17
Jetsias Mitsraim (uittocht uit Egypte)* Bnei (zonen) Efraim * Efraim *
politiek * planhuishouding * Geoelo (verlossing) * Ascher* 8e dag *
Jeschue (bevrijdig)
Uit Egypte moest het volk bevrijd worden. Het deed daartoe niets
behalve dan dat het zich ertegen verzette. Verhalen over zelf
ondernomen bevrijdingen vertellen dat deze op enorme debacles
uitliepen. Men denke aan de uittocht van de kinderen van Efraim, die in
een catastrofe eindigde. Het hele verhaal van die bevrijding is typisch
zodanig dat ook tot in de kleinste details eigenlijk God het regelde,
zelfs tot in de keus van de menselijke leider en dat de mens hier
eigenlijk bij was als een volkomen passief iets.
Zoals deze eerste bevrijding in Exodus verteld wordt, zo zijn alle
werkelijke bevrijdingen. Daar waar de mens meent dat hij werkelijk de
handen uit de mouwen moet steken om de zaak aan te pakken, zelfbewust
één en ander onderneemt zij het dan ook dat hij erbij
zegt dat God hem in die bevrijdingsstrijd zal helpen, een
bevrijdingsstrijd zelf ondernomen is altijd een moeilijk iets. Een
werkelijke bevrijding komt altijd over de mens heen, wordt over hem
uitgestort en is niets anders dan iets dat hij aanvaarden moet; het is
niet iets dat de mens verzint en uitvoert. Zo is ook de uiteindelijke
verlossing iets, waarbij de mens niet veel behoeft te doen, niet eens
kan doen omdat al zijn wijsheid en inzicht toch niet begrijpen kan hoe,
waarom en wanneer dit alles komen moet. Er wordt verteld dat de dochter
van Ascher, Serah, wist wanneer de bevrijding uit Egypte komen zou,
hetgeen dus ook inhoudt dat dan inderdaad een weten van het werkelijke
moment van de bevrijding aanwezig kan zijn. Niettemin bleven allen van
Ascher passief. Slechts zeiden zij: Dit is nu het werkelijke moment en
dit zijn de juiste woorden voor de bevrijding. Moses haalde toen
namelijk de woorden aan welke Jozef gezegd had, namelijk dat God hen
gedenken zou.
Ascher is de 8ste zoon van Jacob en zijn dochter is juist typisch de
wereld van de 8ste dag, zoals zij zich uitdrukte in het leven van Serah
in die tijd.
Zo komt dus ook de uiteindelijke bevrijding op een wijze waarbij de
mens in zekere zin tegenstribbelt en waarbij alles logisch erop wijst
dat de bevrijding verder weg is dan zij ooit zelfs in de stoutste
fantasie had kunnen zijn. Maar het is juist een volkomen duidelijk
stellen van de situatie God tegenover mens, namelijk de mens in zijn
uiterste verdorvenheid, in zijn versplinterde kleinheid, tegenover God
die juist alles tot in de kleinste details regelt.
Terug
naar Friedrich Weinreb Web Site--Bijbelse en Joodse texten