ช่วงนี้มีการกล่าวถึงหนี้สาธารณะกันมาก หนี้ดังกล่าวคืออะไร และมีความสำคัญอย่างไร มาทำความชัดเจนกันครับ

นักเศรษฐศาสตร์ เขาบอกว่า ในกรณีที่ภาครัฐซึ่งประกอบไปด้วยรัฐบาล รัฐวิสาหกิจ กระทรวงกรมต่างๆ ลงไปถึง อบต. หากมีหนี้สาธารณะรวมกันเกินกว่าร้อยละ 50 ของ จีดีพี จะทำให้มีภาระสูงในการชดใช้หนี้ในอนาคต หมายความว่า จะทำให้การใช้จ่ายในอนาคตของภาครัฐขาดความต่อเนื่องไปนั่นเอง ทำให้การบริหารการคลังมีปัญหา เพราะมีภาระผูกพันที่ต้องชำระหนี้

เรื่องนี้เปรียบเทียบได้ง่ายๆ ครับ..........มองในระดับประเทศ การที่ประเทศมีหนี้มาก หากเกิดมีความจำเป็นต้องใช้เงินขึ้นมา เช่น ต้องการพัฒนาระบบสาธารณูปโภคพื้นฐาน ปรับปรุงระบบทางการศึกษา พัฒนาโครงการใหม่ๆ ก็ไม่อาจทำได้สะดวก เพราะต้องรับภาระหนี้ที่ก่อไว้ในอดีต

เท่ากับว่าเสียโอกาสดีๆ ในอนาคต เพราะรัฐต้องไปรับภาระหนี้ที่ก่อไว้ในปัจจุบัน พูดให้ชัดเจนยิ่งขึ้นก็คือ การเป็นหนี้ หมายถึง การนำทรัพยากรการเงินในอนาคตมาใช้ในปัจจุบันก่อน ดังนั้นจึงเสมือนกับคนรุ่นนี้เอาทรัพยากรของลูกหลานในวันข้างหน้ามาใช้ในวันนี้ หรือพูดอีกอย่างหนึ่งก็คือ การก่อนี้ไว้ให้ลูกหลานต้องชดใช้ในวันข้างหน้าโดยคนที่ได้รับประโยชน์โดยตรงก็คือ คนรุ่นปัจจุบันนั่นเอง ซึ่งตรงนี้บางคนก็บอกว่า เป็นการไม่ยุติธรรมครับ ยกตัวอย่างให้เห็นได้ชัดๆ เช่น ก่อนการก่อสร้างเขื่อนภูมิพล ได้มีการยกประเด็นขึ้นมากล่าวว่าจะสร้างภาระหนี้สินให้กับลูกหลานในอนาคต ทำให้รัฐบาลในสมัยนั้นต้องออกมาชี้แจงให้ประชาชนทราบถึงความเป็นจริง โดยเปรียบเทียบถึงประโยชน์ที่จะได้รับนั้นจะมากกว่า เพราะจะทำให้ประชาชนได้ใช้ไฟฟ้าถูกขึ้น

หนี้สาธารณะเป็นสิ่งที่ควรมีหรือไม่

การมีหนี้สาธารณะไม่ใช่สิ่งที่เลวร้ายอะไร ตราบใดที่ภาระหนี้ที่เกิดขึ้นนั้นก่อให้เกิดประโยชน์อย่างแท้จริงแก่ประชาชนในอนาคต โดยโครงการเหล่านั้นประสบความสำเร็จ มิใช่ล้มเหลว ไม่เป็นการตำน้ำพริกละลายแม่น้ำ และที่สำคัญ ภาระนี้ที่เกิดขึ้นนั้นอยู่ในระดับที่สามารถจัดการได้โดยไม่ก่อให้เกิดผลเสียต่างๆ ในเบื้องต้น

ในประเด็นนี้ขอยกตัวอย่าง เขื่อนภูมิพล ซึ่งใช้หนี้เรียบร้อยไปแล้ว ในขณะนี้มิใช่แต่ประโยชน์ทางด้านพลังงานที่เก็บเกี่ยวกันเรื่อยมาเท่านั้น เขื่อนภูมิพลยังสนับสนุนน้ำ เพื่อการชลประทานในที่ราบลุ่มน้ำเจ้าพระยาอีกด้วย ไหนจะประโยชน์จากการประมง ด้านการท่องเที่ยว ขับไล่น้ำเค็มอีกต่างหาก ท่านเกษม จาติกวณิช อดีตผู้ว่าการของ กฟผ. ภูมิใจ ไปที่ไหนก็ไปเล่าเรื่องเขื่อนภูมิพลว่า ธนาคารโลกเขาชม กฟผ. ว่า เรื่องการมีวินัยทางการเงินของ กฟผ. นั้นจัดว่าอยู่ในระดับดีเยี่ยมเลยทีเดียว เขาเชื่อมั่นมาโดยตลอดว่า กฟผ. เป็นหน่วยงานที่มีความสามารถจะจ่ายหนี้ที่เกิดจากการลงทุนในโครงการต่างๆ ได้อย่างสบาย ซึ่ง กฟผ. ก็ได้พิสูจน์ให้เห็นแล้วว่า กฟผ. ทำได้จริง

ดังนั้น หนี้สาธารณะประเภทนี้ไม่เป็นพิษเป็นภัยครับ เพราะประโยชน์มันทวีคูณ และอยู่ในวิสัย ที่ กฟผ. จะบริหารทางการเงินได้ โดยไม่ต้องทำให้คนอื่นเขาเดือดร้อน มองในมุมกลับกัน พวกที่ก่อหนี้สาธารณะเพิ่มขึ้นอย่างมากมายในเวลาอันสั้นเพื่อนำไปสนับสนุนโครงการอีลุยฉุยแฉกทั้งหลาย ไม่ก่อให้เกิดผลประโยชน์ ไม่สร้างมูลค่าเพิ่ม จึงถือได้ว่า เป็นการทำลายวินัยทางการเงินและการคลังอย่างสิ้นเชิง

ด้วยเหตุผลดังกล่าว การนำเสนอความรู้กับประชาชนในเรื่อง "หนี้สาธารณะ ของ กฟผ." ควรนำเสนอข่าวสารทั้งสองด้าน ทั้งด้านที่เป็นข้อดีและเสีย ดีในแง่ไหนและเสียในแง่ไหน การให้ความรู้กับประชาชนควรทำเป็นระบบ มีการเปรียบเทียบข้อมูลให้ชัดเจนกล่าวถึงผลการดำเนินงานของ กฟผ. ในอดีตเป็นอย่างไร วินัยทางการเงินของ กฟผ. เป็นอย่างไร รวมไปถึงความสามารถในการชดใช้หนี้ของ กฟผ. เป็นอย่างไร การก่อหนี้สาธารณะของ กฟผ. อยู่ในจุดที่ยอมรับได้หรือไม่ โดยวัดจากอะไร เป็นต้น.