เล่าขานความเป็นมาแห่งเมืองผ้าแพร

  แพร่ สร้างขึ้นประมาณพุทธศตวรรษที่ 12 มีชื่อเรียกกันหลายชื่อคือ "พลนคร เมืองพล เมืองแพล "ในสมัยขอมเรืองอำนาจระหว่าง

ปีพ.ศ. 1470 - 1560 พระนางจามเทวีเข้าครอบครองดินแดนตลอดแคว้น ล้านนา ได้เปลี่ยนชื่อเป็น " โกศัยนคร " หรือ " เวียงโกศัย " ซึ่งแปลว่าผ้าแพร นับแต่นั้นมาก็มีผู้ครองนคร สืบต่อกันมาจนถึง พ.ศ. 2445 ในสมัยรัชกาลที่ 5 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์จึงได้

เปลี่ยนแปลงการปกครอง มีเจ้าพิริยเทพวงศ์อุดรเป็นเจ้าผู้ครองนคร กำกับโดยข้าหลวง ซึ่งโปรดเกล้าฯให้พระยาไชยบูรณ์เป็นข้าหลวง

คนแรก ต่อมาพวกเงี้ยวได้ก่อการกบฏขึ้นโดยยึดสถานีตำรวจ ศาลากลาง ปล้นเงินคลังและปล่อยนักโทษออกจากคุก พระยาไชยบูรณ์

์ไม่ยินยอม จึงถูกจับประหารชีวิต เมื่อความทราบถึงในหลวงรัชกาลที่ 5 จึงโปรดเกล้าฯให้เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี( เจิม แสงชูโต ) 

นำทัพหลวงเข้าปราบปราม พวกเงี้ยว จนราบคาบเจ้าพิริยเทพวงศ์อุดรเกรงพระราชอาญาจึงหนีไปอยู่ที่เมือง หลวงพระบาง นับแต่นั้นมาก็

ไม่มีจ้าผู้ครองนครอีกเลยแพร่อยู่ห่างจากกรุงเทพฯ 555 กิโลเมตร มีพื้นที่ 6,538.6 ตารางกิโลเมตร แบ่งการปกครองออกเป็น8 อำเภอคือ 

อำเภอเมือง อำเภอสูงเม่น อำเภอเด่นชัย อำเภอลอง อำเภอวังชิ้น อำเภอสองอำเภอร้องกวาง และอำเภอหนองม่วงไข่

อาณาเขต

     ทิศเหนือ ติดจังหวัดลำปาง-น่าน และ พะเยา
     ทิศตะวันออก ติดจังหวัดอุตรดิตถ์ และน่าน ทิศใต้ ติดจังหวัดอุตรดิตถ์ และสุโขทัย
     ทิศตะวันตก ติดกับจังหวัดลำปาง

การเดินทาง

ทางรถยนต์   เส้นทางตรง จากกรุงเทพ-นครสวรรค์-พิษณุโลก-อุตรดิตถ์-เด่นชัย-แพร่รวม 555 กิโลเมตร

และสามารถเดินทางท่องเที่ยวเป็นวงรอบได้โดยใช้เส้นทาง กรุงเทพฯ-นครสวรรค์-พิษณุโลก-สุโขทัย-ศรีสัชนาลัย-วังชิ้น-ลอง-แพร่

รวมระยะทาง 630 กิโลเมตร ตอนกลับ ใช้เส้นทางแพร่-พะเยา-เชียงราย-แม่สรวย-เวียงป่าเป้า-ดอยสะเก็ด-เชียงใหม่-ลำปาง- ตาก-กรุงเทพฯระยะทางประมาณ 1,122 กิโลเมตร
                             ทางรถโดยสาร จากสถานีขนส่งสายเหนือถนนกำแพงเพชร 2 มีรถโดยสารประจำทางทั้งธรรมดา
และปรับอากาศ ไปจังหวัดแพร่ทุกวัน สอบถามได้ที่ โทร. 2171101-5 ต่อ 155 (ปรับอากาศ-แพร่ 710027) แพร่ทัวร์ โทร. 2452369

(แพร่ 511392) สมบัติทัวร์ โทร. 282-3938 (แพร่ 511421)จากเชียงใหม่มีรถโดยสารประจำทาง ทั้งธรรมดา และปรับอากาศไป-กลับ

แพร่ทุกวัน สอบถามได้ที่บริษัทไทยพัฒนกิจขนส่ง จำกัด โทร. 053-246503
                          ทางรถไฟ จากสถานีรถไฟกรุงเทพฯไปลงที่อำเภอเด่นชัย แล้วต่อรถโดยสารไปแพร่สอบถาม โทร. 223-7010 สถานีเด่นชัย

โทร. 613260 หจก.ภาวนา ตัวแทนจำหน่ายตั๋วแพร่ โทร. 511998
                          ทางเครื่องบิน มีเที่ยวบินตรง จากกรุงเทพฯไปแพร่ทุกวัน วันละ 1 เที่ยว สอบถามได้ที่ โทร. 280-0090-110 (หลานหลวง) 234-3109-19 (สีลม) 215-2020-1 (โรงแรมเอเชีย) 513-0121(สำนักงานใหญ่) 281-7391 (รัฐสภา) โทร.054-511123 (แพร่)
โทร . 054-511184 (สนามบินแพร่)

 อำเภอเมือง

     วัดหลวง อยู่ที่ถนนคำลือ เป็นวัดคู่บ้านคู่เมืองแพร่ สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นพร้อมกับการสร้างเมือง แพร่ สิ่งสำคัญ

ภายในวัดได้แก่พระธาตุหลวงไชยช้างค้ำ เป็นศิลปะเชียงแสน พระเจ้าแสนหลวงพระเจ้าแสนทอง นอกจากนั้นยังมีพิพิธภัณฑ์ซึ่ง

รวบรวมพระพุทธรูปเก่าแก่อายุหลายร้อยปีอยู่หลายองค์ และศิลปะโบราณวัตถุต่างๆเปิดให้ชมวันเสาร์-อาทิตย์ระหว่างเวลา 09.00-16.00 น.
                         วัดสระบ่อแก้ว อยู่ที่ถนนน้ำคือ เป็นศิลปะพม่าทั้งโบสถ์ เจดีย์ศาลาการเปรียญมีพระพุทธรูปหินอ่อนทรงเครื่องแบบ

พม่าสวยงามมาก
                          วัดจอมสวรรค์ อยู่ที่ถนนยันตรกิจโกศล เป็นวัดศิลปะพม่าอีกวัดหนึ่ง สร้างด้วยไม้เป็นทั้งโบสถ์ วิหารและกุฏิไปในตัว มีการตกแต่งอย่างวิจิตรบรรจงด้วยฝีมือการฉลุไม้ ประดับกระจกสีงดงาม โบราณวัตถุที่สำคัญได้แก่ หลวงพ่อสานเป็นพระพุทธรูป

ที่สร้างโดยใช้ไม้ไผ่สาน แล้วลงรักปิดทองพระพุทธรูปและคัมภีร์ทำจาก งาช้าง จารึกอักษรพม่า
                          วัดพระบาทมิ่งเมือง อยู่ที่ถนนเจริญเมือง เป็นวัดที่สร้างขึ้นในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น เป็นที่ประดิษฐาน

พระพุทธโกศัยศิริชัยมหาศากยมุนี พระเจดีย์มิ่งเมือง และคัมภีร์ปักเส้นไหม      

                         วัดพระธาตุช่อแฮ อยู่ที่ตำบลช่อแฮ ห่างจากตัวเมืองแพร่ไปตามถนนช่อแฮ ประมาณ 9 กิโลเมตร วัดพระธาตุช่อแฮ

เป็นวัดเก่าแก่คู่เมืองแพร่ สร้างขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ 19 โดย ขุนลัวะอ้ายก้อมชาวละว้าได้สร้างองค์พระธาตุขึ้น สูง 33 เมตรฐานสี่เหลี่ยม

กว้างด้านละ 10 เมตร เป็นศิลปะเชียงแสน เพื่อบรรจุพระเกศาธาตุของพระพุทธเจ้า ทุกปีจะมีงานนมัสการพระธาตุในวันขึ้น 9-15 ค่ำ 

เดือน 4 (ราวเดือนมีนาคม )
                           วัดพระธาตุจอมแจ้ง อยู่ที่ตำบลช่อแฮ ห่างจากพระธาตุช่อแฮไปตามถนนช่อแฮ ประมาณ1 กิโลเมตร สร้างขึ้นราวปี 

พ.ศ. 1331 องค์พระธาตุสูง 29 เมตร ฐานกว้าง 10 เมตรตามประวัติกล่าวว่า พระพุทธองค์เสด็จมาถึงบริเวณนี้ใกล้สว่างพอดี จึงเป็นที่มา

ของชื่อพระธาตุ สันนิฐานว่าเป็นที่บรรจุพระเกศาธาตุของพระพุทธเข้าอีกแห่งหนึ่ง
                           หมู่บ้านทุ่งโฮ้ง อยู่ที่ถนนยันตรกิจโกศล ห่างจากตัวเมืองแพร่ 3 กิโลเมตรเป็นหมู่บ้านผลิตเสื้อหม้อห้อมดั่งเดิมของ

จังหวัดแพร่
                        บ้านร่องฟอง อยู่ห่างจากตัวเมืองแพร่ไปตามทางหลวงหมายเลข 101-1101 ประมาณ 4 กิโลเมตร เป็นหมู่บ้านผลิตเสื้อผ้า

ชุดกีฬา เครื่องมือการเกษตรที่ทำจากเหล็ก เช่นมีด จอบ เสียมเป็นต้น     
                       หมู่บ้านโป่งศรี อยู่บนเส้นทางเดียวกับหมู่บ้านร่องฟอง เป็นหมู่บ้านที่ผลิตของเก่าไม่ใช้แล้ว เช่นเฟอร์นิเจอร์จากล้อเกวียน นอกจากนั้นยังจำหน่ายเครื่องเงินโบราณ และมีโรงงานผลิตผ้าบาติกอีกด้วย
                       บ้านประทับใจ อยู่ที่บ้านเลขที่ 81/1 ตำบลในเวียง อำเภอเมือง จังหวัดแพร่ เป็นบ้านของเอกชนทรงไทยประยุกต์ สร้างด้วยไม้สักทั้งหลัง โดยใช้ไม้ซุงขนาดใหญ่กว่า 300 ปี เป็นเสาบ้านรวม 130 ต้น แกะสลักอย่างสวยงาม เปิดให้เข้าชมทุกวัน ตั้งแต่เวลา 08.00-16.00 น.เก็บค่าเข้าชมคนละ 10 บาท โทร. 054-511008
                        บ้านวงศ์บุรี อยู่ที่ถนนคำลือ เป็นบ้านของเจ้าพรหม-เจ้าสุนันตา วงศ์บุรี ผู้สืบเชื้อสายมาจากอดีตเจ้าเมืองแพร่ สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2440 โดยช่างชาวจีนจากมณฑลกวางตุ้ง ซึ่งใช้เวลาก่อสร้างนานถึง 3 ปี เป็นบ้านแบบยุโรปประยุกต์ หลังคาสูงทรงปั้นหยา 2 ชั้น
ฐานก่ออิฐถือปูนสูงจากพื้น 1 เมตร มีลวดลายเถาว์ไม้แกะสลักประดับตัวบ้านอยู่ทั่วไป เช่นหน้าจั่ว ช่องลม ชายน้ำ ประตู หน้าต่าง ภายในบ้านตกแต่งด้วยสิ่งของเครื่องใช้เก่าแก่ของตระกูลที่ถ่ายทอดกันมาหลายชั่วอายุ ได้แก่ เครื่องเรือน เครื่องเงิน เครื่องปั้นดินเผา เอกสารสำคัญเช่น เอกสารการซื้อขายทาส เป็นต้น บ้านวงศ์บุรีได้รับรางวัลอนุรักษ์ดีเด่น ปี 2536ของสมาคมสถาปนิคสยามใน

พระบรมราชูปภัมภ์์ ใช้เป็นสถานที่ถ่านทำภาพยนต์เรื่องหยุดโลกเพื่อเธอ, เจ้านาง และตีพิมพ์ในหนังสือต่างๆ หลายครั้ง เช่น อนุสาร อสท. SAWASDEE, Heritage homes of Thailand เปิดให้ชมทุกวันตั้งแต่ เวลา 09.00-16.30 น. เก็บค่าเข้าชม คนละ 20 บาท โทร. 054-620153 โทรสาร 054-620161
                      พิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน อยู่ในบริเวณเดียวกับสวนอาหารบ้านฝ้ายบนถนนยันตรกิจโกศล จากตัวเมืองไปประมาณ 3 กิโลเมตร เป็นสถานที่จำลองชีวิตความเป็นอยู่ในรูปแบบอาคาร บ้านเรือนไม้ และข้าวของเครื่องใช้ในครัวเรือนของชาวแพร่ เมืองประมาณ 100 กว่าปีมาแล้ว โทร 054-523114            

                     วนอุทยานแพะเมืองผี อยู่ที่ตำบลน้ำชำ เส้นทางแพร่-น่าน ไปประมาณ 12 กิโลเมตร แล้วเลี้ยวซ้ายเข้าไปอีก 6 กิโลเมตร แพะเมืองผีเป็นภาษาพื้นเมือง "แพะ" แปลว่าป่าละเมาะ "เมืองผี" แปลว่าเงียบเหงาวังเวง เป็นปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของเปลือกโลก จาการรถล่มของหน้าดินส่วนที่แข็งจะคงตัวอยู่ดูคล้ายดอกเห็ด หน้าผา และเสาหิน มีเนื้อที่ประมาณ  500 ไร่

                                                                                         อำเภอสูงเม่น

                   วัดพระหลวงธาตุเนิ้ง อยู่ที่ตำบลดอนมูล มีเจดีย์เก่าศิลปะสุโขทัย ชาวบ้านเรียกว่า "ธาตุเนิ้ง" มีความหมายว่าเอียง เป็นโบราณสถานที่สำคัญอีกแห่งหนึ่ง ตลาดหัวดง อยู่ห่างจากตัวเมืองแพร่ไปตามถนนแพร่-สูงเม่น ประมาณ 7 กิโลเมตร

 เป็นแหล่งรวมผลิตภัณฑ์ที่ทำจากไม้และหวาย เช่น เฟอร์นิเจอร์และของใช้ในครัวเรือนต่างๆ     
                   อ่างเก็บน้ำแม่มาน อยู่ห่างจากตัวเมืองไปตามถนนแพร่-เด่นชัย ประมาณ 20 กิโลเมตร เป็นอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ มีทิวทัศน์สวยงาม มีร้านอาหารและบริการนั่งเรือชมทิวทัศน์เหนืออ่างเก็บน้ำด้วย

                                                                                    อำเภอร้องกวาง

                   ถ้ำผานางคอย อยู่ห่างจากตัวจังหวัด ประมาณ 34 กิโลเมตร ตามเส้นทางสายแพร่-น่าน กิโลเมตรที่ 168 เลี้ยวซ้ายเข้าไปอีก 

800 เมตร ตัวถ้ำมีความยาวประมาณ 150 เมตร ลักษณะถ้ำโค้งงอเป็นข้อศอกไปทางซ้ายและขวาเป็น 3 ตอน ภายในมีหินงอก หินย้อย ตอนท้ายของถ้ำจะมีก้อนหินลักษณะคล้ายมารดาอุ้มบุตรน้อย ชาวบ้านเรียกว่า " หินนางคอย " นอกจากนี้ในเขตอำเภอร้องกวาง

ยังมีสถานที่น่าสนใจอื่นๆอีกเช่น พระธาตุปูแจ พระธาตุเก่าแก่ มีความศักดิ์สิทธิ์เป็นที่นับถือของชาวจังหวัดแพร่ น้ำตกห้วยโรง

อยู่บนเส้นทางแพร่-น่าน เลี้ยวซ้ายเข้าไปอีกประมาณ 6 กิโลเมตร และอ่างเก็บน้ำแม่ถาง มีกิจกรรมนั่งแพ และบริการอาหารจานเด็ด

ปลาเผาอีกด้วย

                                                                                             อำเภอลอง

                      พระธาตุศรีดอนคำ อยู่เลยที่ว่าการอำเภอไปเล็กน้อย เป็นพระธาตุเก่าแก่ขนาดใหญ่
สร้างขึ้นราวปี พ.ศ. 1078 เมื่อคราวที่พระนางจามเทวีเสด็จมาจากเมืองละโว้ ไปเมืองหริภุญชัย นอกจากนี้ยังมีพระพุทธรูปเป็นศิลปะพม่า ทำจากไม้เรียกว่า " พระเจ้าพร้าโต้"
                     หมู่บ้านทอผ้าตีนจก อยู่ที่บ้านนาตุ้ม-นามน และบ้านหัวทุ่ง ผ้าตีนจกของอำเภอลองเป็นผ้าฝ้ายทอมือ มีลวดลายเป็นเอกลักษณ์

ของตัวเอง เน้นสีดำ-แดง ดูสะดุดตาสวยงามมาก

                                                                                               อำเภอสอง
                    พระธาตุพระลอ อยู่ที่ตำบลบ้านกลาง ในเส้นทาง 1154 กม.ที่ 54 ห่างจากอำเภอสองประมาณ3 กิโลเมตรเป็นพระธาตุเก่าแก่

่อายุกว่า 400 ปี สร้างขึ้นเป็นอนุสรณ์เพื่อละลึกถึงความรักอมตะของ พระลอแห่งนครแมนสรวง พระเพื่อน-พระแพง แห่งเมืองสรอง เป็นต้นกำเนิดของวรรณคดีเรื่องลิลิตพระลอ ซึ่งจัดว่าเก่าแก่ที่สุด สันนิษฐานว่าน่าจะแต่งขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนต้น บทประพันธ์ลิลิตพระลอได้รับการยกย่องว่าเป็นยอดลิลิตบทหนึ่งเพราะบรรยายได้อย่างไพเราะคือ

         เสียงลือเสียงเล่าอ้าง อันใดพี่เอย
                     เสียงย่อมยอยศใคร ทั่วหล้า
                                          สองเขือพี่หลับไหล ลืมตื่น ฤาพี่
                                                      สองพี่คิดเองอ้า อย่าได้ถามเผือ

                        อุทยานลิลิตพระลอ อยู่ที่ตำบลบ้านกลาง ในเส้นทางไปพระธาตุพระลอ สันนิฐานว่าบริเวณนี้เคยเป็นเมืองสรองมาก่อน

 เพราะยังปรากฏเนินดินเป็นแนวกำแพงให้เห็น มีแม่น้ำกาหลงไหลผ่าน ปัจจุบันแม่น้ำตื้นเขิน จนเกือบไม่เหลือสภาพเดิม
                       อ่างเก็บน้ำแม่สอง อยู่ที่ตำบลเตาปูน ห่างจากอำเภอสองประมาณ 6 กิโลเมตร เป็นอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่มีทิวทัศน์สวยงาม มีร้านอาหารและบริการนั่งแพชมธรรมชาติเหนือเขื่อน มีเกาะที่น่าสนใจอยู่ 2 เกาะ คือ เกาะแมลงปอ เป็้นเกาะที่มีแมลงปอจำนวนมาก

หลายพันธุ์จะมาวางไข่ในช่วง เดือนมิถุนายน-กรกฎาคม เกาะดอกฝ้าย เป็นเกาะที่มีการปลูกฝ้าย ในฤดูหนาวดอกฝ้ายจะบานพร้อมกับมี

ฝูงนกเป็ดน้ำที่หนีอากาศหนาวมาอาศัยอยู่ที่นี่ด้วย

                                                                                           อุทยานแห่งชาติในจังหวัดแพร่

      อุทยานแห่งชาติเวียงโกศัย อยู่ในเขตอำเภอวังชิ้น มีพื้นที่ 222,250 ไร่ ลักษณะภูมิประเทศเป็นเทือกเขาสูงสลับซับซ้อน

 เป็นแหล่งกำเนิดของต้นน้ำและลำห้วยหลายสาย สภาพป่าโดยทั่วไปเป็นป่าดงดิบ ป่าเบญจพรรณ และป่าเต็งรัง มีสัตว์ป่าหลายชนิด เช่น หมูป่า ไก่ป่า หมี อีเห็น เสือโคร่ง เลียงผา และนกนานาชนิด อุทยานแห่งชาติเวียงโกศัยมีน้ำตกอยู่หลายแห่ง เช่น น้ำตกแม่เกิ๋งหลวง
เป็นน้ำตกขนาดใหญ่ มีน้ำไหลตลอดปี มีความสูง 7 ชั้น รวมระยะทาง 213 เมตร น้ำตกแม่เกิ๋งน้อยน้ำตกแม่สิน น้ำตกปางป่ากล้วยเป็นต้น

 การเดินทาง จากตัวเมืองแพร่ ใช้เส้นทาง 1024 ถึงบ้านแม่จอก อำเภอวังชิ้น กม.ที่ 71 ขวามือเป็นบ่อน้ำร้อนแม่จอก ถึงกม.ที่ 75 แล้วเลี้ยวขวาเข้าไปอีก 2 กิโลเมตร     

      อุทยานแห่งชาติเวียงโกศัยนอกจากจำมีน้ำตกอยู่หลายแห่งแล้วยังมีเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติ มีบ้านพักรับรอง ร้านอาหาร และค่ายพักแรม เพื่อจัดกิจกรรมต่างๆ สามารถรองรับนักท่องเที่ยวได้ถึง300 คน สอบถามรายละเอียดได้ที่

ี่สวนอุทยานแห่งชาติกรมป่าไม้ โทร.02-5795734 ศูนย์ข่าวอุทยานฯ โทร.522097 หรือที่ทำการอุทยานแห่งชาติเวียงโกศัย ตู้ ปณ.1 อ.วังชิ้น จ.แพร่ 54160     
     อุทยานแห่งชาติแม่ยม อยู่ในเขตอำเภอสอง มีพื้นที่ 284,218 ไร่ มีภูมิประเทศเป็นเทือกเขาสองฝั่งแม่น้ำยม พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่า

เบญจพรรณ อุทยานแห่งชาติแม่ยม อยู่ห่างจากอำเภอสองไปตามทางหลวง 1154 ประมาณ 20 กิโลเมตร      อุทยานแห่งชาติแม่ยมมีสถานที่น่าสนใจได้แก่ แก่งเสือเต้น อยู่หน้าที่ทำการอุทยานฯ เป็นเกาะแก่ง หาดทรายและกรวดหินธรรมชาติ

ในแม่น้ำยมมีความยาวประมาณ 2 กิโลเมตร      แก่งเสือเต้น  มีที่มาจากลักษณะทางธรรมชาติของหินก้อนหนึ่งในแก่งที่มองเห็นคล้ายรอยเท้าเสือปรากฏอยู่ กิจกรรมที่ได้รับ

ความสนใจมากของที่นี่ คือการล่องแก่งจะจัดขึ้นราวเดือน มกราคม-เมษายน มีสถานที่ให้นักท่องเที่ยวกางเต๊นท์ และจัดกิจกรรมต่างๆ 

ได้ประมาณ 50 คน สอบถามรายละเอียดได้ที่ศูนย์ข่าวอุทยานฯแพร่ โทร. 054-522097
      ดงสักงาม อยู่ห่างจากที่ทำการ อุทยานฯ ประมาณ 6 กิโลเมตร ลักษณะเป็นกลุ่มป่าไม้สักขนาดใหญ ่ ที่ขึ้นอยู่อย่างหนาแน่น ตลอดริมฝั่งแม่น้ำยม ในช่วงเดือนสิงหาคม-ตุลาคมต้นสักจะออกดอกเหลืองอร่ามและร่มรื่นเป็นอย่างมาก
     หล่มด้ง อยู่ห่างจากอุทยานฯประมาณ 10 กิโลเมตร เป็นบึงน้ำจืดธรรมชาติบนภูเขา
ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 120 เมตร ปกคลุมด้วยป่าทึบ ลักษณะที่แปลกคือไม่มีต้นกำเนิดของแหล่งน้ำ และน้ำในบึกก็ไม่เคยเพิ่มหรือลดลง

แต่อย่างใด สันนิษฐานว่าน่าจะเกิดจากการสะสมของน้ำฝนหรือน้ำซับ นอกจากนั้นบริเวณใกล้เคียงยังมีดงต้นตะแบกยักษ์

์ มีจุดชมวิวทิวทัศน์ป่าสัก ซึ่งสามารถมองเห็น พระอาทิตย์ขึ้น และตกด้วย
      อุทยานแห่งชาติผากลอง อยู่ในเขตอำเภอลอง มีพื้นที่ 112,500 ไร่ ลักษณะภูมิประเทศเป็นเทือกเขาและหน้าผาสูง เป็นแหล่งกำเนิด

ของลำธารลำห้วยไหลลงสู่แม่น้ำยม สภาพโดยทั่วไปเป็นป่าเบญจพรรณมีพันธุ์ไม้สวยงามต่างๆ เช่น จันทน์ผากล้วยผา กล้วยไม้ดิน 

และสมุนไพรมีสัตว์ป่าหลายชนิด เช่นเลียงผา หมี เก้ง ไก่ป่า หมูป่า ชะมด และนกชนิดต่างๆ ที่ทำการอุทยานแห่งชาติผากลองอยู่ที่ 

สวนหินมหาราช ห่างจากตัวเมืองแพร่ไปตามทางหลวง1023 ประมาณ 20 กิโลเมตร อุทยานแห่งชาติผากลองมีสถานที่น่าสนใจ

ได้แก่ ภูเขาหินปะการัง อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานฯประมาณ 2 กิโลเมตร เกิดจากการยุบตัวของเปลือกโลกและการชะล้าง
พังทลายของหิน ซึ่งใช้เวลาหลายล้านปี มีลักษณะดูคล้ายปะการังสวนหินมหาราช ซึ่งเป็นที่ตั้งของที่ทำการ อุทยานฯ เป็นบริเวณที่ม

ีก้อนหินใหญ่น้อย ที่ธรรมชาติจัดวางเรียง ไว้อย่างสวยงาม มีศาลาสำหรับนักท่องเที่ยวแวะพักรถ มีบริการอาหารเครื่องดื่ม
และมีบ้านพักรับรอง ติดต่อได้ที่ส่วนอุทยานแห่งชาติกรมป่าไม้ โทร. 02-5795734 ศูนย์ข่าวอุทยานฯ แพร่ โทร 054-522097       
     แก่งหลวง อยู่ที่ตำบลแม่ปาน อำเภอลอง ห่างจากตัวเมืองแพร่ ไปตามทางหลวง 11 ประมาณ 63 กิโลเมตร แล้วเลี้ยวขวาเข้าไปอีก 

8 กิโลเมตร เป็นบริเวณที่มีโขดหินใหญ่น้อยเรียนรายอยู่ในแม่น้ำยม ซึ่งเมื่อน้ำไหลมาปะทะจะเกิดฟองฝอยสาดกระเซ็นสวยงามมาก เหมาะสำหรับจัดกิจกรรมนั่งแพล่องแก่ง    
      ถ้ำเอราวัณ อยู่ในบริเวณใกล้เคียงกับแก่งหลวง เป็นถ้ำที่สวยงามที่สุดของจังหวัดแพร่ มีความลึกประมาณ 200 เมตร มีห้องโถงกว้างขวาง มีหินงอกหินย้อยอยู่ทั่วไป มีหินก้อนหนึ่งมีรูปร่างเหมือนช้างเอราวัณอยู่ด้วย หาดวังเงิน อยู่เหนือแก่งขึ้นไป

 ติดกับทางรถไฟ เด่นชัย-ลำปางเป็นชายหาดที่เหมาะ สำหรับการ ตั้งแคมป์พักแรม

                                                                                             ปฏิทินท่องเที่ยว
                กลา งเดือนมกราคม                                 - งานฤดูหนาวไทยล้านนาและกาชาด จ.แพร่
                ขึ้น 9- 15 ค่ำเดือน 4                                - งานไหว้พระธาตุช่อแฮเมืองแพร่แห่ตุงหลวง
                11-17 เมษายน                                        - งานของดีศรีสงกรานต์เมืองแพร่
                 ราวเดือน พฤศจิกายน                               - งานตานก๋วยสลาก
                 วันเพ็ญเดือน 12                                      - งานประเพณีเล่นไฟเพนียงเวียงโกศัย

                                                                                        โรงแรมที่พัก (รหัสทางไกล 054)

                โรงแรมแม่ยมพาเลสธานี ถนนยันตรกิจโกศล โทร. 521029-38 โทรสาร 522904 มีห้องพัก 104 ห้อง ราคา 1,000 บาท - 2,000 บาท
                โรงแรมนครแพร่ทาวเวอร์ ถนนเหมืองหิต โทร. 521321 โทรสาร 521937 มีห้องพัก 139 ห้อง ราคา 800 - 4,000 บาท
                โรงแรมนครแพร่ ถนนราชดำเนิน โทร. 511122 โทรสาร 521937 มีห้องพัก 250 ห้อง ราคา 250-500 บาท
               โรงแรมภราดร ถนนยันตรกิจโกศล โทร. 511177 โทรสาร 511964 มีห้องพัก 50 ห้อง ราคา 250-500 บาท
                โรงแรมบุษราคัม ถนนราชดำเนิน โทร. 511437 มีห้องพัก 24 ห้องราคา 90-180 บาท                  

                โรงแรมทุ่งศรีไพบูลย์ ถนนยันตรกิจโกศล โทร 511011 มีห้องพัก 60 ห้อง ราคา 60-180 บาท         
                โรงแรมบัวขาว ถนนเจริญเมือง โทร. 511372 มีห้องพัก 30 ห้องราคา 90-160 บาท                 

                โรงแรมเทพวิมาน ถนนเจริญเมือง โทร. 511003 มีห้องพัก 52 ห้อง ราคา 80-120 บาท                 

                 น้ำแรมการ์เด้น ถนนเด่นชัย-อุตรดิตถ์ โทร. 01-4730983

                                                              ร้านอาหาร

                 ครัวยมหอม โรงแรมแม่ยมพาเสสธานี โทร 522906-9
                 นครแพร่คอฟฟี่ช๊อฟ โรงแรมนครแพร่ โทร. 511122
                 ช้างผาด่าน โรงแรมนครแพร่ทาวเวอร์ โทร. 521321
                 บ้านฝ้าย ถนนยันตรกิจโกศล โทร. 523114
                 สวนไซทอง ถนนยันตรกิจโกศล โทร.613458
                 ส.วนิดา ถนนช่อแฮ โทร. 521770
                 คุณย่า 2 ถนนราชดำเนิน
                 เก้าอี้แดง ถนนภูเก็ต
                 คอร์เนอร์โรด ถนนคุ้มเดิม โทร. 523219
                 วี.ไอ.พี.โกล์เดนคลับ ถนนราษฏร์อุทิศ โทร. 521237
                 ทุ่งแก้ว ถนนช่อแฮ ต.นาจักร โทร. 523460
                 ริมน้ำปัทมา อ.เด่นชัย
                 บัวแก้ว หน้าโรงเรียนลองวิทยา โทร. 581249
                 มาลัย หน้า สภอ.วังชิ้น โทร. 589054           
                 ต้นยม ทางแยกเข้าอำเภอสอง
                 แพร่โภชนา ถนนราษฏร์ดำเนิน โทร. 523304
                  ตลาดโต้รุ่งประตูชัย

                                                                                                 บริษัทนำเที่ยว-รถเช่า

                   บริษัทแพร่เซอร์วิสซัพพลาย จำกัด โทร. 523201
                   บริษัทชัยบูรณ์ แอร์เซอร์วิส จำกัด โทร. 627345-7

                                                                                           แนะนำรายการท่องเที่ยว 1 วัน

                    เช้าในเมือง วัดหลวง, วัดสระบ่อแก้ว, วัดจอมสวรรค์, บ้านประทับ ใจ, บ้านวงศ์บุรี, พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านบ้านฝ้าย
                    บ่ายนอกเมือง บ้านทุ่งโฮ้ง, บ้านร่องฟอง, บ้านโป่งศรี, พระธาตุช่อแฮ, พระธาตุจอมแจ้ง
                    นั่งเรือ อ่างเก็บน้ำแม่มาน-แม่สอง-แม่กาง เดินป่า อุทยานแห่งชาติเวียงโกศัย
                    ล่องแพ - แก่งเสือเต้น อุทยานแห่งชาติแม่ยม - แก่งหลวง อุทยานแห่งชาติผากลอง

                                                                                            ของกินของฝาก

แหนมอร่อย อ.เด่นชัย…..ไส้อั่ว บ้านพระร่วง อ.เมือง …มะขามแก้วแม่ขันทอง บ้านพระนอน อ.เมือง …คุ๊กกี้สิงคโปร์ ขนมครก มะขามแก้ว บ้านแม่หล่าย อ.เมือง …เสื้อหม้อห้อม บ้านทุ่งโฮ้ง อ. เมือง …ผ้าบาติคบายศรี บ้านโป่งศรี อ. เมือง … กล้วยฉาบ ปราร้าอบ อ.สอง …หุ่นปั้นฝุ่นไม้ ต.แดนชุมพล อ. สอง , แม่งยางเปรี้ยว อ.ร้องกวาง …กระดาษสา อ.สอง …ผ้าตีนจกแม่ประนอม- เพื่อนแพง-โกมล อ.ลอง …หัตถกรรมเถาวัลย์ ส้มแร่ทอง อ.วังชิ้น