บ.ก.ธรรมดา

ผมเป็นเพียงคนธรรมดาคนหนึ่ง ที่จับงานหนังสือพิมพ์เป็นอาชีพ และอยู่กับงานนี้มาเกือบ 20 ปีเต็ม(เม.ย.2543) เริ่มงานหนังสือ พิมพ์ตั้งแต่ระดับพื้นฐาน คือ เป็นนักข่าวฝึกหัด มาเป็นนักข่าว จริงๆ แล้วขยับขึ้นไปเป็นหัวหน้าข่าว ก้าวไปเป็น บรรณาธิการ บริหาร จนกระทั่งมาเป็นผู้อำนวยการฝ่ายข่าว

ความจริง ก็เริ่มทำงานนักข่าว มาตั้งแต่ยังเรียนหนังสือ คือ ยังไม่จบ ก็ทำงานในหนังสือพิมพ์แล้ว ทำงานไปด้วย เรียน ไปด้วย และที่ผ่านมาเคยมีการขั้นรายการ 2 ปี เพราะ ออกไป หากินที่ต่างประเทศ แต่แล้วก็กลับมาจับอาชีพเดิมอีกครั้ง คือ คนหนังสือพิมพ์

ที่เรียกตนเองว่า"บ.ก.ธรรมดา"ก็เพราะเป็น"บ.ก.ธรรมดา"จริงๆ ไม่ได้คิดว่าตนเองมีอะไร เหนือกว่าหรือต่ำต้อยกว่าคนอื่นโดยทั่วไป สามัญสำนึกก็ไม่ต่างไปจากวิญญูชนทั่วไปทั้งหลาย สายตาก็มองเห็นทั้งความดีและความชั่ว ไม่มีอะไรขาดอะไรเกินไปกว่าที่คนธรรมดา สามัญ ทั่วไปรู้สึกหรือเป็นอยู่

ผมเริ่มต้นทำงานหนังสือพิมพ์ในสำนักพิมพ์เล็กๆเพิ่งจะเกิดใหม่ในวงการเมื่อ 20 ปีมาแล้ว การที่ได้มีโอกาสทำงานในสำนักพิมพ์เล็กๆที่กำลังก่อร่างสร้างตัว ย่อมให้ประสบการณ์ที่ แตก ต่างไปจาก การเริ่มต้นทำงานในองค์กรที่ใหญ่โต หรือมีระบบ มีมาตรฐานการจัดการอยู่แล้ว

ในธุรกิจที่เกิดใหม่นั้น งบประมาณค่อนข้างจะจำกัดจำเขี่ย แต่ก็นั่นละ ทำให้กลายเป็น โอกาสที่ดีสำหรับคนทำงาน เพราะจะได้เรียนรู้งานทั้งระบบก็ว่าได้ มีโอกาสได้รู้ ได้เห็น ได้ทำกับมือค่อนข้างจะละเอียดแทบจะทุกซอกทุกมุม เท่าที่คนทำหนังสือพิมพ์ควรจะเรียนรู้ ผมได้มีส่วนร่วมตังแต่วิธีการคิดเพื่อตั้งประเด็นข่าว การวางแผนข่าว การออกทำข่าว การจัดทำต้นฉบับ การตรวจตราต้นฉบับ แก้ไขคำผิด สั่งย่อขยายภาพ ส่องเม็ดสีเพื่อสั่งสี การ เรียงพิมพ์ กลับมาแก้คำผิด จัดรูปเล่ม รวมไปจนถึงนั่งรถเมล์รับส่งต้นฉบับ ส่งชิ้นงานเข้า ร้านเพลทหรือโรงพิมพ์

ก็อย่างที่เรียนให้ทราบนั่นละครับ ความที่ต้องช่วยกันทำมาหากินคนละไม้คนละมือ เพื่อสร้างหนังสือ พิมพ์ขึ้นมาฉบับหนึ่ง แต่มีคนน้อย ทำให้ทุกคนต้องใช้เวลากับงานมากกว่าระดับคนข่าวปกติ และชีวิตทั่วไปก็เปลี่ยนไป ชีวิตนักศึกษาที่เคยเข้าห้องเรียน(บ้าง) ทำกิจกรรมในมหาวิทยาลัยบ้าง เที่ยวสนุกเฮฮาบ้าง ทุกอย่างต้องเปลี่ยนไป ต้องให้เวลากับการพัฒนาตนเอง เพื่อให้เป็นคนข่าว อย่างเร็วที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ เพื่อพัฒนาคุณภาพงานของตนเอง และขององค์กรที่จะออก สู่สายตาประชาชน

พวกเราถูกปลูกฝังให้สำนึกอยู่เสมอว่า คนอ่านข่าว เป็นคนมีความรู้ และหลายคนรู้ดี กว่าคนทำข่าวหรือเขียนข่าว ทำให้เราต้องเรียนรู้เกี่ยวกับภารกิจให้มากที่สุด และถูกต้อง ที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ เราจะต้องรู้ว่าเมื่อตั้งคำถามไปแล้ว เขาจะตอบไปได้กี่แนวทาง หากไม่รู้ว่าคำตอบจะออกมาอย่างไร ก็ต้องประเมินตนเองใหม่ได้แล้ว เพราะนักข่าวควรจะรู้ว่า คำตอบมีอะไรบ้าง และผู้เป็นข่าวกำลังคิดจะทำอะไร อย่างไร เป็นต้น

หนทางที่จะช่วยคนข่าวได้มากก็คือ ต้องระดมการอ่านอย่างมากเกี่ยวกับข้อมูล ข่าวสารตามขอบ เขตพื้นที่ข่าวที่รับผิดชอบ ต้องเปิดหูเปิดตารับรู้ข้อมูลข่าวสาร เข้าเรียน เข้าฟัง เข้าอบรม หรือ ขยันออกแลกเปลี่ยนความคิดเห็นหรือพบปะแหล่งข่าวเท่าที่จะทำได้ งานสัมมนาที่เกี่ยวข้อง ย่อมเป็นอีกแหล่งหนึ่งที่จะละเลยมิได้ สิ่งเหล่านี้เป็นพื้นฐานที่จะช่วยงานข่าวได้มาก

ดูเหมือนว่าการเรียนคณะนิติศาสตร์ของผม จะช่วยงานที่ทำได้มาก เพราะพอจะมีพื้นฐาน ความรู้ทั่วไปที่ออกจะกว้าง และสำคัญๆกับกับอาชีพนี้ เป็นต้นว่า ความรู้เกี่ยวกับการปกครองของไทย ความรู้เกี่ยวกับอำนาจอธิปไตย ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป ความรู้ด้านกฎหมายแพ่ง กฎหมายอาญา ความรู้เกี่ยวกับความเมืองระหว่างประเทศ ความรู้ด้านเศรษฐศาสตร์ เป็นต้น และความรู้ที่เห็นว่าไปกันได้ดีที่สุดกับอาชีพนี้ก็คือ ความรู้และความเข้าใจเพื่อการจับประเด็น การสรุปประเด็นมาเป็นตัวอักษร การเก็บรายละเอียด การตั้งคำถาม การตั้งสมมติฐาน ซึ่งความรู้ เหล่านี้มาจากตำรากฎหมายและอาจารย์สอนกฎหมายว่าด้วยการตีความ กฎหมายลักษณะพยาน การร่างฟ้อง วิแพ่ง วิอาญา หรือแม้กระทั่งการทำข้อสอบกฎหมาย ที่คำตอบนั้น ต้องมีหลักยึด มีการตีโจทย์ การวิเคราะห์ข้อมูล ข้อเท็จจริง ตัวบทกฎหมายเพื่อตอบโจทย์

ประสบการณ์อย่างหนึ่งที่ช่วยได้มากไม่แพ้ตำราเรียนก็คือ การมีส่วนร่วมทำกิจกรรม นักศึกษา โดยเฉพาะในยุค 14 ตุลา และ 6 ตุลา ซึ่งกิจกรรมในระหว่างการเป็นนักศึกษานั้น ทำให้เราได้เรียน รู้วิธีเข้าสังคม การทำงานร่วมกับผู้อื่น แลกเปลี่ยนความคิดเห็น คิดและวางแผนทำงานร่วมกับผู้อื่น ปฏิบัติงานร่วมกับผู้อื่น เรียนรู้นิสัยใจคอผู้คน หรือเรียนรู้แม้กระทั่งตนเอง

ในรอบเกือบ 20 ปีเต็มของคนหนังสือพิมพ์"บ.ก.ธรรมดา" มือข้างขวาของผมเคยสัมผัส บุคคล มาทุกระดับ มือข้างนี้สัมผัสมือผู้นำมาแล้วหลายคน อาทิ มิคาอิล กอร์บาชอฟ อดีตผู้นำที่ยิ่งใหญ ่ของสหภาพโซเวียตในปลายยุคสงครามเย็น สัมผัสมือผู้นำอย่างโด๋เหม่ย แห่งสาธารณรัฐประชา ชนเวียดนาม เป็นต้น และมือข้างเดียวกันนี้ เคยเช็ดและกวาดถูทำความสะอาดสมัยเป็น ลูกจ้าง โรงแรมย่านสุขุมวิทมาแล้ว และมือข้างนี้ปัจจุบันก็จับจอบจับเสียม ทำสวนครัวหลังบ้านทุกวันหยุด สุดสัปดาห์

ก็ผมเป็น"บ.ก.ธรรมดา"หรือ"คนธรรมดา"นี่ครับ ผมได้มีโอกาสเดินทางไปต่างประเทศกว่า 20 ประเทศ แต่นั่นก็ไม่ใช่เกียรติคุณอันใด สิ่งเหล่านั้นมีคุณค่ากับคนอ่านงานเขียนที่บอกเล่าออกไป และให้คุณค่ากับเราในแง่มุมที่จะสะท้อนออกมาเพื่อเกินผลประโยชน์กับประชาชนเสียมากกว่า ผมไปต่างประเทศไม่มีรถบริษัทไปรับไปส่งเสียด้วยซ้ำ และบ่อยครั้งที่เดินทางไปต่างประเทศ ระยะสั้นหลังจากลงจากเครื่องก็จับรถเมล์ต่อกลับบ้าน ไม่มีอะไรวิเศษวิโสไปกว่า ความเป็นคน เสมอต้นเสมอปลาย และทำตนให้เป็นจริงตามชีวิตจริงของคนมากที่สุด

ในแวดวงหนังสือพิมพ์ปัจจุบัน ผมและเพื่อนได้ค้นพบว่า วงการหนังสือพิมพ์มี "บ.ก.ธรรมดาอีกมาก และเรากำลังประสานความร่วมมือกัน จัดสร้างเว็บไซต์ขึ้นมา เพื่อให้เป็นแหล่งความรู้ ประสบการณ์ งานข่าว การบริหารงานข่าว การบริหารกองงานบรรณาธิการ การทำธุรกิจสื่อสิ่งพิมพ์ วิทยุ โทรทัศน์ และเป็นกลุ่มมืออาชีพจริงๆ บ้างก็จบสายวิชาชีพนี้โดยตรง บ้างก็จบต่างสาขา แต่ล้วนแล้วเป็น บ.ก.หรือเป็นผู้ผ่านประสบการ์ข่าวมามาก และพร้อมที่จะถ่ายทอดความรู้ และประสบการณ์ เหล่านี้ออกไปสู่สายตาสาธารณะ เพื่อประโยชน์ของผู้สนใจศึกษาหรือสนใจวิชาชีพหรือ หรือ ผู้สนใจโดยทั่วไป ความจริงแล้วกรอบงานของเว็บไซต์มีมากกว่านี้ เอาไว้รอให้"เรา" มีความพร้อม มากกว่านี้ จะเรียนเชิญท่านทั้งหลายมาหาความสำราญ มาหาความรู้กันได้ อย่างเต็มอิ่ม และ บริการฟรีๆ

เราดำเนินการในนามของกลุ่มหรือสโมสรบรรณาธิการครับ หรือ TheThai editors club และในระหว่างรอความพร้อมที่ว่านี้ ก็คลิ๊กเข้าไปอ่านเป็นตัวอย่างได้ ขณะนี้เพื่อนๆทะยอย ซ้อมมือบนเว็บไซต์ส่วนตัวในสนาม"จีโอซิตี้.คอม"ไปพลางๆ ผมเองก็จะทะยอย เขียนมาให้ อ่านกัน และต้องขออภัยด้วยหากไม่เรียบร้อย เพราะเพิ่งจะมาจับคอมพิวเตอร์เอาเมื่อ 2 เดือนที่แล้ว ริอ่านทำเว็จเพจเองก็เป็นอย่างนี้ ลองถูก ลองผิดไปเรื่อย ครั้นจะอาศัยคนอื่นก็ใช่ที่ เรา "บ.ก.ธรรมดา"ก็ต้องอย่างนี้ละครับ

เป็นนักข่าวแล้วไม่รู้อะไรจริงๆกับเขาบ้าง ก็ไม่รู้จะเป็นนักข่าวไปทำไม อย่าว่าจะเป็น"บ.ก."เลย C

(HOME) (อยากเป็นนักข่าว) (นักข่าวทำอะไร) (จรรยาบรรณฯ) (พุทธศาสนาฯ) (วิจารณ์บ้านเมือง)

 

1