27 Fix Bias Triode Pre-amplifier
“ ปรีแอมป์ตัวนี้คุณเองก็ทำได้ ”
By : PajoneC

27 Fix Bias Triode Pre-amplifier ๐๐๐๐๐๐๐๐๐๐
     ความสุขจากการทำงาน หายเหนื่อยได้ จากการพักกาย นอนสักพัก หลับสักตื่น ความ เหนื่อยก็คงทุเลาลง แต่ถ้าเมื่อใดที่เราเหนื่อยใจ มี ปัญหาทั้งเรื่องคน เรื่องงาน รวมถึงปัญหาทางการ เงินซึ่งนับวันค่าครองชีพยิ่งสูงขึ้นเรื่อยๆ ตราบใดที่ เราต้องกิน ต้องใช้ เราก็ต้องเจอกับปัญหาพวกนี้ แน่นอน ปัญหามันมีทุกที่ ปัญหามีกันทุกคน จะ มากจะน้อย ก็แล้วว่าใครจะเจอกับอะไรกันมาบ้าง แต่ท้ายที่สุดเราก็ต้องเผชิญหน้ากับมัน สู้กับปัญหา ค้นหาทางแก้เท่าที่เราจะทำได้ ถ้าหนักมากก็หนีมัน ซะ พักกายสักนิด พักใจสักหน่อย แล้วค่อยมาลุย กับมันใหม่ ปัญหาทุกปัญหามีทางแก้ อยู่ที่เราจะ ค้นมันเจอไหม อย่าให้ความเครียดมาทำร้ายเรา เพราะฉะนั้นมาทำปรีแอมป์หลอดกันดีกว่า อิอิอิอิ เกี่ยวไหมเนี่ย จน๐๐๐๐๐ เครียด๐๐๐๐๐ ทำปรีแอมป์ 555

     เกริ่นนำ ทักทายกันก่อน๐๐๐๐ ก่อนอื่นก็คงต้องขอสวัสดีทุกท่านครับ และคงต้องขอขอบคุณทีม DIY Journal และผู้ เขียนบทความ DIY Journal ฉบับก่อนหน้านี้ทุก ท่านที่ถ่ายทอดประสบการณ์ ที่เป็นเป็นประโยชน์ กับตัวผมเอง และผมคิดว่าเป็นประโยชน์กับหลายๆ ท่านเลยล่ะครับ ที่แน่ๆ จุดประกาย ที่ทำให้ตัวผม เองได้เห็นมุมมองที่แตกต่าง และไม่ยึดติดว่าหลอด เบอร์นี้ต้องใช้กับงานประเภทนี้เท่านั้น ซึ่งจริงๆ แล้ว หลอดทุกหลอดที่ทำงานในย่านความถี่วิทยุ และ งาน Audio เราจับมันมาร้องเพลงได้ทุกหลอด ถ้า Filament ไม่ขาดซะก่อน อิอิอิอิ

     ว่าด้วยเรื่องการออกแบบ๐๐๐๐ เมื่อพูดถึงหลอดปรีแอมป์ เรามักจะนึกถึง หลอดพวก 12AX7, 12AT7, 12AU7, 6SN7 ซึ่งเป็น กลุ่มหลอด Twin Triode หรือกลุ่มที่เป็น Single Triode เช่น WE417A ซึ่งราคาก็โหดเอาเรื่องเลยที เดียวครับทั้งๆ ที่ หลอดที่เราจะเอามาทำปรีแอมป์มี ออกจะเยอะแยะ ผมจึงกำหนด Conceptual Design โดยจะใช้หลอดประเภท Indirectly Heat Triode เหตุผลเพราะต้องการลดจำนวนอุปกรณ์ให้ น้อยชิ้น ออกแบบง่าย หาอุปกรณ์ประกอบได้ สะดวก จึงมาลงตัวที่หลอดเบอร์ 27 ครับ มาเริ่มกันเลยดีกว่าครับ สำหรับหลอด เบอร์ 27 Indirect Heat Triode เป็นเบอร์ที่ค่อน ข้างหายากในบ้านเรา แต่คิดว่าพอหาได้ครับถ้าโชค ดี เป็นหลอดที่มีเกนขยายดีทีเดียวครับ ประมาณ 9 เท่า (mu = 9) มีทั้งรูปแบบทรง ST และทรง Globe 		ทีนี้มาดูรายละเอียดของหลอดกัน

หน้าตา # 27 Globe Mesh Plate ครับ
#27 Specifications :
Heater / Filament voltage (AC or DC) 2.5V
Heater / Filament Current 1.75A
Plate voltage maximum 275V http://www.mif.pg.gda.pl/homepages/frank/sheets/029/2/27.pdf

     ตัวเลขกลุ่มนี้สำคัญนะครับหลอดจะอยู่ กับเรานานหรือป่าว จุดนี้ต้องพิจารณาเป็นพิเศษ ผมขอเน้นนะครับ สำคัญมากครับ ควรพยายาม Download Datasheet มาเก็บไว้ศึกษาข้อมูล หลอดก่อนใช้งานนะครับ เป็นประโยชน์สำหรับเรา
รูปแสดงการลาก Load line เพื่อหาค่า Parameter ต่างๆ ในวงจร


รูปแสดงวงจรในส่วนของปรีแอมป์หลอด #27 แสดงเพียงข้างเดียว
       มาว่าด้วยเรื่อง Load line กันต่อครับ ผม ต้องการให้วงจรทำงานที่ประมาณ 55% ของค่าสูง สุด เพื่อไม่ให้หลอดทำงานหนักจนเกินไป นั่นคือผม เลือกจุดการทำงานที่แรงดันที่ Plate มีค่าเป็น
275 x 0.55 = 151.25VDC
ผมปัดให้เป็น 150VDC จาก นั้นลากเส้นตั้งฉากของ Load line ที่ Vp = 150VDC จนสุดกราฟ มามองที่จุดตัดกราฟ ผมให้ จุดตัดเส้นกราฟที่แรงดันที่กริด (Vg, Bias) มีค่าเป็น -9.0V ตรงจุดนี้เป็นจุดการทำงานของหลอดครับ (ตรงจุดนี้เป็นจุด Bias ที่ผมเลือกใช้งาน เหตุเพราะว่าผมต้องการจัดวงจรเป็นแบบ Fixbias ประกอบกับ Battery 9V หาซื้อได้ง่ายและสดวก เลยเข้ากันได้พอดิบ พอดี) ต่อไป มาคำนวณหา ค่าตัวประกอบต่างๆ ในวงจรกันครับ เริ่มตันที่ Rp (Plate Resistance) หาได้จาก
Dvp / Dip = (185.0 - 150.0) /(0.010 - 0.006) = 8750.0
ผมปัดให้เป็น 9000 Ohm จากกราฟดูที่สามเหลี่ยม มุมฉากสีเหลือง มาพิจารณาในส่วนของ RL (Load Resistance) เส้นสีชมพู อิอิอิ สีหวานไหมครับ ผม ให้แรงดัน Supply เป็น 240VDC เราคำนวณหา RL ได้จาก
vbb-vp /ipq = (240 - 150) /(0.006) = 15000Ohm
เมื่อกระแสเพลท Ipq ที่จุด Quiescent เราได้ RL เท่ากับ 15000 Ohm ผมปัดเป็น 15.6kOhm ซึ่งพอ หาได้ในบ้านเรา มาคำนวณหา Cathode Resistance สำหรับวงจรที่ใครจะลองต่อ Resistor เป็นวงจรแบบ Auto bias ครับ หาได้จาก
-(vgq ) /ipq = -(-9.0) / 0.006 = 1500Ohm ก็ประมาณ 1.56kOhm เมื่อ Vgq คือแรงดันกริดที่ จุด Quiescent เราจะได้ค่าต่างๆ ในวงจร ทั้งหมด แล้วครับสำหรับวงจร Fix bias จากค่าทั้งหมดผม ได้วงจรตามรูปครับ 		     จากวงจรค่าอุปกรณ์ที่ได้จากการคำนวนบางค่าเรา ไม่สามารถหาได้ในท้องตลาด เราจึงจำเป็นต้องใช้ ค่าใกล้เคียง สิ่งที่ควรระวังในการเลือก ถ้าค่าที่เรา ต้องการไม่มี ควรเลือกค่าสูงไว้ก่อนนะครับแต่อย่า สูงมาก ไม่งั้นจุดการทำงานจะเปลี่ยนไปมาก มาดู ภาคจ่ายไฟต่อครับ ภาคจ่ายไฟผมแยกเป็นสาม ส่วนใหญ่ๆ ประกอบด้วย ชุดจ่ายไฟให้กับวงจรปรี แอมป์ Vbb ผมต้องการแรงดัน 240VDC โดยเลือก ใช้วงจร CLCLC ใช้หลอด 5Y4 รับหน้าที่หลักใน ส่วนนี้ จากวงจร จะเห็นว่าผมแยกหม้อแปลงภาค จ่ายไฟสำหรับวงจร กับภาคจ่ายไฟใส้หลอดแยก ออกจากกันนะครับ เพื่ออะไร อย่างน้อยก็ไม่แย่ง กระแสกันใช้ครับ จากการทดลอง แรงดันไฟนิ่งเลย ครับ ส่วนที่สองและสามสำหรับจุดไส้หลอด และ Fix bias ข้อควรระวัง ที่อยากแนะนำสำหรับท่านที่ ใช้หลอด Rectifier จากวงจรผมใช้หลอด 5Y4 : http://www.mif.pg.gda.pl/homepages/frank/sheets/049/5/5Y4GT.pdf (ถ้า ใช้หลอดเบอร์อื่นเช็คนิดหนึ่งนะครับว่า ตัวเก็บ ประจุตัวแรกค่าเกินสเปคหรือป่าวนะครับ) ถ้าจะใช้ 5Y4 ตัวเก็บประจุตัวแรกค่าอย่าเกิน 10uF นะครับ เดี๋ยวหลอดจะไปก่อนกำหนด ส่วนที่สองสำหรับจุด ไส้หลอด ผมพันหม้อแปลงแบบมี Center tap แล้ว ต่อจุด Center tap ลง Ground ของวงจรผลที่ได้วง จรเงียบสนิท (เงียบแต่ใช้งานได้นะครับ) ไม่มี Hum ครับ สำหรับส่วนสุดท้าย วงจร Fix bias ผมมีแนว ความคิดว่าวงจรแบบ Auto bias มีโอกาสที่จุดการ ทำงานของวงจรจะเปลี่ยนค่อนข้างสูง ถ้าเราเลือก ชนิดยี่ห้อของตัวเก็บประจุ Bypass ที่ไม่ดีพอ Fix bias จึงเป็นทางออกที่ดีที่สุด เพราะเราสามารถ ปรับเลือกจุด Bias ได้ง่าย หาจุดการทำงานที่ดีที่สุด ของวงจรเราได้สะดวก แต่ ข้อเสียของ Fix bias คือ มีโอกาสที่หลอดจะเสียหายได้ถ้า แรงดัน Fix bias หายไป กระแสจะไหลผ่านหลอดสูงมากๆ จนใจ หาย และอาจมีกลิ่นไม่พึงประสงค์ออกมา อันนี้ต้องระวังให้มากนะครับ อีกจุดหนึ่งเรื่องการ ทดสอบ หาลำโพงราคาถูกๆ สักคู่สำหรับทดสอบ การทำงานของวงจร เพราะถ้าเกิดผิดพลาดทาง เทคนิคจะได้ ไม่เครียด๐๐๐๐๐ ไม่เลิกทำปรีแอมป์ อีกตัวอีกนะครับ
แสดงรูปในส่วนของภาคจ่ายไฟ
        มาว่ากันต่อครับ ปัญหาอีกอย่างหนึ่งที่ พบเจอประจำคือ หม้อแปลงถ้าจ้างเค้าพันราคาก็ ไกลเหลือเกิน ลวดก็ขึ้นราคา แกนเหล็กก็ปรับขึ้น แถมจ้างเค้าพันค่าไม่ตรงผิดพลาดเยอะ ยังไม่พอ ส่งมาแกนโดนกระแทกอีก เศร้าเลยครับ วิธีที่ดีที่สุด และประหยัดเงินในกระเป๋า ถ้าเรามีเวลาพันหม้อ แปลงเองดีกว่าครับ และเนื่องจากหม้อแปลง กับ Choke ที่ใช้ผมพันเองใครพอมีเวลาว่างลองพันดู นะครับ สนุกและมือบวมมันส์ดี เริ่มต้นด้วย
1.     Choke 2H ใช้แกน H23 ขนาด 25x35mm ใส่ แกนแบบปึก พันแกนด้วยลวดเบอร์ AWG32 65 รอบ 12 ชั้น (780 รอบ)
2.     Choke 5H ใช้แกน H23 ขนาด 25x35mm ใส่ แกนแบบปึก พันแกนด้วยลวดเบอร์ AWG32 65 รอบ 19 ชั้น (1235 รอบ)
3.     หม้อแปลง 0-230 / (175-0-175, 2.5-0-2.5) ใช้ แกน H23 ขนาด 32x60mm แบบสลับ EI พัน แกนด้วยลวดเบอร์ AWG32 2x504 รอบ สำหรับ 175-0-175 และลวดเบอร์ AWG16 2x7 รอบ สำหรับ 2.5-0-2.5 สองขดนำปลายต่อต้นทำ Center Tap
4.     หม้อแปลง 0-230 / (1.25-0-1.25 x2, 0-18) ใช้แกน H23 ขนาด 25x35mm ใส่แกนแบบ สลับ EI พันแกนด้วยลวดเบอร์ AWG32 1288 รอบ สำหรับ 0-230 และลวดเบอร์ AWG16-19 4x7 รอบ สำหรับ 1.25-0-1.25 ทั้งหมด 2 ชุด
Note      การพันขดลวดควรพันเรียงเส้น และรอง ฉนวนทุกชั้นด้วยนะครับ จะดีมากๆ เพื่อป้องกันการลัดวงจรของขดลวดข้ามชั้นครับ 		     ทดสอบการฟังดีกว่า๐๐๐๐ ตามความรู้สึกส่วนตัว ถ้าใครชอบฟัง เพลงร้อง เพลงบรรเลง ชอบบรรยากาศการนั่งฟัง แบบผ่อนคลาย ปลดปล่อยความเหน็ดเหนื่อยจาก การทำงานมาทั้งวันกับมุมสบายๆ ส่วนตัวและ อยากได้รายละเอียดของชิ้นดนตรีหยุมหยิม #27 ใช่เลยครับ แต่ถ้าชอบเพลงหนักๆ Dynamic เยอะ ประมาณหลังคาบ้านเปิดผะงาบๆ แล้วละก็ ผมไม่ แนะนำ และไม่เห็นด้วยที่จะเลือกใช้หลอดเบอร์นี้ ครับ แต่ก็พอมองเห็นกลองญี่ปุ่นลูกท่วมหัวได้ สบายครับ อารมณ์ไม่กล้าเปิดดังเดี๋ยวพวกปาหลัง คาบ้านครับ ตอนนี้เท่าที่ฟังและเปิดใช้ งาน คงต้องอาศัยระยะเวลาสักพักให้เข้าที่เข้าทาง ก่อนครับ เสียงชิ้นดนตรีคงจับต้องได้มากกว่านี้ โม้มาตั้งนาน สรุปเลยละกันนะครับ หลอดกลุ่ม สอง Digit เป็นกลุ่มหลอดที่หาได้ค่อน ข้างยาก เข้ากลุ่มหลอดประเภทหลอดน่าสะสม และหลอดกลุ่มนี้ ต้องระวังเรื่องสัญญาณรบกวน ค่อนข้างมาก แค่เราเอามือมาใกล้ๆ หลอด ก็มีเสียง ดังออกลำโพงแล้ว เช่น 27, 26, 30 ถ้าคุณปราบอยู่ หมัดไม่มี Hum คุณจะได้ยินเสียงเพลงที่คุณ สามารถนั่งฟังและจ้องมันได้ทั้งวันเลยทีเดียว ท้าย ที่สุด ผมคิดว่าส่วนหนึ่งของบทความนี้ที่ผม พยายามสื่อ จะเป็นประโยชน์ไม่มากก็น้อย ด้วย ความนับถือน้ำใจกลุ่ม DIY และช่วยเหลือแบ่งปัน กัน แบบพี่แบบน้อง ขอเป็นอีกหนึ่งแรงที่ร่วมผลัก ดัน งาน DIY (Vacuum/Valve Tube) THAILAND กับมิตรภาพแห่งการแบ่งปัน
ขอบคุณอีกครั้งครับ
จากน้องคนหนึ่งที่เดินตามหลังพี่ๆ
หนุ่มครับ
pajonec@gmail.com
[ PajoneC ] --- [ My Projects ] --- [ My Set4You ] --- [ My Singer Song Review ] --- [ My Cool Link ] --- [ My Gallory ]

Ei ei EI
Contact us pajonec@gmail.com copyright 2007 by PajoneC (Thailand)

Google

www My hobby

All way search on my site power by google

eXTReMe Tracker

1