1. การศึกษาพระปริยัติธรรม   หมายถึง   การศึกษาตามหลักสูตรพระประยัติธรรม แผนกธรรมและแผนกบาลีสนามหลวง

          2. วิชาการพระพุทธศาสนา   ตามพระราชบัญญัติกำหนดวิทยฐานะผู้สำเร็จวิชาการพระพุทธศาสนา พ.ศ. 2527  หมายถึง วิชาการซึ่งจัดให้พระภิกษุสามเณรศึกษาตามหลักสูตรใดหลักสูตรหนึ่ง ต่อไปนี้
              (1) หลักสูตรพระปริยัติธรรมแผนกธรรมและแผนกบาลีสนามหลวง
              (2) หลักสูตรปริญญาศาสนาศาสตรบัณฑิตของสภาการศึกษามหามกุฏราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์
              (3) หลักสูตรปริญญาพุทธศาสรบัณฑิต ของมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์

          ต่อมาในปี พ.ศ. 2540   ได้มีประกาศใช้พระราชบัญญัติกำหนดวิทยาฐานะผู้สำเร็จวิชาการพระพุทธศาสนา (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2540   วิชาการพระพุทธศาสนา หมายถึง วิชาการซึ่งจัดให้มีพระภิกษุสามเณรศึกษาตามหลักสูตรพระปริยัติธรรมแผนกธรรมและแผนกบาลีสนามหลวง (ไม่รวมมหาวิทยาลัยสงฆ์ ทั้ง 2 แห่ง เพราะมีพระราชบัญญัติทั้ง 2 มหาวิทยาลัยรับรองโดยเฉพาะ)

          3. พระมหา   หมายถึง   พระภิกษุซึ่งสอบบาลีได้ชั้นเปรียญธรรม 3 ประโยคขึ้นไป

          4. สามเณรเปรียญ  หมายถึง   สามเณรซึ่งสอบบาลีได้ชั้นเปรียญธรรม 3 ประโยคขึ้นไป

          5. สอบธรรมสนามหลวง   หรือสอบบาลีสนามหลวง   หมายถึง   การสอบพระปริยัติธรรมแผนกธรรมหรือแผนกบาลีประจำปี   เพราะการสอบพระปริยัติธรรมแต่เดิมอยู่ในพระบรมราชูปถัมภ์ของพระมหากษัตริย์   โดยเฉพาะในสมัยกรุงศรีอยุธยา   พระมหากษัตริย์จะทรงเป็นประธานการสอบเอง   ต่อมา ในระยะหลังๆ ได้ถวายให้คณะสงฆ์ดำเนินการ แต่ยังคงเรียกว่า สอบธรรมหรือสอบบาลีสนามหลวงอยู่ดี

          6. นักธรรม   หมายถึง   ระบบการศึกษาความรู้ทางพระพุทธศาสนาของพระภิกษุสามเณร   ตามหลักสูตรการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกธรรม มี 3 ระดับ  คือ นักธรรมชั้นตรี   นักธรรมชั้นโท และนักธรรมชั้นเอก   โดยนักธรรมชั้นเอกเทียบเท่าการศึกษาระดับประถมบริบูรณ์

          7. ธรรมศึกษา   หมายถึง   ระบบการศึกษาความรู้ทางพระพุทธศาสนาเช่นเดียวกับนักธรรม   แต่เป็นหลักสูตรที่ให้คฤหัสถ์ทั้งชายและหญิงได้ศึกษา   มี 3 ระดับ คือ ธรรมศึกษาตรี   ธรรมศึกษาโท  ธรรมศึกษาเอก (แต่ไม่มีการเทียบวุฒิ)

          8. ประโยค   หมายถึง   ระดับชั้นการศึกษาพระปริยัติธรรม   แผนกบาลี มี 8 ระดับ คือ ประโยค 1-2 (ใช้เวลาเรียน 1-2 ปี)  ประโยค ป.ธ. 3-9 (7 ระดับ)  รวม 8 ระดับ  เปิดสอบปีละ 1 ครั้ง   มีข้อสังเกตในการเรียกชื่อ ดังนี้
              ชั้นที่ 1  เรียกว่า  ประโยค 1-2
              ชั้นที่ 2  เรียกว่า  เปรียญธรรม 3 ประโยค   ผู้สอบชั้นนี้จะได้รับการเทียบเท่าวุฒิการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนต้น (ม.3)   ถ้าเป็นพระภิกษุจะมีคำนำหน้าชื่อว่า พระมหา   ถ้าเป็นสามเณรจะมีคำว่า เปรียญ  ต่อท้ายนามสกุล (ใช้คำนำหน้าเช่นนี้จนถึงประโยค ป.ธ.9)
              ชั้นที่ 3  เรียกว่า  เปรียญธรรม 4 ประโยค (ไม่มีการเทียบวุฒิ)
              ชั้นที่ 4  เรียกว่า  เปรียญธรรม 5 ประโยค   ผู้ที่สอบได้ชั้นนี้หากได้รับแต่งตั้งให้เป็นครูสอน 1 ปี   และทำการสอนมาแล้วไม่ต่ำกว่า 300 ชั่วโมง   สามารถนำมาขอใบเทียบวุฒิการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลายได้
              ชั้นที่ 5  เรียกว่า  เปรียญธรรม 6 ประโยค   ผู้สอบได้ชั้นนี้มีวุฒิเที่ยบเท่าการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย (โดยไม่ต้องมีใบเทียบวุฒิ)
              ชั้นที่ 6  เรียกว่า  เปรียญธรรม 7 ประโยค   (ไม่มีการเทียบวุฒิ)
              ชั้นที่ 7  เรียกว่า  เปรียญธรรม 8 ประโยค (ไม่มีการเทียบวุฒิ)
              ชั้นที่ 8  เรียกว่า  เปรียญธรรม 9 ประโยค   ผู้สอบได้ชั้นนี้ถือว่า มีวุฒิปริญญาตรีตามพระราชบัญญัติผู้สำเร็จวิชาการพระพุทธศาสนา พ.ศ. 2527   และพระราชบัญญัติผู้สำเร็จวิชาการพระพุทธศาสนา (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2540

          อนึ่ง   การศึกษาระดับประโยค 1-2 และเปรียญธรรม 3 ประโยค   เรียกว่า เปรียญตรี คือ ผู้ที่จะมีสิทธิสอบประโยค 1-2 ขึ้นไป   จะต้องสอบได้นักธรรมชั้นตรีก่อน

          ระดับเปรียญธรรม 4-6 ประโยค  เรียกว่า เปรียญโท คือ ผู้ที่จะมีสิทธิสอบเปรียญธรรม 4 ประโยคขึ้นไป   จะต้องสอบได้นักธรรมชั้นโทก่อน

          ระดับเปรียญธรรม 7-9 ประโยค  เรียกว่า เปรียญเอก   คือ ผู้ที่จะมีสิทธิสอบเปรียญธรรม 7 ประโยคขึ้นไป จะต้องสอบได้นักธรรมชั้นเอกก่อน