เดือน๙-๑๒

เดือนเก้าจะเคร่าน้อง	เทอญฤา อรเอย
กระละหล่ำจักเป็น	แต่กี้
กระเหม่นกระเหม็ดคือ	หาวอยู่ ไส้แฮ
ใครพาดใครพานชี้	ซื่อตาย ฯ

เดือนดลถถั่นน้ำ	ตาฝน ถั่นนา
จักเจียรเจียรนุชคลาย	คลาศคล้อย
พรรษามี่เมืองชน	บทย่อน เลยนา
เรียมจากนุชสร้อยสร้อย	โตรดตรอม ฯ

เจียรเจ็บอกถ้าอ่อน	เชยทิพ ชายนา
กายนิพนธ์ผอมผิว	สรากเนื้อ
เพราะอรลิ่งลิวลิบ	ลิ่วลี่แล้วแฮ
เดือนถั่งตาฝนเชื้อ	แม่ผ้ายลองใด ฯ

เดือนดลกลนิตน้อง	ดลใด อรเอย
จำจากจึ่งเรียมไคล	คลาศคล้อย
เดือนเก้าเกียจกันไฉน	ฉงนอยู่
จึงจากนุชน้อยน้อย	พี่ตรอม ฯ

อัมพรมัวเมฆคล้าย	คลั่งฝน แม่ฮา
เซงซ่าชลโชรมชรอม	ฉ่ำหล้า
ธาราน่านนองชล	ชิงเชี่ยว แม่เอย
เรียมรลุงแลถ้า	ไป่เห็น ฯ

ครรชิตรัชนิฟ้า	เพ็ดโพยม
วายุโอบพรุณเปน	เมฆกลุ้ม
ชีสามุ่งใจโจม	จรจ่อม ใจนา
ในเมฆอันคลุ้มคลุ้ง	โอบมา ฯ

ครไลครลั่งแล้ว	กระมัง แม่ฮา
จับบ่เริ่มนุชคลา	ถ่านี้
ชีสาอยุ่ในบัง	วายุเมฆ โพ้นนา
เจตกมลผี้ผี้	รวบเอา ฯ

เพื่อเจียรเหน้าแก้วก่อ	การตฤบ
นาร่วมรสนิทรเนา	แนบน้อง
เรียมราสจึงมามฤตย์	เมาโมห รักเอย
กามกลหายนุชคล้อง	พี่รื้อกลใด ฯ

พิศวงพิศวาสขวั้น	แขวนทรวง พี่นา
ถนัดเปล่าปลิวเปลืองใจ	จากเจ้า
ทฤษฎิล่งแลดวง	ดาวดาษ
ถนัดว่าเดือนดวงเหน้า	หนุ่มสมร ฯ

กรรณาวรรนิตเพี้ยง	แขไข แข่งฤา
ใช่ว่ากรรกับกร	ดุจนั้น
แสงจันทรอำไพ	เรืองรุ่ง ไซ้นา
เรียมจึ่งคิดหั้นหั้น	ประเหล ฯ

ดวงเดือนดูด่วนแต้ม	ตราติด ต่ายนา
หน้าหน่ายแลขอเวน	เวี่ยไว้
พักตราแม่งามสนิท	หายแห่ง ใดนา
เดือนหากเห็นไจ้ไจ้	แม่เร้นเมื่อใด ฯ

เพยียวรรโณภาสสร้อย	สนองกรรฐ์
เคยก่อนทรงธารใน	อาสน์แก้ว
ถึงมานิราจันทร์	เจียรจาก อรนา
จรหล่ำลับฟ้าแล้ว	ไป่คืน ฯ

ภัทรบทดลเดียรถฟ้า	ครรชิต
ชรุ่มชราบในฝาผืน	ฝั่งป้อง
ภรรดาพิโรฤทธิ์	รังราค
มาเมี่ยมน้ำหน้าต้อง	ต่ำสินทธุ์ ฯ

คล้ายคล้ายวว่องไว้	เวียนไนย แน่งเอย
แสนกระอุเพาพินท์	คลาศคล้อย
มลักเมียงตระบัดใบ	บทเรข
เหมือนสกลนุชน้อย	แน่งนา ฯ

เดือนภรรบัทคลาศคล้อย	กลิ่นไกล
เชิญบิดรมารดา	พร่ำพร้อง
ถวายคิดจำหน่ายใน	บัวบาท พระนา
แลบ่เห็นน้องน้อง	เมื่อใด ฯ

ชำงือคือเดชเห้ง	หริรงค์
รักษ์ลเวงอาไลย	มืดม้วย
บำบวงสุดาวงศ์	หริราช
นานขวบเดือนสิบสร้อย	โสดหาย ฯ

หริรักษ์หริราชแกล้ง	เกลานุช แม่ฤา
จักจึ่งทรวงธรหมาย	แต่เจ้า
ในนางสุรางค์สุด	สามโลก ก็ดี
เทียมธุลีบทเหน้า	ห่อนเที้ยรฤาเทียม ฯ

การเตนนิ่มแต้ม	ตรูเฉลิม แผ่นนา
กรรมแบ่งเอาอกเรียม	ราสแคล้ว
การเตนแม่เอาเจิม	ไปแจ่ม ใครนา
ชำชำงือแก้วแก้ว	ถึงเข้าเดือนสิบ ฯ

เดือนสิบถถั่นแท้	เททรวง พี่แม่
เดือนยาตรมาเยียวหยิบ	แม่ผ้าย
เรียมโหยรลุงลวง	ลาญสวาท
ละพี่เดียวให้หว้าย	โศกศัลย์ ฯ

พรรษาภิเษกสร้อย	สรรเพชญ์
เคยบำรุงรศธรรม์	ที่ไท้
โอ้แก้วกลับแดเด็จ	เดียวจาก ไปฤา
ละแต่ภรรยาให้	แหบโหย ฯ

เดือนมฤคไมยมิ่งเต้น	ตามมฤค ฤาแม่
มฤคพร่ำชวนมฤคโชย	ผาดห้วย
จวนเดือนเมื่อกรรดึก	ชลมารค นองนา
จักจากเรียมด้วยด้วย	มฤคพาล ฯ

เผยอบุญญาพาสถ้วน	เทเวนทร์
เทพบ่ควรเห็นการ	พี่สร้อย
กระอุอกอาเปรน	ปราณนาศ แล้วแฮ
แดเดือนดาลร้อยร้อย	ส่วนเสล ฯ

แม้ม้วยบรเมศรไท้	ทินกร ก็ดี
สิ้นสุดพระเมรุเอน	อ่อนล้ม
สามภพเปื่อยเป็นบร	นรนาศ ก็ดี
เจ็บไป่ปานน้องล้ม	หล่อองค์ ฯ

หล่มหล้มอกอ่าโอ้	อกพระ พี่เอย
จรจากนุชอนงค์	เมื่อนี้
นาวาวิ่งว่ายฉะ	ชลมารค
ถวายเลิศล้ำแล้วลี้	ไล่สินธุ์ ฯ

อกกรมเกรียมสวาทไห้	โหยหา
นองเนตรธารากิน	บ่ม้วย
ดายดัดด่วนแดมา	ไกลแม่
ใดบ่ปรานีด้วย	เท่าใย ฯ

กรเกยกมุทไหว้	สรวงสิทธิ์
สบสุราสุรใน	แผ่นหล้า
ขอสมสุดานิจ	นุชนาฎ เดียวแม่
แสนสุเมรุห้องฟ้า	บ่ได้ปรานี ฯ

ชงครากามิศน้อง	ยังยัง ติดแม่
ในรลุงนาภี	พรั่นกว้า
เทวาสุรารัง	บิดแบ่ง ไปฤา
จำราสชายหิ้วช้า	อยู่เชย ฯ

พาลแขไขแข่งแย้ม	ตรูตรัส
อาสยุชดลเดือนเคย	แนบน้อง
ฤามานิรารัตน์	ชาเยศ
สบประชาชลซร้อง	คร่ำสินธุ์ ฯ

มาสาสาวเลขน้ำ	นองใน
ฝั่งนทีธารถวิล	แก่แก้ว
นาเวศประภาไสว	ขับแข่ง กันนา
โอ้อนุชน้องแคล้ว	คลาศกู ฯ

สรมุขไมยมาศแต้ม	ตรูตรัส
ศรีสมรรถไชยตรู	เตรียบฟ้า
พายค่ำจำรัสแครง	ใส่ส่อง
หมึกสักหลังรั้งหน้า	ฮึดฮือ ฯ

ฝีพายพลไปล่น้ำ	ปลิวใบ แบ่งนา
ฉายฉากพายพลบือ	ปั่นคว้าง
ชำงือชำงายไนย	นองเนตร แล้วแฮ
นึกรำฦกรังสร้าง	แรกสม ฯ

ไกรกรายฉายฉากน้ำ	บึงปลิว ปรีนา
คิดพิมานไชยชม	บ่เว้น
แลเลาหลั่งลองลิว	ลมล่อง มาฤา
อ่อนลำเภาพายเต้น	ตากหัว ฯ

วรหงสไพโรจน์เพี้ยง	เรือนาง แน่งนา
กลบันจงเกลากลัว	ดุจขว้ำ
เกลียวกลมรันทวยกลาง	โอนอ่อน มานา
เรือหากรู้น้ำน้ำ	หากเห็น ฯ

พิศพลยอฉากหล้ม	ทวยธวัช
บัดแมล่งขณะเป็น	ที่หั้น
กลกามชำงือถกัด	นุชนาฎ
ครึ่งบางถมอชั้น	ง่าพายยอพาย ฯ

ตาเรียมกระหง่องตั้ง	ตาเรือง แม่ฮา
ตาหลิ่งดูดูดาย	น่อน้อง
ชลธารนทีเจือ	จาวหลั่ง ไหลนา
อกแผ่นดินฟ้าฟ้อง	เพื่อนาง ฯ

ฟองชลฝะฝ่ายน้ำ	ตาตก
ตาฝั่งแฝงเกลียวกลาง	สวาทไหม้
โอ้แก้วกึ่งกับอก	องค์จาก ไปแฮ
อกแผ่นดินฟ้าไห้	ถั่งฝน ฯ

เจ็ดสินธุ์สบส่ำแล้ว	เจ็ดสาร ก็ดี
ยังไป่ปานชุรชล	เกลศกลั้ว
กรรโหยรลุงการ	ในเกลศ นางนา
ฉงนชำงือรสดั้ว	ด่วนมาลย์ในมาลย์ ฯ

สนุกหล้าเหล้นพี่	ดูดาย ณะแม่
แลรลุงแดลาญ	สวาทไหม้
เรียมครวญร่ำอกหาย	โหยสวาท
เจ็บจำงายเดียวไห้	แหบหิว ฯ

รดูเดือนเหล้นพี่	ดูหนอ อยู่นา
อกกระอุเปลืองปลิว	พรั่นกว้า
รดูฤดีดล	หายแห่ง ใดนา
เรียมราสร้อนรนถ้า	ไป่วาย ฯ

เจียรเจ็บอกฟ้าฟอด	เพ็ดโพยม
แสงส่ำอัคคีภาย	ฟาดน้ำ
พระพรุณทาโสม	สรวมอาสน์ ก็ดี
ในสุธาราล้ำ	น่านนั้นแสนทวี ฯ

รดูอาสยุชน้ำ	นองหาว
ข้อนอุรตูมตี	ขาดขว้ำ
อัมพรชรอุ่มขาว	ทรวงเทวษ
แลบ่ปานนองน้ำ	น่านไหล ฯ

พันฦกฦาลั่นฟ้า	ลมฉวาง
ทุกทวีปดินแดนไตร	หมื่นไหม้
ไฟกัลปกระอุปาง	ตรีนาศ
โอ้อกเรียมร้อนได้	กว่าแสน ฯ

จรลิดลิ่วลี้จระ	ลับแข แข่งนา
แขแข่งขัดหวงแหน	แม่ไว้
เลงเดือนก็สุดแล	ลิ่วลี่ แล้วแฮ
เดือนสว่างคือไต้ไต้	โลกนี้หายโฉม ฯ

กรรดึกแขมาศผ้าย	ไตรตรัส
สวะเมฆอัมพรโพยม	ผ่องแผ้ว
อกฟ้าจำรูญจรัส	เจียรเมฆ
อกราสฤารู้แล้ว	ผ่าวเผา ฯ

ฟ้าหล้าใสส่องเท้า	เทียมสูรย์ ส่องแฮ
อกพี่ดาลมัวเมา	มืดน้อง
พิธีอาจอาดูร	เรียมโรค
เจ็บเพราะเรียมรักร้อง	ร่ำนาง ฯ

ชลธีปละปลั่งคว้าง	ทางสินธุ์
นาเวศนาวาวาง	วาดน้ำ
ตกปางขดานดิน	สดือแม่
ดลรดูสั่งล้ำ	ไล่ชล ฯ

ไล่ชลนาเวศแล้ว	เมือโรง
อ่อนรทวยนวยกล	กิ่งก้ม
เรียมพายรโงงโหง	หกอยู่
เพราะเพื่อพลหายห้ม	ห่มแรง ฯ

กรรดึกเดือนตั้งแต่ง	โคมถวาย
ทุกทวยหญิงชายแสวง	ล่องเหล้น
ขับซอปี่แคนหลาย	เพลงพาทย์
ติ่งติ่งนิ้วน้าวเต้น	ร่อนรำ ฯ

โคมทองประทีปแก้ว	เรืองใน
อกพี่คือโคมคำ	คู่ได้
เพลิงผลาญกระอุใจ	วนิเจต
ทรวงรลุงลาญไหม้	ป่วนเปน ฯ

ทุกข์ด้วยลิภาคยลี้	ลับแลง
รสย้ำยามเขญเข็ญ	ขอดข้อน
รำฦกสมเด็จแสดง	รสราค
เพลิงราคร้อนเรียมร้อน	ยิ่งยง ฯ

เสาโคมสราวสราดขึ้น	แขวนถวาย
ใจพี่แขวนขวัญจง	ไป่ม้วย
ไฟกามกำเดาดาย	ดักด่าว เดียวแม่
นุชบ่แรมร้อนด้วย	พี่เลย ฯ

เดือนดลกรรดึกหล้า	ชลาชล
ชลชลานองเนย	น่านกว้าง
ท่วมมารคนทีจน	ตาฝั่ง
นึกรำฦกไห้ช้าง	ที่หั้นใครเห็น ฯ

เห็นน้ำคละคลั่งคล้าย	ไนยนา แม่ฮา
คลุ้มคลั่งอาเปรนเปน	ดั่งบ้า
บเห็นสุดามา	เมินเคียด ไส้แม่
ลุบ่มีเลยข้า	ตากตน ฯ

ชลกามนุชกล้ำเกลศ	ชลพระ พี่แม่
ไฉนฤไทยชลจน	เมื่อนั้น
ชลเหลือหลั่งลงพระ	ชลใหญ่
ชลแนบชลนั้นนั้น	ย่อมกล ฯ

ถวายบุญแบ่งแกล้งกล่าว	ผลเผยอ
ถวายพระเปรียงพลางบล	บ่นน้อง
โคมทองรังรองเลอ	แขแข่ง
บุญกุศลเรียมพร้อง	พร่ำถวาย ฯ

นาเวศเวียนมารคท้อง	ทางสินธุ์
จบนทีธารผาย	ทั่วหล้า
พานโภชนาบิณ	ฑบาต
บวงสรวงนุชน้องหน้า	หนุ่มเจ้าจงสม ฯ

สายโคมราวรย้า	รยังราย
คือกังหันหันลม	รอกร้อง
สราวโคมปั่นขวัญหาย	หาแม่
เสียงรอกรากพานต้อง	โตรดตรอม ฯ

เสียงรอกรากตื่นเต้น	ในนุช
ยึดเชือกสราวโคมจร	จวบหั้น
รย้าไปล่ปลิวบุษป์	บนเวก
รอกเร่งร้องนุชซั้น	เร่งรน ฯ

มฤคจรดมาเต้นพี่	นึกโคม สฤา
กลเมื่อกลกามกล	ตื่นต้อน
กลนุชแนบแนมโจรม	จรดราค
กลเมื่อเจ็บเรียมข้อน	ขอดแสดง ฯ