ส ติ ปั ฏ ฐ า น

พระพุทธองค์ทรงกล่าวว่า
ทางสายนี้เป็นทางสายเอก เป็นทางสายเดียว เป็นเอกายนมรรค
ที่จะพาสัตว์ทั้งหลายก้าวล่วงไปสู่การพ้นทุกข์
ทางสายนี้ ชื่อว่า สติปัฏฐาน

+ + + + + + + + + + + + + + +

สติปัฏฐาน
ธรรมเป็นที่ตั้งแห่งสติ ข้อปฏิบัติมีสติเป็นประธาน การตั้งสติกำหนด พิจารณาสิ่งทั้งหลายให้รู้เห็นเท่าทันตามความเป็นจริง การมีสติกำกับ ดูสิ่งต่างๆ และความเป็นไปทั้งหลาย โดยรู้เท่าทันตามสภาวะของมัน ไม่ถูกครอบงำด้วยความยินดียินร้าย ที่ทำให้มองเห็นเพี้ยนไปตามอำนาจกิเลส มี ๔ อย่าง คือ
(๑)
กายานุปัสสนา สติปัฏฐาน
การตั้งสติกำหนดพิจารณากาย การมีสติกำกับดูรู้เท่าทันกายและ เรื่องทางกาย
(๒)
เวทนานุปัสสนา สติปัฏฐาน
การตั้งสติกำหนดพิจารณาเวทนา การมีสติกำกับดูรู้เท่าทันเวทนา
(๓)
จิตตานุปัสสนา สติปัฏฐาน
การตั้งสติกำหนดพิจารณาจิต การมีสติกำกับดูรู้เท่าทันจิต
หรือสภาพและอาการของจิต
(๔)
ธัมมานุปัสสนา สติปัฏฐาน
การตั้งสติกำหนดพิจารณาธรรม การมีสติกำกับดูรู้เท่าทันธรรม;
เรียกสั้นๆ ว่า กาย เวทนา จิต ธรรม

(จาก พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตโต))

 

หากต้องการสนทนาเพิ่มเติมเกี่ยวกับเรื่องนี้หรือข้อธรรมอื่นใด
คุยกันได้เสมอที่ ห้องสนทนาธรรม ค่ะ