ครวญตามเวลา

[ บทนำและชมโฉม ] [ ครวญตามเวลา ] [ ครวญตามวัน เดือน ฤดู ปี ] [ ชมไม้ ชมอาภรณ์ ] [ ชมสัตว์ บทส่งท้าย ]

๒๒ ย่ำฆ้องเจ้าพี่เอ๋ย	พี่ย่อมเคยเชยพักตรา
จุดไฟให้บูชา	พระพุทธเจ้าเจ้าเคยเตือน ฯ
จตุรารุณเรื่องเรื้อง	เพลา
เรียมย่อมชมพัตรา	นั่งน้อม
จุดไฟให้บูชา	นบนอบ
พระพุทธเจ้าเจ้าหย้อม	นั่งเฝ้าคอยเตือน ฯ

๒๓ โมงเช้าแล้วเจ้าพี่	เจ้าถ้วนถี่ดีการเรือน
หญิงใดไม่มีเหมือน	ใช้สอยดีพี่เคยชม ฯ
โมงหนึ่งคนึงเจ้าเร่ง	สติเฟือน
เจ้าถ้วนถี่การเรือน	สั่งชี้
หญิงใดไม่มีเหมือน	นางเนตร
รู้นพครบการผี้	ช่วยต้องใจชม ฯ

๒๔ สองโมงเช้าหึ่งหึ่ง	พี่ตลึงกอดเข่าเหงา
เวลามาทันเรา	พี่กับเจ้าไม่เห็นเลย ฯ
สองโมงหุ่ยหุ่ยเข้า	เรียมคนึง
พี่กอดเข่าเหงาตลึง	โศกเศร้า
เวลาเท่าทันถึง	จำพราก
กรรมพี่กับกรรมเจ้า	หากให้เห็นกัน ฯ

๒๕ เพลาสามโมงเช้า	เจ้าแต่งองค์ทรงน้อยงาม
พูดจาว่าถ้อยความ	ตามมีกิจนิตย์เนืองมา ฯ
ไตรยานาฬิกาเช้า	โฉมยง
ตกแต่งอรองค์ทรง	แน่งน้อย
พูดจาว่าความจง	ภักดิ์เลิศ
มีกิจพิดทูลถ้อย	แก่เรื้ยมเสมอมา ฯ

๒๖ เจ้าพี่สี่โมงเช้า	ดูกับเข้าแลของหวาน
เสร็จเจ้าเอามากราน	หมอบพัดวีพี่เกษมสันต์ ฯ
สี่โมงเช้าเจ้าพี่หย้อม	ดูการ
เครื่องเข้าเล่าของหวาน	แต่งไว้
เสร็จเจ้าเข้ามากราน	กรายแซ่
โบกปัดพัดวีให้	พี่นี้สำราญ ฯ

๒๗ เพลาห้าโมงเช้า	เรียมกินเข้าเจ้ามาคัล
ว่องไวใช้สอยขยัน	หานางใดไม่เหมือนเลย ฯ
ห้าโมงยามเมื่อเช้า	เชยอร
กินเข้าชมนวลสมร	หมอบเฝ้า
ว่องไวใช้สอยขยัน	นางอื่น
หาสตรีเปรียบเจ้า	ห่อนได้เหมือนเลย ฯ

๒๘ ย่ำเที่ยงเข้าหึ่งหึ่ง	เคยเคล้าคลึงรึงกายา
เสน่ห์สนิทนิทรามา	บัดนี้พี่เห็นเลย ฯ
ย่ำเที่ยงหึ่งหึ่งก้อง	นาฬิกา
เคยเกลือกคลึงกายา	ไขว่ข้าง
สมสนิทนิทราสา	ทรภาพ
ไกลพี่เปลี่ยวอ้างว้าง	คลาศเคล้าฤาเห็น ฯ

๒๙ บ่ายโมงพี่โกรงกลุ้ม	จิตคลั่งคลุ้มสุมดวงแด
เจ้าพี่พี่จะแปร	หน้าไปต่อรอใครเลย
บ่ายโมงทุกข์พี่กลุ้ม	คอยแล
จิตคลั่งทรวงดวงแด	สลัดหลิ้ม
แก้วพี่จะปรวนแปร	สมสู่
หญิงอื่นฤาจักยิ้ม	ต่อด้วยใครเลย ฯ

๓๐ ตีฆ้องสองโมงบ่าย	ทุกข์พี่ชายฟายน้ำต
ร้อนรนบ่นครวญหา	ไกลพี่แล้วแก้วกลอยใจ ฯ
ตีสองโมงบ่ายก้อง	แครงมา
พี่ชายฟายน้ำตา	ร่ำร้อง
ร้อนรนบ่นถามหา	สายสวาท
พี่ห่างแก้วแล้วน้อง	แน่งน้อยนงคราญ ฯ

๓๑ เพลาสามโมงเย็น	เพื่อนเรียมเห็นเป็นทุกข์ทน
เขาถามความกังวล	จะบอกไปไป่ได้เลย ฯ
เพลาสุริยบ่ายเบื้อง	เวหน
เพื่อนเห็นเป็นทุกข์ทน	บ่นบ้า
ถี่ถามความกังวล	ทนเทวษ
บอกบ่ได้เลยน่า	เฝื่อนเลี้ยวเดินหนี ฯ

๓๒ เจ้าพี่สี่โมงเย็น	เร่งเป็นเข็ญเห็นสาวศรี
อื่นมาหายินดี	มิได้เลยเคยชมนาง ฯ
เพลาสุริยอ่อนเรื้อย	รังสี
พิศเพ่งเลงสาวศรี	เชื่องใช้
สาวอื่นพูดพาที	นบนอบ
ไม่ชื่นจริงยิ่งได้	เดือดร้อนคลึงนาง ฯ

๓๓ เพลาห้าโมงเย็น	เรียมลำเค็ญด้วยโฉมตรู
นางเดียวเที่ยวแลดู	แก้วพี่อยู่ห่างหนใด ฯ
บ่ายชายมาหึ่งซ้ำ	ตาฟู
ทุกข์เพื่อเฉิดโฉมตรู	โศกสร้อย
นางเดียวเที่ยวทางดู	แดนโลก
แก้วพี่นางสาวน้อย	อยู่แคว้นแดนใด ฯ

๓๔ ย่ำฆ้องค่ำแล้วเจ้า	เพลาเล่าเข้าสนธยา
จุดเทียนเวียนส่องหา	เจ้าแห่งใดไม่เห็นเลย ฯ
ราตรีรวีเลื่อนเลี้ยว	ลับตา
มัวมืดมนสนธยา	ค่ำแล้ว
ถือเทียนเวียนส่องหา	นางทั่ว
อยู่แห่งใดน้องแก้ว	ห่อนได้เห็นเลย ฯ

๓๕ ทุ่มหนึ่งย่อมคลึงเคล้า	เนื้อพี่เจ้าเข้าแนบเนียน
สาวลม่อมย่อมจุดเทียน	ถือเทียนไว้ให้สูบยา ฯ
ทุ่มหนึ่งพี่ยอมเคล้า	คลึงเศียร
จูบกอดอรนอนเนียน	แนบไว้
สาวลม่อมย่อมจุดเทียน	ยาวยื่น
เจ้าจับเทียนไว้ให้	พี่นี้สูบยา ฯ

๓๖ สองทุ่มรุมอกพี่	ฆ้องเขาตีพี่เจ็บตาง
กลุ่มใดไห้ครวญคราง	โหยไห้พลางนางฤาเห็น ฯ
สองทุ่มค่อนอกเข้า	ผางผาง
ฆ้องตีพี่เจ็บตาง	ปุ่มฆ้อง
กลุ้มใจไห้ครวญคราง	หาอยู่
โหยไห้ช้างนางน้อง	พี่นี้ฤาเห็น ฯ

๓๗ ยามหนึ่งคนึงเคยเคล้า	จูบกอดเจ้าเฝ้าชมกัน
เวรามาตามทัน	ให้ไกลข้างร้างแรมสอง ฯ
ยามหนึ่งคลึงสวาทหน้า	นวลจันทร์
จูบกอดพลอดชมกัน	เกลือกเคล้า
เวราติดตามทัน	ทำโทษ
ไกลค่างห่างชมเจ้า	เริศร้างแรมสอง

๓๘ ราตรีสี่ทุ่มแล้ว	โอ้นางแก้วแคล้วคลาศไป
หมอนกอดทอดฤทัย	หายใจใหญ่ให้รำคาญ ฯ
ราตรีสี่ทุ่มแล้ว	ลับไกล
น้องแก้วแคล้วเรียมไป	ขาดพร้อง
กอดหมอนทอดฤทัย	ทบท่าว
ลมแล่นพัดขัดข้อง	สวาทได้รำคาญ ฯ

๓๙ เพลาห้าหึ่งทุ่ม	คือเพลิงรุมสุมกลางใจ
ร้อนเรียมเทียมร้อนไฟ	อีกหนามรุมกลุ้มเสียบทรวง ฯ
เพลาห้าทุ่มพี่	คนึงใน
เพลิงผ่าวเผาดวงใจ	คลั่งคลุ้ม
ร้อนเรียมเทียบร้อนไฟ	ลนล่าว
อีกหนามหนามากลุ้ม	เสียบไส้ในทรวง ฯ

๔๐ ย่ำฆ้องสองยามเข้า	พี่ไกลเจ้าเหงาตลึง
นิทราผ้าคลุมขึง	หญิงใดวอนห่อนเจรจา ฯ
สองยามย่ำฆ้องพี่	รำพึง
ไกลเจ้าเหงาเงียบตลึง	ยิ่งไข้
นิทราผ้าคลุมขึง	ไสยาศน์
หญิงอื่นวอนห่อนได้	กล่าวเกลี้ยงพาที ฯ

๔๑ เจ็ดทุ่มรุมความทุกข์	ไม่เป็นสุขขุกคำนึง
ว้าวุ่นครุ่นคิดถึง	แต่นวลเจ้าทุกเพรางายฯ
เจ็ดทุ่มรุมรึงร้อน	รำพึง
สุขบมีคำนึง	ก่อนกี้
ว้าวุ่นครุ่นครวญถึง	สังวาส
คิดแค้นวรนุชนี้	ค่ำเช้าเพรางาย ฯ

๔๒ แปดทุ่มกลุ้มทุกข์ชาย	ลเมอลมายคล้ายเหมือนมา
เรียมตื่นฟื้นกายา	เที่ยวหาไหนไม่พบเลย ฯ
แปดทุ่มกลุ้มเทวษสร้อย	โศกา
นอนลเมอเหมือนมา	แนบใกล้
เรียมฟื้นตื่นกายา	แลเปล่า
หาที่ไหนไป่ได้	สบน้องเรียมเลย ฯ

๔๓ สามยามความรักกัน	เร่งโศกศัลย์หวั่นใจถึง
ยามค่ำร่ำรำพึง	ถึงสามยามตามกรุณา
สามยามความเสน่ห์เคล้า	เคยคลึง
โศกศัลย์หวั่นใจถึง	ทุ่มนี้
พลบค่ำร่ำรำพึง	คนึงเนื่อง
ถึงสามยามแล้วถี้	พี่เอื้อเอ็นดู ฯ

๔๔ สิบทุ่มเจ้าพี่เอ๋ย	เมื่อไรเลยจะพบพาน
งามนักพักตร์เบิกบาน	จะหาได้แต่ใดมา ฯ
สิบทุ่มนางแน่งน้อย	นงคราญ
กี่เมื่อจะพบพาน	คู่เคล้า
งามนักพักตร์เบิกบาน	เรียมร่อ
เรียมจักเที่ยวหาเจ้า	ห่อนได้มาเลย ฯ

๔๕ ตีสิบเอ็ดเสร็จครวญหา	แต่เช้ามาคุ้มราตรี
จวบจนพระสุริย์ศรี	เสร็จรถทองส่องสกล ฯ
สิบเอ็ดเสร็จคร่ำไห้	หาศร
ในทิวาราตรี	แหล่งหล้า
จวบจวนพระสุริย์ศรี	ล่าเลื่อน
เสร็จรถทองท่องฟ้า	ส่องแคว้นแดนดิน ฯ

๔๖ แสงทองเรืองรองราง	ขึ้นกระจ่างสว่างเวหา
รุ่งแล้วแก้วกัลยา	สุดเสน่หาไม่มาเลย
แสงเงินแสงนากผุ้ง	แสงทอง
แสงสว่างเรืองรังรอง	อร่ามฟ้า
รุ่งแล้วแคล้วเคยสอง	สังวาส
โอ้สายสุดสวาทข้า	ห่อนได้เห็นเลย ฯ