Since most of the articles in the newsletter are written in Maltese, you may need to install the font "Malta" which includes special characters for the Maltese alphabet.


Issue 8

June 2000


F'din il-}ar[a

G]e\ie\ {enituri Joseph Huber - Kap ta' l-Iskola
Ftit tifkiriet ghall-a]]ar editorjal Frank Fabri - Editur
Le 14 juilet 1789 Daniela Aloisio - G]alliema tal-Fran`i\
Incastri Joseph Navarro - G]alliem tat-Taljan
{bir ta' kotba mislufa Max Zerafa - Librar

G]e\ie\ {enituri


Joseph Huber - Kap ta' l-Iskola

Kull mibdi mitmum. Wasalna fi tmiem is-sena ta’ l-iskola u din hija l-a]]ar “newsletter”. Nixtieq qabel xejn ng]id grazzi mill-qalb lil dawk il-[enituri kollha li tawna l-g]ajnuna matul is-sena. Grazzi wkoll lil dawk il-[enituri li meta organizzajna l-laqg]at attendew b’interess.

F’isimkom ilkoll nixtieq nirringrazzja lill-g]alliema tax-xog]ol siewi li g]amlu. Sar volum kbir ta’ xog]ol u jien `ert li intom tapprezzaw l-isforz li lkoll qed nag]mlu biex l-iskola tkun dejjem aktar ti[bed lejha lill-istudenti.

L-g]alliema taw sehemhom mhux fil-klassi biss izda wkoll billi organizzaw numru kbir ta’ attivitajiet li dejjem jg]inu biex ikabbru l-firxa ta’ esperjenzi li t-tfal jie]du mill-iskola.

F’pajjizna g]addejin minn pro`ess ta’ tibdil dwar kif in]arsu lejn l-edukazzjoni. Xi ]add qal li qed nippruvaw nibdlu sistema li pprodu`iet lilna stess. I\da min qal hekk nesa’ li s-sistema kif kienet, ]asbet biss g]al dawk li akkademikament kienu quddiem u ‘l o]rajn ]alliethom ifendu g]al rashom.

Illum qed ng]idu li l-edukazzjoni trid ta]seb f’kul]add. Kull persuna g]anda l-valur tag]ha. G]alhekk il-]sieb tag]na g]andu jmur lejn kull tifel u tifla li je\istu f’pajji\na. B’hekk l-ener[iji tag]na jing]aqdu fi sforz biex kul]add jitg]allem skond il-]iliet tieg]u.

Biex it-tag]lim ikun aktar effettiv, hemm il-]tiega li dak li jkun jag]mel esperjenzi diretti. Hu g]alhekk li hemm enfasi kbira fuq ]ar[iet u esperjenzi li jmorru ‘l hinn mill-erba’ ]itan tal-klassi. Dan ifisser li kull meta l-istudenti jmorru ]ar[a organizzata mill-iskola, dik hija esperjenza edukattiva. E\empju `ar ta’ dan li qed ng]id hija l-mawra li numru ta’ studenti mill-iskola tag]na g]amlu gewwa l-Italja f’Marzu li g]adda. Matul dik il-[img]a m’g]amlux il-lezzjonijiet formali fil-klassi, i\da l-esperjenza li [abru tiswielhom kemm fil-]ajja tag]hom tal-klassi kif ukoll aktar ‘il quddiem meta jibqg]u jiftakru u forsi anki j\ommu u jkabbru l-]biberiji ma’ l-istudenti Taljani li ltaqg]u mag]hom.

Nixtieq nawgura l-vaganzi t-tajba lill-istudenti u lil familji tag]hom kollha. Nittama’ bis-s]i] li \-\mien ta’ mistrie] iservi biex meta ni[u lura g]as-sena skolastika li jmiss, inkomplu nibnu fuq dak it-tajjeb li g]amilna matul din is-sena li qed tintemm.

 

Lura g]all-'F'din il-}ar[a'


Ftit tifkiriet g]all-a]]ar editorjal


Frank Fabri - Editur

L-idea li l-iskola tag]na tipprodu`i n-newsletter tag]ha kont iddiskutejtha l-ewwel darba ma' Marjoe Cassar (g]alliem) tliet snin skolasti`I ilu. Din l-idea mbag]ad saret realta' wara li bl-g]ajnuna ta' Emile Vassallo u Diacono bdejna nipprodu`u pubblikazzjoni uffi``jali ta' l-iskola li l-g]an tag]ha dejjem kien li nxandru l-parte`ipazzjoni differenti ta' l-imsie]ba kollha (ji[ifieri l-g]alliema, l-istudenti, u l-[enituri) fil-pro`ess edukattiv. Fil-fatt, jekk jitqallbu mill-[did il-pubblikazzjonijiet kollha, g]andha tidher `ara l-parte`ipazzjoni ta' bosta g]alliema, studenti u [enitur. B'danakollu, dan hu il-bidu li je]tie[ jitkompla fit-ti[did tieg]u.

<< jekk jitqallbu mill-[did il-pubblikazzjonijiet kollha, g]andha tidher `ara l-parte`ipazzjoni ta' bosta g]alliema, studenti u [enituri >>

<< l-istudenti kollha ta' l-iskola setg]u jo]or[u g]all-elezzjoni ... u kellhom vot wie]ed sabiex jag]\lu l-istudenti rappre\entattivi >>

Idea o]ra hi t-twaqqif ta' Kunsill ta' l-iStudenti b'mod organizzat u strutturat. L-idea dwar it-twaqqif ta' dan il-Kunsill kont iddiskutejtha mal-kap ta' l-iskola matul is-sena li g]addiet u, fil-fatt, b]ala pro[ett pilota konna g]a\ilna sitt studenti mill-]ames snin tat-tag]lim sabiex jirrappre\entaw lill-istudenti kollha ta' l-sikola. Din l-ewwel esperjenza g]enitni norganizza a]jar l-istruttura ta' Kunsill ta' l-iStudenti u l-funzjoni tieg]u fi ]dan struttura akbar (li hi l-iskola). Din is-sena, l-istudenti kollha ta' l-iskola setg]u jag]\lu li jo]or[u g]all-elezzjoni tal-Kunsill u kollha kellhom vot wie]ed sabiex bih jag]\lu l-istudenti-kandidati li huma jixitequ li jirrappre\entawhom.
G]al dan il-pro`ess kumpless u interessanti, kelli grupp ta' studenti-assistenti li g]enuni l-]in kollu fl-aspett organizzattiv. Dan il-pro`ess kollu [ie ffilmjat bl-g]ajnuna ta' l-istazzjon televi\iv tad-Divi\joni ta' l-Edukazzjoni (Education 22) u g]andu jservi b]ala mudell g]at-twaqqif ta' Kunsilli ta' l-iStudenti fi skejjel o]ra. Wara din l-esperjenza u fi \mien relattivament qasir, minn din is-sena ukoll, wara bosta su[[erimenti waqt attivitajiet kemm fl-iskola kif ukoll 'l barra minnha (b]al f'konferenza nazzjonali u seminars) \ew[ studenti membri tal-Kunsill ta' l-iStudenti qeg]din jattendu g]al-laqg]at tal-Kunsill ta' l-iSkola. Dan ukoll hu mudell ta' struttura demokratika li tista' jekk trid tippermetti klima verament demokratika bejn l-imsie]ba kollha. B'dan ukoll jien fer]an g]aliex, flimkien mal-kollegi tieg]i - g]alliema u studenti - qeg]din nuru li a]na verament kapa`i!

<< Esperjenza o]ra [dida f'din l-iskola kienet is-safra edukattiva li g]amilna bejn \ew[ skejjel o]ra sekondarji: il-Li`eo tal-Bniet ta\-|ejtun (Malta) u l-iskola Medja ta' Camerano f'Ancona >>

<< l-istudenti jkollhom il-fakulta' li jag]\lu huma stess temi jew su[[etti li huma jixtiequ jit]arr[u l-aktar >>

Esperjenza o]ra [dida f'din l-iskola kienet is-safra edukattiva li g]amilna bejn \ew[ skejjel o]ra sekondarji: il-Li`eo tal-Bniet ta\-|ejtun (Malta) u l-iskola Medja ta' Camerano f'Ancona (l-Italja). Bejn il-15 u l-21 ta' Marzu 2000 iltqajna ma' bosta studenti u g]alliema b'kulturi u esperjenzi differenti u flimkien \orna fost l-isba] lokalitajiet re[jonali b]al Assisi, Recanati, Ravenna, Osimo, u Ancona. Bejn il-15 u l-21 ta' Mejju [ew Malta l-g]alliema u l-istudenti Taljani mill-iskola ta' Camerano u mag]hom \orna bosta mu\ewijiet u lokalitajiet ewlenin b]all-Belt Valletta, il-Birgu, Wied I\-|urrieq, G]awdex u Kemuna. Maltul dawn il-jiem, il-[enituri ta' l-istudenti Maltin ipparte`ipaw ukoll, kemm waqt xi ]ar[iet kif ukoll waqt xi attivitajiet. Din l-ewwel esperjenza f'din l-iskola hi indimentikabbli kemm g]alija kif ukoll g]all-istudenti u l-[enituri li pparte`ipaw. Jidhirli li din l-esperjenza g]enet direttament fl-i\vilupp s]I] tal-persuni li pparte`ipaw.

Il-]idma fil-komunita' hu pro[ett edukattiv ie]or [did f'din l-iskola fejn il-parte`ipanti qeg]din ja]dmu f'programm strutturat u mifrux fuq disa' ]iliet ewlenin. Il-]iliet ewlenin huma: (I) l-identifikazzjoni; (ii) l-osservazzjoni u n-notamenti; (iii) ir-riflessjoni u diskussjoni: (iv) it-tifsil ta' programm ta' st]arri[; (v) l-interazzjoni diretta; (vi) id-diskussjoni u l-ist]arri[; (vii) it-tifsil ta' l-azzjoni; (viii) l-azzjoni kulturali; u (ix) l-evalwazzjoni. Minn dan il-programm in[abar bosta tag]rif u informazzjoni li g]andha ti[I mist]arr[a sabiex tkun tista' titfassal l-azzjoni kulturali. Dan kollu jindika li programm komunitarju je]tie[ jissejjes fuq pro`ess evoluttiv li g]andu jkun evalwat kontinwament.

Tifkira o]ra hi meta konna waqt school development plan (S.D.P.) meeting matul is-sena skolastika li g]addiet u ssu[[erejt li l-istudenti jkollhom il-fakulta' li jag]\lu huma stess temi jew su[[etti li huma jixtiequ jit]arr[u l-aktar. Dan il-]sieb intlaqa' tajjeb mill-grupp u mbag]ad mill-g]alliema u [ie \viluppat f'dak li llum qed insej]u b]ala l-klabbs. Din il-prattika intlaqg]et tajjeb mill-istudenti u mill-g]alliema u l-iskola llum qed tifta]ar b'dan kollu.

 

Lura g]all-'F'din il-}ar[a'


Le 14 juilet 1789


Ms D. Aloisio

Fl-14 ta' Lulju 1798, il-poplu ta' Pari[i ]abat g]all-Bastille, il-fortizza kbira li fiha r-re, li kellu poter assolut, kien isakkar lil min jidhirlu.

Dan il-jum (li g]adu sal-lum il-Jum Nazzjonali ta' Franza) tni\\el fl-istorja b]ala l-bidu tar-Rivoluzzjoni Fran`i\a - rivoluzzjoni ta\-\g]ir u l-fqir (80% tal-popolazzjoni fran`i\a kienu 'pajsans', jew a]jar bdiewa) mi`]uda minn kull dritt ta' liberta', propjeta' jew ugwaljanza. Fil-fatt, il-bdiewa ma kinux ]lief sefturi u lsiera tan-nobbli, li flimkien mal-knisja kienu jgawdu minn privile[[i assoluti - it-taxxi li kienet ]ielsa milli t]allas il-klassi g]olja, kienu jaqg]u fuq il-bdiewa (dawn kienu j[orru l-pi\ tan-nobbli u tal-kleru kif jidher sew fil-karikatura).

I\da l-'pajsans' ma kinux jaslu biex isemmg]u le]inhom li ma kienx g]alhekk imsej]a 'klassi tan-nofs' mag]mula minn professjonisti, negozjanti u bankiera, li minkejja l-poter ekonomiku tag]hom xorta kienu mi`]uda milli jil]qu karigi fil-parlament jew gradi g]olja fl-armata.

Karikatura ta’ l-1789: << Nittamaw li l-affari ma ddumx ma tintemm. Il-Pajzan g]andu fuq dahru l-pi\ tal-knisja u tan-nobbli >>

Mill-14 ta' Lulju 1798, spi``at l-era tar-rejiet, tal-poter assolut, u tal-privile[[i. Ir-re Lui[i XVI kellu ja]rab, I\da nqabad u [ie arrestat f'Varennes. Din kienet il-kundanna tal-monarkija - fi \mien tliet snin ir-re Lui[i XVI u r-re-[ina Marie Antoinette mietu fuq il-giljottina.

Mar-revoluzzjoni l-]ajja politika fi Franza ]adet xejra totalment differenti u bdiet tistrie] fuq prin`ipji [odda - prin`ipji li [ew formulati fid-Dikjarazzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem, prin`ipji li jispjegaw sew it-tliet kelmiet li wie]ed ma jonqosx li jsib fuq kull mument jew edifi`ju pubbliku fi Franza - 'liberte', egalite', fraternite'' (]elsien, ugwaljanza, fraternita').

G]alhekk, fir-rivoluzzjoni Fran`i\a wie]ed jista' jsib l-g]eruq tan-nazzjonali.\mu u l-liberali\mu li mill-1798 sal-lum kibru u nfirxu mad-dinja kollha.

Il-Waqg]a ta’ Bastilja - meqjusa b]ala l-bidu tar-Rivoluzzjoni Fran`i\a u t-tmiem tal-monarkija - g]alkemm Franza baqg]et ma saritx uffi``jalment Repubblika sa l-1792

 

Lura g]all-'F'din il-}ar[a'



Joseph Navarro

Il nostro vignettista smemorato ha fatto una delle sue. Ha dimenticato di mettere le parole sotto le vignette. Potete aiutarlo abbinare le parole alle vignette? Mettete il numero giusto davanti a ogni frase nella griglia.

 

<< Io lavo e lui asciuga >>

<< Non so ancora leggere l’ora, perň la lancetta grande batte sempre la piccola >>

<< Ecco, Ines fai girare! >>

<< Non puoi immaginare la bolletta quant’ č! >>

<< Capo, venite un po’ a vedere la fuga del prigioniero >>

<< Non puoi andartene, non lo troveremo mai uno del tuo calibro. >>

<< Č l’ ultima volta che vi avverto, basta con i colpi bassi. >>

<< Devo proprio invitare la tua sarta ad una delle mie feste: mi occorre qualcuno che abbia il senso dell’ umorismo >>

 

Lura g]all-'F'din il-}ar[a'


{bir tal-kotba mislufa


M. Zerafa - Librar

{BIR TAL-KOTBA MISLUFA MATUL IS-SENA SKOLASTIKA 1999/2000

Il-[enituri huma [entilment mitluba j[ibu l-kotba kollha mislufa lil binhom mill-iskola g]al matul is-sena skolastika 1999/2000 fil-[urnata u l-]in imsemmija fit-tabella. Kul]add mitlub ji[i fid-data u l-]in imsemmija g]ax inkella jista’ ma jinqediex. Tistg]u wkoll tibag]tu l-kotba ma’ binkom stess.

 

DAWK LI MA JIRRITORNAWX IL-KOTBA KOLLHA TA’ DIN IS-SENA MA JING}ATAWX IL-KOTBA S-SENA D-DIE}LA.

 

Infakkarkom ukoll li jkun irid isir ]las g]al kull ktieb li ma tirritornawx lill-iskola.

Grazzi tal-kooperazzjoni.

Lura g]all-'F'din il-}ar[a'


  Home | School News | Website News | School Calendar | Newsletter | Resources | Sports | Parents' Pages | Links | School Council 


1