.
บทที่ 1
ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับหนังสือพิมพ์
หนังสือพิมพ์
คำว่า "หนังสือพิมพ์" ในภาษาไทยมาจากคำภาษาอังกฤษว่า "News Paper" ซึ่งคำว่า "News" เป็นกลุ่มคำของอักษรย่อที่ย่อมาจากคำว่า "North" " East" " West" " South" และคำว่า "Paper" โดยทั่วไปแล้วหนังสือพิมพ์ย่อมหมายถึงหนังสือข่าวนั่นเอง
พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ทรงเป็นคนไทยคนแรกที่ใช้คำว่า "หนังสือพิมพ์" ดังปรากฏในประกาศฉบับที่ให้ชื่อหัวข้อว่า "ประกาศเรื่องทิ้งหนังสือเอาไปลงพิมพ์ที่บ้านหมออเมริกา" ดังนี้
"มีพระบรมราชโองการดำรัสให้ประกาศว่า หนังสือทิ้งไปลงพิมพ์บ้านหมออังกฤษอเมริกันทั้งสองอย่างนี้ จะเชื่อเอาเป็นจริงไม่ได้ เห็นเป็นการพิรุธนัก เพราะใครทำอย่างนั้นเห็นชัดว่าจะว่าเขาตรงๆ ไม่ได้ จะแกล้งนินทาว่าประจานเข้าให้ความอึงๆ ไปเท่านั้น ไม่เป็นความจริงถ้าจริงแล้วทางที่จะว่านั้นมีอยู่ คือ ที่โรงศาล แลร้องถวายฎีกา ถ้าตัวผู้นั้นต้องกักขังจองจำอยู่มาไม่ได้จะให้เจ้าขุนมูลนาย ฤาญาติพี่น้องพวกพ้องฤาใครๆ มาถวายแทนได้ ถวายข้างหน้าก็ได้ ข้างในก็ได้ ทางมีอย่างนี้ไม่เดินตามทาง กลับไปลงหนังสือพิมพ์บ้าง ทำหนังสือทิ้งบ้างเห็นเป็นพิรุธนัก ถึงจะว่าปักหน้าค่าชื่อ ฤากล่าวโทษบ้านเมืองต่างๆ จะให้ในหลวงทรงหยิบเรื่องในหนังสือพิมพ์ออกใช้ชำระเอาเป็นเหตุเป็นผลนั้นไม่ได้ ใครไปทำอย่างนั้นเหนื่อยเปล่า ท่านผู้ที่ได้รับหนังสือพิมพ์ได้อ่านแล้วอย่าเชื่อฟังเอาเป็นจริง ให้เข้าใจดังประกาศนี้เทอญ"
นิยามคำว่า "หนังสือพิมพ์"
กฎหมาย "พระราชบัญญัติการพิมพ์ พุทธศักราช 2488" ให้คำนิยาม "หนังสือพิมพ์" ว่า คือ สิ่งพิมพ์ซึ่งมีชื่อจ่าหน้าเช่นเดียวกัน และออกหรือเจตนาจะออกตามลำดับเรื่อยไป มีกำหนดระยะเวลาหรือไม่ก็ตาม มีข้อความต่อเนื่องกันหรือไม่ก็ตาม (มาตรา 4 วรรค 3 ) ซึ่งจะเห็นว่าหนังสือพิมพ์ตามกฎหมายฉบับนี้นั้น มิได้หมายความเฉพาะหนังสือข่าวเท่านั้น ยังรวมถึงสิ่งพิมพ์อื่นๆ ที่เข้าองค์ประกอบตามกฎหมาย คือ มีชื่อจ่าหน้าเช่นเดียวกัน ออกหรือจะออกตามลำดับเรื่อยไป ไม่ว่าจะกำหนดระยะเวลาหรือมีข้อความต่อเนื่องกันหรือไม่ก็ตาม
|