Anal Bez Problemleri

Köpeklerde genel sağlık problemlerinden bahsediliyorsa anal (koku) bezleri etkileyenlere değinmemek olmaz. Bu bezler anüse göre saat dört ve sekiz istikametinde konumlanmıştır.  Kahverengi ve güçlü kokulu bir  sıvı salgılarlar. Dolu olduklarında köpeğin boyutuna bağlı olarak bir bezelyeden  bilye büyüklüğüne kadar değişiklik gösterebilirler.

Salgılanan sıvı, kanallar yolu ile anüsün içine boşaltılır. Normal şartlarda köpekler dışkılarını yaptıklarında bir kaç damla da anal sıvıyı dışarı atarlar. Böylece diğer köpeklere de cinsel durumları ve statüleri hakkında mesaj göndermiş olurlar. Bu bezler korkuya karşı bir tepki olarak da boşaltılabilir.

Kanalların tıkanması çeşitli sorunlara neden olabilir. Bazı köpekler anormal şekilde dar kanallara sahiptir ve bu durum onları kanallardaki tıkanmaya yatkın kılar. Şişman köpekler de sık sık problem yaşar. Anüs ve rektum çevresindeki yağ hayvan dışkısını yaparken bezlere yeetrli baskı yapılarak boşalmasını engeller. Yine fazla sulı dışkı yapan köpekler yine bu sıkışma etkisinden uzak anal bezlerin boşaltılmasıyla ilgili sorunlara karşı savunmasızdır. Kanalların tıkanıklığı ayrıca parazit ve enfeksiyonlardan da kaynaklanabilir. Kanallar tıkandığında sekresyon birikir ve hazne dolarak rahatsız bir durum yaratır.

Ana belirti köpeğin anüs çevresini aşırı yalamassı hatta derisine zarar verebilecek kadar ısırmaya çalışmasıdır. Deri kızarıp yara dahi olabilir. Bölgeyi kaşıyabilmek için köpek genellikle yere çömelerek arkasını yere sürter. Bu genellikle ya anal bez problemi ya da parazit belirtisidir. Soruna hemen el atılmazsa genel bir deri problemi nüksedebilir.Kaşıntı bazı köpeklerin tüm vücudunu sararak tüylerin de yağlı ve pis kokulu bir hal almasına neden olur. Hatta köpekler depresif dahi görünebilir.

Diğer bir belirti ise  dışkılama sırasında zorlanmadır. Bu acılı bir hal aldığında kabızlığı neden olacaktır. Tıkanma sonucu enfekte olan bezler iltihapla dolarak köpek için acı verici bir hal alır. Efekte köpek dışkıyla beraber küçük miktarda kan ve iltahap da dışarı atabilir.Bazı vakalarda deri zedelenerek anüs çevresinden kan ve iltahap dışarı sızabilir.

Tedavi

Tedavi bezlerin boşaltılması etrafında yoğunlaşmaktadır. Bu, bezlerin elle sıkılmasıyla yapılır. İşlem kısa sürede bitmesine rağmen rahatsızlık verici olabilir. Normal şartlarda köpek dikkatle tutulduktan sonra hayvanın bilinci yerindeyken yapılır. Bazı durumlarda bezler öylesine acı verici olur ki genel anestezi şarttır.

Sürekli anal bez tıkanmalarından şikayetçi köpekler için sık boşaltma işlemi bezlerin daha çabuk dolmasına neden olsa da ayda bir kez düzenli boşaltımlar gerekli olabilir. İşlem köpeğin sahibince  de yapılabileceği gibi enfeksiyon durumunda acil veteriner hekim müdahalesi kaçınılmazdır.

Enfekte olmuş anal bezlere sahip köpekler bezlerin boşaltılmasının yanı sıra antibiyotik tedavisine de gereksinim duyarlar. Bazı vakalarda anti-enflamatuvar ağrı kesiciler de ayrıca kullanılabilir.

Bazen  enfeksiyonu lokal olarak tedavi etmek için bezlerin içi antibiyotik merhemle doldurulur. Enfekte bezler deri dışında yaraya neden olduysa bölge sulandırılmış antiseptik solüsyonla yıkanabilir.

Sürekli anal bez tıkanıklığından şikayetkçi olan kpekler dietlerindeki arttırılmış lif miktarlarından fayda görebilirler. Bu etkiyi yapacak ticari köpek mamalrı mevcuttur.

Parazitlerin kontrol edilmesi ve ishale neden olan etmenlerin ortadan kaldıırlması ayrıca önemlidir.

Anal bezlerin cerrahi olarak alınması mümkünse de en iyi seçenek değildir. Bazı vakalarda dışkı tutamama ve bölgedeki kaşıntının azalmaması gibi yan etkiler gözlemlenebilir.

Diğer Problemler

Daha az yaygın olsalar daanal bezlerin bulunduğu bölge başka hastalıklara da ev sahipliği yapabilir.

• Furunculosis özellikle Alman Çoban Köpeklerinde sık görülebilen bir hastalıktır. Kuyrukları düşük konumlu taşımaları baktriler için sıcak ve nemli bir ortam yaratır. Bölgenin zayıf hijyeniyle de birleştiğinde anüs çevresi ve anal bezlerde enfeksiyona neden olabilir. Ülser ve akan yaralar ortaya  çıkabilir ve yoğun tıbbi (çoğunlıkla cerrahi) tedavi gerekli olur.
• Bu bölge de tümerler de gözlemlenebilir. Çoğu iyi huylu olsa da kötü huylu olanlar cerrahi bir operasyonla alınmaladıır.

Düzenli tüy bakımı sırasında bu bölgenin de kontrol edilmesi şişkinlik vs anormalliklerin kısa sürede tespit edilerek veteriner hekim kontrolüne bırakılmasına imkan tanır.

Anal Bezlerin Boşaltılması

Sürekli tıkanma yaşayan fakat enfeksiyon taşımayan köpeklerin anal bezleri evde veteriner hekim olmaksızın boşaltılabilir. Önce veteriner hekiminizin yöntemini size göstermesi gerektiğini unutmayın.

• Eldiven giyin ve kağıt havlu/peçeteyi hazır bulundurun.
• Köpeği dikkatle tuttuktan sonra kuyruğu tutup sol elle yukarı kaldırın.
• Sağ başparmak ve işaret parmağıylatam anüsün altında bölgeyi hafifçe anüse doğru sıkın. sıvı (bazen basınçla - dikkat edin) anüsten dışarı akması gerekir.

Bu, başarılı olmadıysa işmei sürdürmekte ısrarcı olmalyın. Yaralanmaya neden olabilirsiniz. Bazı köpeklerin anal bezleri sadece rektumun içinden baskı uygulandığında boşaltılabilir. Bu da sadece veteriner hekim tarafından yapılması gereken birşeydir.

Dr.Roberta Baxter

Başa Dön