สถานที่ศึกษา
ลำห้วยหญ้าเครือ บริเวณที่ศึกษา กว้างประมาณ 3 เมตร ยาว 10 เมตร พื้นลำห้วยส่วนใหญ่เป็นลานหินไม่เรียบ มีก้อนหินขนาดใหญ่ ริมลำห้วยมีพืชปกคลุมจำนวนมาก สองข้างของลำห้วยเป็นไม้ยืนต้น น้ำมีความลึกประมาณ 40 เซนติเมตร ความเร็วของกระแสน้ำ ประมาณ 0.3 เมตรต่อวินาที
สัตว์ที่ใช้ในการศึกษา
หอยหอม (Brotia sp.) จากลำห้วยหญ้าเครือ ในอุทยานแห่งชาติน้ำหนาว โดยเก็บรวบรวมหอยหอมขนาดความยาวเปลือกประมาณ 2.5 เซนติเมตร เส้นผ่านศูนย์กลางเปลือกประมาณ 1 เซนติเมตร มาเลี้ยงไว้ในตระกร้าพลาสติกที่มีฝาปิดและมีช่องเปิดให้น้ำไหลผ่านได้ วางตะกร้าที่มีหอยลงในลำธาร เป็นระยะเวลาประมาณ 24 ชั่วโมง โดยไม่ให้อาหาร เพื่อให้หอยหอมย่อยอาหารเก่าให้หมด ก่อนที่จะเริ่มทำการทดลอง
วิธีการศึกษา
1. การให้เพอริไฟตอนเจริญบนอิฐบล๊อคทนไฟ ที่ใช้เป็นที่อยู่อาศัยเทียม โดยใช้อิฐบล๊อคทนไฟรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ขนาดกว้าง 10.5 เซนติเมตร ยาว 22 เซนติเมตร สูง 6.5 เซนติเมตร ที่ล้างสะอาดแล้ว จำนวน 45 ก้อน วางลงในบริเวณหนึ่งของลำห้วยที่มีความกว้างประมาณ 3 เมตร ความยาวประมาณ 10 เมตร ทิ้งไว้เป็นระยะเวลา 4 สัปดาห์ เพื่อให้เพอริไฟตอนเจริญขึ้นบน ก้อนอิฐ
2. ในวันเริ่มแรกของการทดลอง เก็บอิฐโดยสุ่มอิฐบล๊อคขึ้นมา 5 ก้อน ขูดสาหร่ายที่ผิวของก้อนอิฐออก เพื่อนำไปหาปริมาณคลอโรฟิลล์เอ แรกเริ่ม และจำแนกชนิดของสาหร่าย
3. แบ่งอิฐที่เหลือ (40 ก้อน) ออกเป็น 2 กลุ่ม แบ่งการทดลองออกเป็นดังนี้ คือ
กลุ่มควบคุม ดูการเจริญของเพอริไฟตอนบนก้อนอิฐ เมื่อไม่มีหอยหอม โดยใช้ก้อนอิฐที่มี เพอริไฟตอน 20 ก้อนนำแต่ละก้อนแยกใส่ในตะกร้าพลาสติก ที่มีฝาปิดและมีช่องเปิดให้น้ำไหลผ่านได้ แต่หอยไม่สามารถเข้าไปได้
กลุ่มทดลอง ดูการเจริญของเพอริไฟตอนบนก้อนอิฐ ที่มีหอยหอมอาศัยอยู่ตลอดการทดลอง โดยใช้ก้อนอิฐที่มีเพอริไฟตอน 20 ก้อน แยกแต่ละก้อนใส่ในตะกร้าพลาสติกที่มีฝาปิดและมีช่องเปิดให้น้ำไหลผ่านได้ ซึ่งหอยไม่สามารถรอดผ่านออกมาได้ ใส่หอยหอมลงไปบนก้อนอิฐ ก้อนละ 10 ตัว
4. ในวันที่ 7 14 21 และ 28 ของการทดลอง เก็บอิฐของแต่ละกลุ่มโดยสุ่ม กลุ่มละ 5 ก้อน ขูดสาหร่ายบนก้อนอิฐ เก็บในภาชนะไม่ให้ถูกแสง และใส่ในภาชนะที่มีน้ำแข็ง เพื่อเก็บรักษาไว้ที่อุณหภูมิไม่เกิน 4ฐC เพื่อนำไปหาปริมาณคลอโรฟิลล์เอ และจำแนกชนิดของสาหร่ายที่ห้องปฏิบัติการ ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น เก็บหอยหอมจากอิฐแต่ละก้อน ดองด้วยเอทิลแอลกอฮอลล์ ความเข้มข้นร้อยละ 70 เพื่อนำไปวิเคราะห์ดูอาหารในระบบทางเดินอาหาร ที่ห้องปฏิบัติการ ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
การวิเคราะห์ปริมาณคลอโรฟิลล์เอของเพอริไฟตอน
วิเคราะห์ปริมาณคลอโรฟิลล์เอ โดยกรองน้ำตัวอย่าง ผ่าน Buchal Flask ที่ต่อกับเครื่องปั๊มอากาศโดยใช้กระดาษกรองที่มีขนาดเท่ากับเส้นผ่านศูนย์กลางของ Buchal Flask รองด้านใน แล้วเทน้ำตัวอย่างผ่านลงไป นำแผ่นกระดาษกรองออก ม้วนให้ด้านที่มีสาหร่ายติดอยู่ออกด้านนอก ใส่ลงในหลอดแก้วที่มีเมธิลแอลกอฮอล์ ความเข้มข้นร้อยละ 96 จำนวน 15 มิลลิลิตร เพื่อให้เมธิลแอลกอฮอลล์สามารถละลายคลอโรฟิลล์ได้ทั่วถึง จากนั้นห่อหลอดแก้วด้วยกระดาษอลูมิเนียมแล้วตั้งไว้ในที่มืดประมาณ 24 ชั่วโมง แล้วจึงนำสารละลายในหลอดแก้วไปกรองผ่าน Buchal Flask จากนั้นนำสารละลายมา 3 มิลลิลิตร ใส่ลงในหลอดแก้ว แล้วนำไปอ่านค่าดูดกลืนแสง (Absorbance) ด้วยเครื่อง spectrophotometer ที่ความยาวคลื่น 750 และ 664 นาโนเมตร (Eb) แล้วเติม 0.1 มิลลิลิตร ของ 0.1 นอร์มอล HCl และเขย่าหลอดให้สารละลายเข้ากัน ทิ้งไว้ประมาณ 90 วินาที แล้วนำไปอ่านค่าดูดกลืนแสงที่ความยาวคลื่น 750 และ 665 นาโนเมตร (Ea) วิเคราะห์หาปริมาณคลอโรฟิลล์เอ ด้วยสมการ
ปริมาณคลอโรฟิลล์ เอ = 1.73 x (Eb664 - Eb750) - (Ea665 - Ea750)
หน่วยเป็นไมโครกรัมต่อตารางเซนติเมตร
การตรวจหาสาหร่ายที่เป็นส่วนประกอบของเพอริไฟตอน
นำน้ำตัวอย่างหยดลงบนแผ่นสไลด์แล้วปิดด้วยแผ่นแก้วปิดสไลด์ นำไปส่องดูด้วยกล้องจุลทรรศน์ เพื่อนับจำนวน
และจำแนกสาหร่ายถึงระดับสกุล โดยใช้เอกสารประกอบการตรวจเอกลักษณ์ ดังนี้
1. Prescott. 1954. How to Know The Fresh - Water Algae.
2. Barber and Haworth. 1981. A Guide to The Morphology of The Diatom Frustule.
3. Bellinger. 1992. A Key to Common Algae.
4. Eileen and Cox. 1996. Identification of Freshwater Diatom from Live Material.
การตรวจหาสาหร่ายในทางเดินอาหารของหอยหอม
นำหอยที่ดองในเอธิลแอลกอฮอล์ ความเข้มข้นร้อยละ 70 มาล้างน้ำแล้วทุบเปลือกออก แล้วผ่าบริเวณทางเดินอาหาร (digestive tract) ใช้พู่กันแตะอาหารที่พบอยู่ภายใน และนำไปจุ่มลงบนหยดน้ำบนสไลด์ที่เตรียมไว้แล้ว ปิดด้วยแผ่นแก้วปิดด้วยกระจกปิดสไลด์ นำไปส่องดูด้วยกล้องจุลทรรศน์ เพื่อนับจำนวน และจำแนกสาหร่ายถึงระดับสกุล
การวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติ
ข้อมูลปริมาณคลอโรฟิลล์ เอ ที่ได้จากการศึกษาครั้งนี้ วิเคราะห์โดยใช้โปรแกรมสถิติสำเร็จรูป SPSS (Statistical Package for Social Science) เปรียบเทียบความแตกต่างของ ข้อมูลปริมาณคลอโรฟิลล์ เอ ในกลุ่มควบคุมเพอริไฟตอน และกลุ่มทดลองโดยใช้ t - test และเปรียบเทียบความแตกต่างของ ข้อมูลปริมาณคลอโรฟิลล์ เอ ในแต่ละสัปดาห์ ในกลุ่มเดียวกัน โดยการวิเคราะห์ความแปรปรวน (One - Way ANOVA) เมื่อพบว่ามีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญ เปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างค่ากลางด้วย Least Significant Difference (LSD)
ข้อมูลที่นำมาวิเคราะห์เหล่านี้จะถูกทดสอบว่ามีการกระจายเป็นแบบปกติหรือไม่ หากพบว่าข้อมูลใดที่ไม่กระจายแบบปกติ ข้อมูลนั้นจะถูกแปลงด้วย log (x+1) เพื่อปรับข้อมูลให้มีการกระจายแบบปกติก่อนนำมาวิเคราะห์
|
|
บทคัดย่อ
กิตติกรรมประกาศ
บทนำ
การศึกษาเอกสาร
อุปกรณ์และวิธีการ
ผลการศึกษา
สรุปผลการศึกษา
วิจารณ์ผลการศึกษา
เอกสารอ้างอิง
ประวัติผู้วิจัย
GuestBook
|