Yazan: Prof. Dr. Muzaffer ŞERBETÇİ 

   1866’da İstanbul’un Defterdar semtinde doğdu. 12 yaşında ba­basını kaybetti. Öğretim ve eği­timi tümüyle annesi Emine Hanım tarafından sürdürüldü. Eyüp Sultan Askeri Okulunu ve Kuleli Lisesi’ni bitirerek 1885’de Pangaltı Harp Okuluna girdi. 1886’da Teğmen, 1887’de Üsteğmen oldu. 1889’da Kurmay Yüzbaşı oldu ve Topçu ve Mühendis okullarına öğ­retmen olarak atandı. 1894’de Binba­şı, 1900’de Yarbay, 1908’de Albay, 1912’de Tuğgeneral ve 1923’de Ferik (Korgeneral) rütbelerini aldı ve 1926’da da emekli oldu. 9 Mayıs 1927’de vefat etti. Kabri Merkez Efendi mezarlığındadır.

1890-1894  yılları arasında Paris’te diğer iki arkadaşı ile birlikte Jeodezi öğrenimi yaptı. Dönüşte Genelkur­maya bağlı Harita Komisyonunda çalıştı. 1894’te Eskişehir nirengisinde çalıştı. 1901’de Bonne Projeksiyonu için gerekli hesaplamalan yaptı. 1908’de 2. Meşrutiyetin ilanından sonra “Memaliki Osmaniye Harita Dairesinin Ahzına Dair” bir tasanyı Genelkurmıay Başkanlığı’na sundu.

Bu tasarı üzerine Genelkunvıay Harita Şubesi’ne bağlı bir Harita Ko­misyonu kuruldu. 1909’da bu komis­yon Bonne Projeksiyonu’nda Ayasofya Boylam başlangıcı olarak 1:25000 ölçekli Makriköy (Bakırköy) paftası ile işe başladı. 1915’de Harita Şubesi Müdürü olarak 1. Dünya Sa­vaşında ordunun harita ihtiyacını karşıladı. 1916’da Berlin’e giderek Potsdam’da IAG (Intemational Asso­ciation of Geodesy) ve Jena’da Zeiss fabrikasını gezdi. 1917’de yine Berlin ve Viyana’da incelemelerde bulun­du. Kuıtıluş Savaşı’nda 60 subay ve 120 sandık eşyası ile Harita Dairesini Ankara’ya aktardı. 1925 yılında Harita Genel Müdürlüğü (şimdiki Harita Genel Komutanlığı) kuruldu ve ken­disi de Genel Müdür oldu. 42 yıl Türk Haritacılığının kuruluş ve geliş­mesine çok büyüık katkılarda bulun­du. 18 adet nişanı ve madalvası, 7 ki­tabı vardır. Bu kitap­lar arasında “Tak­sim-i Arazi” (Jeode­zi) ünlüdür. Emekli­liğinde. Kadastro Müdürlüğü Fen Şu­hesi’nde Halit Ziya (Türkkan) ile birlikte çalışmıştır. 1970’de Türk Haritacilığı­nın 75. yılı dolayısıyla basılan posta pulu üzerinde resmi vardır.

 

Kaynak :

Harita Dergisi: No 59, 1959 Türk Haritacılığında 75. Yıl. Had-ta Genel Komıttatılığı. Anka­ra. 1970

Türk Haritac;lıgı ada 80. Yıl. Had-ta Genel Komutanlığı, Anka­ra. 1975

Haritacı Mehmet Şevki Paşa ve Türk Haritacılığı Tarihi,HGK,An­kara, 1980

Harita ve Kadastro Mühendisli­ğtsayı 45-47,1983 Şerbetçi M.: Türk Haritacılığı Tari­hi (1 895-1995), HKMO Ya yı­nı,2 Baskı, 1999 Ankara