เหตุการณ์ไฟฟ้าดับครั้งประวัติศาสตร์อีกหนหนึ่งของ  อเมริกา กลายเป็นประเด็นปัญหาที่ประเทศพัฒนาแล้วไปจนถึงประเทศกำลังพัฒนา ต้องหันมาทบทวนเรื่องพลังงานของประเทศกันใหม่

          เพราะแม้แต่ประเทศมหาอำนาจอย่างสหรัฐ ที่ดูเหมือนระบบทุกอย่างจะเพียบพร้อมสมบูรณ์ไปเสียหมดก็ยังเกิดความผิดพลาดขึ้นได้เช่นกัน และที่สำคัญไปกว่านั้นก็คือ ยังไม่มีคำตอบจากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นว่าที่จริงแล้วเป็นเพราะสาเหตุอะไร

          จึงทำให้แถบชายฝั่งตะวันออกเฉียงเหนือและมิดเวสต์ของสหรัฐ ไม่ว่าจะเป็นเมืองใหญ่อย่างนิวยอร์ก ดีทรอยต์ คลีฟแลนด์ เรื่อยไปจนถึงโตรอนโตและออตตาวาของแคนาดาที่อยู่ติดกัน เกิดไฟฟ้าดับอย่างกะทันหันกินพื้นที่ถึง 9,300 ตารางกิโลเมตรและกินเวลาถึง 29 ชั่วโมงได้

          กระแสข่าวสาเหตุของการเกิดเหตุการณ์ประวัติศาสตร์ครั้งนี้มีทั้ง โรงไฟฟ้าพลังนิวเคลียร์ในเพนซิลเวเนียเกิดขัดข้อง แต่บริษัทจ่ายไฟของสหรัฐกลับออกมายืนยันว่า โรงไฟฟ้าที่ว่าทำงานตามปกติ ปัญหาที่เกิดขึ้นมาจากโรงไฟฟ้าแห่งอื่นต่างหาก ???

          ขณะที่อีกกระแสข่าวระบุว่า เกิดเหตุเพลิงไหม้หรือฟ้าผ่าที่โรงไฟฟ้าใกล้น้ำตกไนแองการา !!!

          แต่สำนักข่าวต่างประเทศกลับรายงานไปอีกทางว่า น่าจะมาจากการใช้ไฟฟ้าในปริมาณมากจนโรงไฟฟ้าแมนฮัตตันไม่อาจรองรับได้ไหว จึงเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดไฟฟ้าขัดข้องเป็นอาณาบริเวณกว้าง

          ที่แน่ ๆ และหลายฝ่ายรวมทั้งประธานาธิบดีจอร์จ ดับเบิลยู บุช ออกมายืนยันถึงสาเหตุก็คือ ไม่ใช่การก่อการร้ายอย่างที่หวั่นเกรง

          แล้วทำไมถึงไม่สามารถระบุถึงสาเหตุที่ทำให้เกิดเหตุการณ์ครั้งนี้ได้อย่างชัดแจ้ง เพราะระบบควบคุมไฟฟ้าถือเป็นระบบหนึ่งที่มีมาตรฐานในการตรวจเช็กดีเยี่ยม การที่จะเกิดเหตุการณ์อย่างที่มีขึ้นนี้ ย่อมเป็นไปได้ยากหรือแทบจะเป็นไปไม่ได้เลย โดยเฉพาะในประเทศที่พร้อมสรรพทางด้านเทคโนโลยีอย่างอเมริกา

          คำถามก็ถูกวนกลับมาที่ประเทศไทยซึ่งเดินตามรอยเท้า  อเมริกามาตลอด ตั้งแต่เรื่องระบบการปกครองในระบอบประชาธิปไตย ไปจนถึงการพัฒนาด้านต่าง ๆ ที่มีอเมริกาเป็นแม่แบบมานานนับศตวรรษว่า เหตุการณ์เช่นนี้จะเกิดขึ้นกับไทยได้บ้างหรือไม่

          ทันทีที่เกิดเหตุการณ์ขึ้น กระทรวงแรงงานได้สั่งการให้หน่วยงานด้านพลังงาน ไม่ว่าจะเป็นสำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน (สนพ.) การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) ติดตามเหตุการณ์ เพื่อใช้เป็นแนวทางป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นกับไทยบ้าง

          ขณะที่กระทรวงพลังงานยังคงมั่นใจว่า การเกิดไฟฟ้าดับทั่วประเทศมีโอกาสน้อยมาก เพราะปริมาณสำรองไฟฟ้าของประเทศไทยยังมีจำนวนมากเพียงพอจะรองรับปริมาณการใช้ของประเทศได้

          โดยมีปริมาณไฟฟ้าสำรองอยู่ที่มากกว่า 30% หรือมีกำลังผลิตที่พึ่งได้จริง ณ เดือนกรกฎาคม 2546 ที่ระดับ 24,450 เมกะวัตต์ ขณะที่ความต้องการไฟฟ้าสูงสุดเมื่อเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมาอยู่ที่ระดับ 18,121 เมกะวัตต์ !!!

          ปัจจุบันพลังงานไฟฟ้าของประเทศไทยมีการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) เป็นผู้ดูแลในด้านการผลิต ก่อนจะส่งต่อมาให้การไฟฟ้านครหลวง (กฟน.) และการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (กฟภ.) เป็นผู้ดูแลในด้านระบบสายส่งไปยังประชาชน

          แม้หน่วยงานทั้งสามจะอยู่ในฐานะรัฐวิสาหกิจแต่ก็ขึ้นตรงกับรัฐบาล ซึ่งก็คือพลังงานไฟฟ้าของไทยได้รับการดูแลรับผิดชอบโดยหน่วยงานภาครัฐ แต่กำลังจะได้รับการแปรรูปเพื่อให้เอกชนเข้ามามีบทบาทเพิ่มขึ้น แม้จะยังไม่เสรีเท่ากับสหรัฐอเมริกาก็ตาม

          ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญด้านพลังงานของสหรัฐต่างเห็นพ้องกันว่า สาเหตุมูลฐานที่พวกเขาคาดมาก่อนหน้านี้หลายปีก็คือ การขาดกฎเกณฑ์ที่ใช้ควบคุมดูแลบริษัทในกลุ่มอุตสาหกรรมด้านพลังงาน จึงทำให้ขาดแรงกระตุ้นในการจัดหาสายส่งกระแสไฟฟ้าแรงสูงใหม่ ๆ ที่สามารถส่งกระแสไฟกำลังสูง ๆ ได้ในปริมาณที่พอเพียงกับความต้องการ

          จนทำให้รัฐมนตรีพลังงานของสหรัฐต้องออกมาประกาศว่า จะต้องตัดงบประมาณ 50% ของที่มีอยู่เพื่อใช้ในการวิจัยปรับปรุงและพัฒนาเทคโนโลยีใหม่ ๆ

          นี่จึงเป็นสาเหตุหนึ่งที่ถูกหยิบยกขึ้นมากล่าวถึง หากว่าวันที่การแปรรูปรัฐวิสาหกิจทางด้านไฟฟ้าเสร็จสมบูรณ์ตามแผน ระบบไฟฟ้าของไทยจะต้องมีอันเป็นไปอย่างนั้นบ้างหรือไม่ ???.