![]() |
|||||
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
๑๓๒ ดูนกผกโผผาด | บนอากาศดาษเหลือหลาย |
ร่างไม้ไล่เรียงราย | ย่อมเคล้าคู่พี่อยู่เดียว ฯ |
สกุณินบินร่อนร้อง | โผผาย |
อากาศดาษเหลือหลาย | ม่ายขู้ |
ร่ายไม้ไล่เรียงราย | พลางพลอด |
เมียเกลือกคลึงตัวผู้ | พี่นี้เดินเดียว ฯ |
|
|
๑๓๓ กระเหว่าคิดเสียงนาง | นางนวลพลางนึกนวลสมร |
ชายชมพูคิดผ้าอร | โนรีผ้าตาระกำเหมือน ฯ |
เสียงกระเหว่าคิดนิ่มเนื้อ | สรวลสอน |
นางนวลครวญถึงสมร | ขุ่นข้อง |
ชายชมพูสีอ่อน | แสงก่ำ |
โนรีศตาระกำน้อง | หมู่นั้นมีเหมือน ฯ |
|
|
๑๓๔ นกขมิ้นเหลืองขมิ้นเจ้า | นกนอนเคล้าเคล้านงพงา |
กวักกว่ากว่าจะมา | เห็นยางเจ่าพี่เจ่าคอย ฯ |
นกขมิ้นคิดขมิ้นเจ้า | ลลายทา |
แอ่นเคล้าพี่เคล้าพงา | พี่เคล้า |
กวักกว่ากว่าจะมา | สมสู่ |
เห็นนกยางเจ่าเจ้า | เจ่าแล้วเรียมคอย ฯ |
|
|
๑๓๕ ลับแลเร่งแลลับ | นกหว้าขับไปว่าวอน |
ชายใดได้ดวงสมร | วานนกหว้าว่าขอคืน ฯ |
นกลับแลเร่งแคล้ว | ลับจร |
นกว่าวอนว่าวอน | ด่วนได้ |
ชายใดได้ดวงสมร | เสมอชีพ |
นกว่าวอนว่าให้ | ส่งน้องขอคืน ฯ |
|
|
๑๓๖ นกอุกใครอุกนัก | มาลอบลักอรรคชายา |
นกกระเวนวานกระเวนหา | วานนกออกออกชื่อเร็ว ฯ |
นกอุกใครอุกพ้น | ควรมา |
ลอบลักอัคชายา | ซ่อนไว้ |
นกกระเวนกระเวนหา | จงทั่ว |
นกออกออกชื่อให้ | ด่วนด้วยการเร็ว ฯ |
|
|
๑๓๗ ตบยุงเคยโบกยุง | กรานในมุ้งถือแส้วี |
ยุงขบพี่ฤามี | เพราะเพื่อเจ้าเฝ้าพยาบาล ฯ |
นกตบยุงนึกน้อง | เทพี |
ถือแส้หมอบพัดวี | ค่ำเช้า |
ยุงขบพี่ฤามี | สักหยาด |
เพราะเพื่อนวลของเจ้า | เฟ่าเฟื้ยมพยาบาล ฯ |
|
|
๑๓๘ ชมดเชียงตรึกกลิ่นเจ้า | ทากระแจะเช้าเย็นวังเวง |
กลิ่นน้องของเรียมเอง | พี่รู้อยู่แดนใน ฯ |
ชมดเชียงกลกลิ่นเจ้า | กลเพรง |
ทากระแจะวังเวง | กลิ่นเกล้า |
กลิ่นน้องของเรียมเอง | หายห่าง |
เรียมบ่รู้ว่าเจ้า | อยู่ด้าวแดนใด ฯ |
|
|
๑๓๙ เห็นช้างที่งอนงา | คนึงขนตาเจ้างอนงาม |
ครวญใคร่ใจว้ำหวาม | เจ้าสาวสวัสดิ์สารพัดงอน ฯ |
งาคชงอนเฉิดช้อย | ขึงขาม นึกหน้า |
ขนเนตรนางงอนงาม | ส่องเสื้อง |
ครวญใคร่ใจว้ำหวาม | หาอยู่ |
เรียมร่ำรำพึงเหนื้อง | พรากน้องนานเห็น ฯ |
|
|
๑๔๐ เห็นทองรัดงาช้าง | เรียมคิดบ้างนางตาตรู |
แหวนประดับกับแหวนงู | เจ้าสอดใส่ในนิ้วน้อย ฯ |
ทองสวมงาคชไฝ้ | ตาตรู |
แหวนประดับแหวนงู | รูปแก้ว |
ถมยาศิลาทองดู | มีมาก |
สวมใส่นิ้วน้องแล้ว | กรายช้อยชมงาม ฯ |
|
|
๑๔๑ เห็นสมุนเจ้าอุ่นเนื้อ | คิดสมุนเสื้อเมื่อซับทรง |
ขนกลับเข้ากับองค์ | เสื้อริ้วทองปล้องน้อยงาม ฯ |
เห็นสมุนอุ่นแอบเนื้อ | แนบนอน |
คิดสมุนเสมอสมร | ใส่เสื้อ |
ขนกลับเข้ากับอร | องค์อ่า |
เสื้อริ้วทองน้อยเนื้อ | เอกปล้องขจิตงาม ฯ |
|
|
๑๔๒ น้ำธารสีเขียวเขียว | ปลาเป็นเกลียวว่ายพรูพัน |
รายเรียงเคียงคู่กัน | แต่พี่อยู่ผู้เดียวดาย ฯ |
ชลธินนิลเผื้อเฉก | นิลวรรณ |
ปลาว่ายพรูดูพัน | แอบข้าง |
ฝูงปลาย่อมชมกัน | เคียงครุ่น |
แต่พี่อยู่อ้างว้าง | บ่นบ้าคนเดียว ฯ |
|
|
๑๔๓ นวลจันทร์นึกนวลสมร | ปลาเนื้ออ่อนอ่อนเอวสาย |
สมรย่างปลาย่างกาย | นึกโชยชายกรายกรงาม ฯ |
นวลจันทร์นึกผ่องหน้า | เดือนหมาย |
เนื้ออ่อนอ่อนเอวสาย | สวาทหยิ้ง |
สมรย่างปลานางกราย | คนึงเนื่อง |
ยูรย่างช่างเดิรพริ้ง | เพริศพร้อมกรงาม ฯ |
|
|
๑๔๔ ปลาทุกทุกข์โศกละห้อย | เห็นปลาสร้อยสร้อยอาไลย |
แก้มช้ำเรียมช้ำใจ | ด้วยไม่พบสบสมศรี ฯ |
ปลาทุกทุกข์โศกด้วย | อรไทย |
ปลาสร้อยสร้อยอาไลย | ขุ่นข้อง |
แก้มช้ำพี่ช้ำใจ | ใจฝ่อ |
ด้วยไม่พบพานน้อง | คลาศแคล้วสมศรี ฯ |
|
|
๑๔๕ กฤษดิยุคสุขสบายจริง | ทังชายหญิงสิ่งเกษมสรรพ์ |
นฤไภยไม่พรากกัน | อยู่ชื่นชมสมสำราญ ฯ |
กฤษดิยุคเป็นสุขแท้ | ทรงธรรม์ |
บุรุษสัตรีเกษมสรรพ์ | สวัสดิ์ล้ำ |
นฤไภยไม่พลัดกัน | รักร่วม |
สมสู่สนิทเสน่ห์ซ้ำ | สิ่งสึ้งสำราญ ฯ |
|
|
๑๔๖ ไตรดายุคพระรามา | จากสีดาอ่าโฉมสมร |
พระผลาญยักษ์มารมรณ์ | ได้สีดาอ่าองค์คืน ฯ |
ไตรดาราเมศร้าง | แรมอร |
องค์สีดาดวงสมร | หลากหล้า |
พระผลาญหมู่มารมรณ์ | ลาญชีพ |
ได้สีดาสมรหน้า | อ้าเคล้าคลึงองค์ ฯ |
|
|
๑๔๗ ทวาบรยุคพระอนิรุทธ | จากนงนุชนางอุษา |
สองคร่ำร่ำโศกา | นานมาไซ้ได้นางคืน ฯ |
ทวาบรกลอนกล่าวอ้าง | อนิรุทธ |
จากอุษาสมรนุช | แหบไห้ |
สองครวญป่วนโศกสุด | แสนเสน่ห์ |
ยามเมื่อนานมาได้ | แนบน้องครองคืน ฯ |
|
|
๑๒๘ กลียุคเรียมจากเจ้า | เมื่อใดเล่าจะกลับมา |
โอน้องของพี่อา | ไกลพี่แล้วแกล้วกลอยใจ ฯ |
กลียุคเรียมจากน้อง | นงพงา |
ไฉนจะกลับคืนมา | เร่งแคล้ว |
โอ้น้องของเรียมอา | พลัดพราก |
ไกลพี่นางน้องแก้ว | สวาทกล้ำกลางใจ ฯ |
|
|
๑๔๙ ชมโฉมโลมสมพาส | บทนิราศจากชายา |
นักปราชญ์ย่อมแต่งมา | เล่ห์ท่าทางอย่างเรียมทำ ฯ |
ชมโฉมสมพาสแก้ว | ไนยนา |
พลัดพรากจากชายา | ชื่นชี้ |
นักปราชญ์ย่อมแต่งมา | ในโลก |
เล่ห์ท่าทางอย่างนี้ | ชอบด้วยเรียมทำ ฯ |
|
|
๑๕๐ จบเสร็จคร่ำครวญกาพย์ | บทพิลาปถึงสาวศรี |
แต่งตามประเวณี | ใช่เมียรักจักจากจริง ฯ |
โคลงครวญกลอนกล่าวอ้าง | นารี |
โศรกสร้อยถึงสาวศรี | เษกหว้า |
แต่งตามประเพณี | ธิรภาคย์ |
เมียมิ่งพรั่งพร้อมหน้า | ห่อนได้จากกัน ฯ |
|
|
๑๕๑ เจ้าฟ้าธรรมธิเบศ | ไชยเชฐสุริย์วงศ์ทรง |
นางรักนักสนมองค์ | อ่าห้อมล้อมพร้อมบริบูรณ์ ฯ |
เจ้าฟ้าธรรมธิเบศเชื้อ | รพิพงศ์ |
ไชยเชฐสุริย์วงศ์ทรง | เลิศหล้า |
นางรักนักสนมองค์ | อภิชาติ |
คับคั่งนั่งเรียงหน้า | เฟ่าพร้อมบริบูรณ์ |
|
|
๑๕๒ นักปราชญ์หมู่เมธา | มีปัญญาอันฉับไว |
พินิจผิดบทใด | วานช่วยแซมแต้มเขียนลง ฯ |
กลกลอนบวรเกลี้ยง | คำแขง ก็ดี |
นักปราชญ์ฉลาดวานแปลง | เปลี่ยนให้ |
กลอนเกินเขินคำแคลง | ขัดข้อง |
วานเพิ่มเติมลงไว้ | อยู่ยื้นหญิงชาย ฯ |
|
|
จบ จนจอมโลกเจ้า | คืนวัง |
บ พิตรสถิตบัลลังก์ | เลิศหล้า |
ริ ร่างกาพย์โคลงหวัง | ชนโลก อ่านนา |
บูรณ์ พระโคลงเจ้าฟ้า | ธิเบศร์เจ้าจงสงวน ฯ |
|
|
เจ้าฟ้า หนุ่มน้อยราช | กุมาร |
ธรรม พงศ์ทรงกลอนการ | อยู่แย้ม |
ธิเบศร์ วราสถาน | ไชยเชฐ |
สุริย์วงศ์ ทรงโคลงแต้ม | แต่งไว้อ่านสงวนฯ |
|
|
เจ้าฟ้า เลิศล้ำโพธิ | สมภาร |
กรมขุน หลวงพญากราน | กราบเกล้า |
เสนา นราบาล ใจชื่น | ชมนา |
พิทักษ์ รักษาเช้า | ค่ำด้วยใจเกษม ฯ |