Ruim 250.000 Nederlandse gezinnen verkeren in financiële nood. Ze hebben een te hoge hypotheek afgesloten of zitten in een huis waarvan ze de huur niet kunnen betalen. Ook hebben veel gezinnen grote schulden bij postorderbedrijven en internetwinkels. Ondernemers maken bovendien torenhoge schulden doordat ze simpelweg geen verstand hebben van het ondernemerschap. Dat blijkt uit een groot landelijk onderzoek naar schuldenaars, dat het Amsterdamse kredietinformatiebureau Graydon heeft uitgevoerd.

Ook ondernemers in geldnood

Veel meer gezinnen in schuld

Door ANDRÉ HORLINGS

(07-06-2000) ,,In het eerste kwartaal van dit jaar zijn in Nederland 20.000 nieuwe bedrijven opgericht; 350 per dag. In 1999 waren dat er 4.500. De ervaring leert dat 22 procent al struikelt in het eerste jaar en dat 60 procent binnen vijf jaar de geest geeft'', concludeert bedrijfsonderzoeker Robert J. Blom van het Amsterdamse bedrijf in een studie 'Failissement, Surseance en Schuldsanering', waarin hij bijna 2000 failissementen en schuldsaneringsgevallen onderzoekt. In 1999 werden ruim 4000 failissementen en meer dan 6000 schuldsaneringsregelingen uitgesproken met een totale schade van vier miljard gulden.

Volgens Blom neemt het aantal schuldzaken sterk toe, terwijl weinig wordt ondernomen om potentiële problemen af te wenden. Oorzaak voor bedrijfsproblemen is in veel gevallen ondeskundig ondernemerschap, financieel wanbeheer en fraude. Van de failliete ondernemers was 67 procent laag opgeleid, terwijl 54 procent zich bezighield met een bedrijfstak die 'nieuw' voor hen was. Volgens Blom is het veel te gemakkelijk om 'een zaakje' te beginnen. Hij verwijt de overheid dat de situatie in de hand wordt gewerkt door afbouw van de vestigingswet en het afschaffen van eisen van vakbekwaamheid.
Onverantwoord koopgedrag brengt volgens Blom 250.000 gezinnen in financiële nood. Hun schulden lopen op door aankopen via postorderbedrijven, internet en/of per creditcard; soms allemaal tegelijk. Van deze huishoudens heeft een derde deel een schuld van tussen de 44.000 en de 110.000 gulden. Hypotheken en andere leningen die gewoon worden afgelost, zijn daarbij niet meegeteld. Bijna 18 procent heeft een schuld uitstaan van tussen de 22.000 en de 44.000 gulden en zo'n 14 procent tussen de 110.000 en de 176.000 gulden. De problemen worden versterkt door persoonlijke omstandigheden, zoals echtscheiding. Van de mensen die van een schuldsaneringsregeling gebruik maken blijkt 41 procent zich in een echtscheidingssituatie te bevinden. Daarnaast spelen factoren als een hoge huur of hypotheek en/of gok- en drankverslaving een rol. Tegelijk valt kredietverleners te verwijten dat ze schulden onverantwoord hoog -tot soms wel 500.000 gulden - laten oplopen.
Volgens het onderzoek zijn de schuldsaneringsregelingen fraudegevoelig. Volgens 44 procent van de curatoren - de functionarissen die zijn belast met de afwikkeling van een failliete boedel - wordt misbruik van de regelingen gemaakt; 73 procent zegt gestuit te zijn op fraude- of diefstalaspecten. In totaal hebben alle Nederlanders samen een schuld (inclusief hypotheken) van 32 miljard gulden uitstaan.

'Overheid, kredietverstrekkers en geldverkwisters samen verantwoordelijk'

Schuld kost ƒ 7 miljard per jaar

Onderzoeker Robert Blom schat de totale schade van de schuldenlastvan Nederland per jaar op minstens 7 miljard gulden; bijna het dubbele van debegroting van het ministerie van economische zaken (ƒ 3,9 miljard). ,,Doorfaillissementen gaat ƒ 2,4 miljard verloren, de schuldsanering kost ƒ 1,6miljard, bij kleinere schuldenaren zoals via gemeentelijke kredietbanken blijktƒ 1 miljard niet invorderbaar en men laat voor een bedrag van ƒ 2 miljardschulden bij dubieuze debiteuren lopen, omdat incasso's 'zo'n gedoe' zijn. Intussen neemt het aantal starters alleen maar toe. Volgens Blom zal het aantalbedrijven en particulieren in financiële nood daardoor alleen maar verderstijgen. ,,Het wordt een chaos in dit land.''
Volgens zijn alle betrokken partijen verantwoordelijk voor de financiëleproblemen: de staat, die nauwelijks meer eisen stelt aan ondernemerschap; destarters die met een onvoldoende opleiding beginnen in een bedrijfstak die zevaak niet kennen; de particulieren die de verleidingen niet kunnen weerstaan enschuld op schuld stapelen met onverantwoorde aankopen en de kredietverlenersdie nauwelijks controleren onder welke omstandigheden ze hun geld uitlenen.

Verleidingen

De verleidingen waaraan consumenten met een riskant koopgedrag blootstaan zijnvolgens hem groot. ,,In een atmosfeer waarin wordt gesuggereerd dat de bomentot in de hemel groeien en het maken van schulden niet langer taboe is wordende verleidingen steeds groter. Het is niet uitzonderlijk wanneer je ongevraagdeen creditcard in je brievenbus vindt met de een bestedingslimiet van 10.000gulden. Sommige mensen zullen dat als een uitnodiging zien om dat geld dan ookmaar te besteden.''
Opmerkelijk is de rol van internet. Terwijl eCommerce -- elektronische aankopenvia grote commerciële ondernemingen -- in Nederland nog nauwelijks van de grondkomt blijkt de meest kwetsbare groep consumenten de zwarte lijsten bijpostorderbedrijven te omzeilen en zich via internetbedrijfjes in de schulden testeken. Die vaak startende ondernemers zijn blij met iedere klant en hopen er verderhet beste van. Maar als betaling uitblijft lopen zowel bij de klant als hetbedrijf de schulden op, zodat ze beiden in moeilijkheden kunnen komen.

Fraude

Zo wordt het ene gat met het andere gedicht en hopen de schulden zich op.Totdat het tot een failissement of schuldsanering komt. Volgens Blom zijn deregelingen echter fraudegevoelig. ,,Van de curatoren - de functionarissen diezijn belast met de afwikkeling van een failliete boedel - stuit 73 procent opfraude- of diefstalaspecten. Zo kan bij een dreigend failissement een schuldvan ƒ 5000 bijvoorbeeld worden 'betaald' met een auto ter waarde van ƒ 70.000,die zo aan de boedel onttrokken wordt. Ook schenkingen aan de kinderen komenonder die omstandigheden neer op diefstal. Toch vindt justitie vaak geen tijdom in dubieuze gevallen tot vervolging over te gaan.''
Volgens Blom zijndringend maatregelen nodig om het tij te keren. ,,Er zouden weervestigingseisen moeten worden gesteld, zodat niet meer iederen 'met een idee'gemakkelijk in de verleiding kan komen een feitelijk kansloos bedrijfje op terichten. Kredietverschaffers zouden moeten worden aangepakt wanneer blijkt datze lichtzinnig leningen verstrekten; eventueel door korting op hun vorderingenuit de faillissementsboedel. En er zou een systeem moeten worden bedacht vaneen zeker toezicht op herstartende ondernemer na een verliessituatie, want vaakblijken de problemen zich gemakkelijk te herhalen.

Het onderzoek 'Failissement, surseance en schuldsanering', uitgeverij GraydonNederland, Amsterdam, (ISBN 90 75348 34 7) kost ƒ42,50.

© André Horlings (WUGO)

Terug naar Dutch Courage's Publicaties

Dutch Courage's Sites:
Live!: WORLD WEBCAM MONITOR Hundreds of webcams LIVE!
International: Index | Reference | 'Stop de persen' | History | Life | World | Year 2000 | Predictions | Internet
Nederlands: Nederland | Publicaties | Arnhem Spookstad (Boek)
Weblog: Dutch Courage's Curiousities
Special: Splashdown of MIR | Eclips '99

Zoek naar méér bij DUTCHCOURAGE:
PicoSearch


visitors | horlings@chello.nl

View My Guestbook Sign My Guestbook
(Please tell from what site you came)
See who's visiting this page. View Page Stats
See who's visiting this page.

DUTCH COURAGE IS A OF

See GeoCities | Build your OWN website


1