^{[dokumenti 1] [dokuementi 2] [dokumenti 3] [dokumenti 4] [dokumenti 5]}

Konventa nr.138 nė lidhje me Moshėn minimale

pėr pranimin nė punė

Konferenca e Pėrgjithshme e Organizatės Ndėrkombėtare tė Punės - ILO

E vendosur nė Gjeneve nga trupi udhėheqės i Organizatės Ndėrkombėtare tė Punės tė takuar nė sesionin e tyre mė 6 qershor 1973

Dhe e vendosur me rastin e adaptimit tė propozimeve tė caktuara nė lidhje me moshėn minimale pėr punėsim e cila ėshtė pika e katėrt nė axhendėn e sesionit, dhe

Duke pėrmendur termat si: Mosha minimale - industri - konventa 1919, mosha minimale - det - konv.1920, Mosh min. - agrikulture - konv.1921, Mosha min. - trimmers and stokers - konv. 1921, Mosha min. - punesimi jo industrial - konv.1932, dhe tė gjitha kėto tė pėrmirėsuara me 1936, 1937, 1959, 1965, dhe

Duke konsideruar se ka ardhur koha pėr tė vendosur njė instrument tė pėrgjithshėm nė lidhje me subjektet tė cilat gradualisht do tė zėvendėsonin ato tė sotshmet nė lidhje me sektoret ekonomikė me tentim tė eliminimit tė abuzimit tė fėmijės, kanė vendosur qė kėto propozime tė marrin formėn e konventės ndėrkombėtare, aprovon nė 26 qershor 1973 konventėn pasuese e cila mund tė citohet si konventa mbi moshėn minimale

Neni 1

Ēdo anėtar pėr tė cilėn kjo konventė ėshtė nė fuqi detyrohet qė tė ndjekė njė program nacional i formuar tė siguroje ndalimin efektiv tė abuzimit tė fėmijės dhe tė rrisė moshėn minimale pėr pranim nė punė apo nė njė nivel pėrshtatės me zhvillimin e plotė mental dhe fizik tė tė riut

Neni 2

1. Ēdo anėtar qė ratifikon kėtė konvente do tė veēojė njė deklaratė nė lidhje me ratifikimin, njė moshė minimale pėr pranim nė punė apo tė punojė brenda territorit dhe nė bazė tė transportit tė regjistruar nė territor tė tij, Pikat e nenit 4 - 8 pėr atė moshė nuk do tė lejohet punėsimi nė ēfarėdo institucioni

2. Ēdo anėtar i cili ka ratifikuar kėtė konventė mund tė informojė drejtorin e pėrgjithshėm tė zyrės ndėrkombėtare tė punės me anė tė deklaratave tė mėtejme nė tė cilat pėrmendet mosha minimale pėr punėsim

3. Mosha minimale e pėrmendur nė paragrafin 1 tė kėtij Neni, nuk do tė jetė mė e ulėt se ajo e mbarimit tė shkollimit tė detyruar dhe nė asnje rast nuk duhet tė jetė nėn moshėn 15 vjeē.

4. Nė lidhje me parimet e parag.3 tė kėtij nėntitulli, anėtari, ekonomia e tė cilit ėshtė e dobet nga ana e zhvillimit mundet pas konsultimit me organizatat e punėdhėnėsve dhe punėtorėve, atje ku egzistojnė, do tė vendosin njė moshė minimale prej 14 vjeē.

5. Ēdo anėtar i cili ka pėrcaktuar moshen 14 vjeē nė lidhje me provizonet me parag. paraprake do tė pėrfshijnė nė raportet e tyre nė lidhje me aplikimin e konventės tė pėrmendur nė artikullin 22 tė kushtetutes sė org. ndėrkombėtare tė punės njė vendim

            -qė arsyet pėr kėtė janė apo

            -qė rithekson tė drejtėn pėr tu ndihmuar nė lidhje me parimet nė pyetje

Neni 3.

1. Mosha minimale pėr pranim nė ēfarėdo pune e cila nga natyra e vet apo kushtet nė tė cilat kryhet e demton shėndetin apo moralin e tė rinjve nuk do tė jetė mė e ulėt se18 vjeē.

2. Tipet e punėsimit pėr tė cilat parag. 1 flet do tė pėrcaktohen sipas ligjit apo rregullave tė organeve kompetente, pas konsultimit me org. e punėdhėnėsve dhe punėtorėve

3. E parė veēan nga parimet e parag. 1 tė nėntitullit ligjet apo organet kompetente munden pas konsultimit tė autorizojnė punėsimin qė nga mosha 16 me kusht qė mirėqenia e tė riut tė mbrohet dhe atėhere kur tė rinjtė disponojnė informacionet e duhura dhe pėrgatitjet profesionale nė degėt pėrkatėse.

Neni 4.

1. Kur duhet organet kompetente pas konsultimit mund tė pėrjashtojnė nga aplikimi kategoritė e punėsimit nė pajtim me tė gjitha problemet specifike dhe substanciale qė mund tė lindin

2. Ēdo anėtar i cili ratifikon konventėn do tė pėrmendė nė raportet e tij tė para nė aplikimin e konventės sipas nenit. 22 tė kushtetutės sė org ndėrkombėtare tė punės ēdo kategori e cila mund tė jetė e lėnė anash sipas parag. 1 duke dhėnė arsyet dhe do tė pėrmendė nė raportet e tij pozitat e ligjit dhe praktikimit nė pajtim me kategoritė e pėrjashtuara dhe shtrirja gjatė tė cilės ėshtė dhėnė efekt nė konventė nė pajtim me kategori tė tilla.

3. Punėsimi apo puna e mbuluar nga neni 3 i kėsaj konvente nuk do tė pėrjashtohet nga aplikimi i kėsaj konvente nė lidhje me Nenin

Neni 5

1. Anėtari, ekonomia dhe kushtet administrative tė tė cilit nuk janė tė zhvilluara sa duhet pas konsultimit me organet pėrkatėse fillimisht mund tė kufizojė aplikimin e konventės

2.Ēdo anėtar i cili mbahet me parimet e parag 1 do tė veēojė me anė tė deklaratės nė lidhje me ratifikimin e tij, degėt e aktiviteteve ekonomike apo tipet e veprimeve tė marra me tė cilat do tė zbatojė provizionet e konventės

3. Parimet e konventės do tė jenė tė aplikuara si minimale pėr rastet e pranimit nė miniera, fabrika, elektrifikim, konstruktim, gas dhe ujė, shėrbimet shėndetėsore, transport, depo, komunikacion, plantazhe dhe veprimtaritė e tjera agrikulturore duke pėrjashtuar punėt nė pronat familjare pėr qėllime konsumi personal

4. Ēdo anėtar i cili ka kufizuar aplikimin e konventės sipas Nenit duhet qe:

            a - tė indikojė nė raportet e tij sipas nenit 22 tė kushtetutės sė org. ndėrkombėtare tė punės pozitat e tij tė pėrgjithshme sipas punėsimit tė tė rinjve apo fėmijėve nė degėt e aktiviteteve tė cilat janė tė pėrjashtuara nga aplikimi i konventės dhe ēdo pėrparim tė bėrė nė drejtim tė aplikimit tė mėtejshėm tė parimeve tė konventės

            b - mundet qė nė ēdo kohė tė zgjerojė fushėn e aplikimit me anė tė deklarimeve ndaj drejtorit tė pėrgjithshėm tė zyrės ndėrkombėtare tė punės

Neni 6

Kjo konvente nuk do tė aplikohet ndaj punės sė bėrė nga fėmijėt apo tė rinjtė nė shkollė, edukimet profesionale apo teknike apo institucione tė tjera pėrgatitėse apo punės sė bėrė nga fėmijėt nėn 14 vjeē kur ajo bėhet nė akordim me kushtet e pėrshkruara nga org kompetente pas konsultimit me org pėrkatėse dhe kur kjo punė ėshtė pjėse:

            a - kurs i edukimit apo pėrgatijtjes pėr tė cilėn shkolla apo inst. pėrkatės ėshtė parimisht pėrgjegjės

            b- e programit tė ushtrimit i cili ėshtė tėrėsisht apo pjesėrisht i aprovuar nga org. kompetente, apo

            c- programi i orientimit i pėrgatitur pėr tė lehtėsuar zgjidhjen e drejtimit tė stėrvitjes

Neni 7

1. Ligjet kombėtare apo rregullat mund tė lejojnė punėsimin e personave 13 dhe 15 vjeē nė punėt e lehta si:

            a - tė cilat nuk janė tė dėmshme pėr shėndetin apo zhvillimin e tyre

            b - jo aq sa pengojne vijimin e shkollimit, pjesmarrjen ne orientimin e tyre profesional apo programet e ndryshme tė aprovuara nga organet kompetente apo kapaciteti i tyre  pėr tė pėrfituar nga instruksioni

2. Ligjet kombėtare duhet gjithashtu tė lejojnė punėsimin e personave qė janė nėn moshėn15 vjeē, por tė cilėt ende nuk kanė pėrfunduar shkollimin e tyre tė detyrueshėm, i cili pėrmbush kėrkesat e pėrmendura nė nėnparag. a dhe b tė parag 1 tė Nenit

3. Organet kompetente do tė pėrcaktojnė aktivitetet nė tė cilat punėsimi mund tė lejohet nėn parag. 1 dhe 2 tė nenit dhe do tė pėrshkruajė numrin e orėve nėn tė cilat si dhe kushtet, me tė cilat punėsimi mund tė kryhet

4. Jo nė pajtim me provizionet e parag. 1 dhe 2 te Nenit, anėtari i cili mbahet me provizionet e parag. 4 tė nenit 2 mundet qė pėrderisa tė vazhdojė tė zevendėsojė moshat 12 dhe 14 pėr moshat 13 dhe 15 tė parag. 1 dhe moshen 14 pėr atė 15 nė parag. 2 tė ketij Neni

Neni 8

1. Pas konsultimit me organet pėrkatėse, organet kompetente mundet, me lejimet nė raste individuale, tė lejojnė pėrjashtimet nga ndalimi i punėsimit tė pėrcatuar nė Nenin 2 tė kėsaj konvente, pėr qėllime si pjesėmarrja nėe ēfaqje artistike

2. Lejon dhe pranon se do tė shkurtojė orėt gjatė tė cilave dhe tė pėrshkruajė kushtet nė tė cilat punėsimi ėshtė lejuar.

Neni 9

1. Tė gjitha masat e nevojshme, duke pėrfshirė parimet dhe dėnimet pėrkatėse do tė merren nga organet kompetente pėr tė siguruar zbatimin e parimeve tė konventės

2. Ligjet kombėtare, rregullat apo organet kompetente do tė pėrcaktojnė personat pėrgjegjės pėr shtrirjen me provisionet duke i kontribuar konventės

3. Ligjet kombėtare, rregullat apo organet kopetente do tė pėrshkruajnė regjistrat apo dokumuntat tė cilat do tė mbahen dhe disponohen nga punėdhėnėsi, rregjistra tė tillė do tė pėrmbajnė emrat dhe moshat, datėlindjet e personave tė cilėt ai i ka punėsuar dhe tė cilėt janė nėn moshėn 18 vjeē.

Neni 10 .

1. Kjo konvente do tė revizojė mbi terma tė caktuar nė nėnititull

2. Hyrja nė fuqi e konventės nuk do tė mbyllė moshėn minimale ndaj ratifikimeve tė mėtejshme

3. Mosha min. - industri - 1919, -det - 1920, - agrikulture - 1921, dhe - trimmers and stokers - 1921 do tė mbyllen pėr ratifikime tė mėtejshme, atėhere kur palėt vijnė nė pajtim pėr njė mbyllje tė tillė me ratifikim apo me anė tė deklaratės tė komunikuar Drejtorit tė Pėrgjithshėm tė Zyrės Ndėrkombėtare tė Punės.

4. Kur obligimet ndaj konventės janė pranuar:

            a - nga anėtari i cili ėshtė pjesė  e konventės sė rishqyrtuar tė moshės min -industri - dhe moshė min. jo mė pak se 15 ėshtė specifikuar sipas Nenit 5, kjo do e pėrfshije denoncimin imediat tė konventes

            b - nė pajtim me punėsimin jo industrial, punėsimi si i pėrshkruar nė moshėn min. pėr punėsim jo industrial, me 1932 nga anėtari qė ėshtė pjesė e konventės, kjo do tė pėrfshijė denocimin imediat tė konventės

            c - nė pajtim me punėsimin jo industrial si tė pėrshkruar nė konventėn e rishqyrtuar pėr moshėn min. - punėsimi joindustrial - dhe moshe min jo me pak se 15 tė pėrmendur nė nenin 2, kjo do tė pėrfshije denoncimin imediat tė konventės

            d - nė pajtim me punėsimin bregdetar, nga anėtari qė ėshtė pjesė e konventės pėr moshen min - det - tė rishqyrtuar nė 1936 dhe me moshė min. jo mė pak se 15 tė pėrmendur nė nenin. 2, sapo anėtari takon nenin 3, qė vlen pėr punėsimin bregdetar, kjo do tė pėrfshijė denoncimin imediat tė konventės

            e - nė pajtim me punėsimin nė peshkim bregdetar nga anėtari qė ėshtė pjesė e konventės pėr moshėn min. - peshkatar - mė 1959 dhe njė moshė min. jo mė pak se 15 tė pėrmendur nė nenin 2 apo anėtari pėrcakton se neni 3 vlen pėr punėsimin bregdetar, kjo do tė pėrfshijė denoncimin imediat tė konventės

            f - nga anėtari qė ėshtė pjesė e konventės pėr moshėn min.- pune nėntokėsore mė 1965 dhe moshe min jo me pak se 15 tė pėrcaktuar sipas konventės e referuar nga neni 2 apo anėtari pėrcakton se njė moshė e tillė pėrkon me punėn nėntokėsore ne pajtim me nenin 3, kjo do tė pėrfshijė denoncimin imediat tė konventės, nėse dhe atėhere kur kjo konventė hyn nė fuqi.

5. Pranimi i detyrimeve ndaj konventės do tė:

            a - pėrfshijė denoncimin e konventės pėr moshėn min. - industri 1919 nė pajtim me nenin 12

            b - nė pajtim me agrikulturėn do tė pėrfshijė denoncimin e konventės pėr moshe min, 1921, nė pajtim me nenin 9

            c - nė pajtim me punėsimin nė bregdet do tė pėrfshijė denocimin e konventės pėr moshė min. - det - 1920, nė pajtim me nenin 10 si dhe tė konventės pėr moshė min - trimers dhe stokers 1921, nė pajtim me nenin12, nėse dhe atėhere kur kjo konventė hyn nė fuqi.

^{[dokumenti 1] [dokuementi 2] [dokumenti 3] [dokumenti 4] [dokumenti 5]}