KUZEY CEPHESI'NE DIKKAT!..
ABD'nin Irak'a operasyonu surerken, yasanan son gelismeler, bolgede demokrasinin
yerlesmesi ve buna bagli olarak barisin gelismesi baglaminda Turkiye'nin en
onemli unsur ve "muttefik" olma konumunu surdurdugunu ortaya koyuyor.
Milliyet Gazetesi'nin 24 Mart 2003 tarihli sayisinda Fikret Bila imzasiyla
yayinlanan kose yazisinda, bolgedeki sorunlarin, BM kararlari cercevesinde
uluslararasi hukuk cercevesinde, diyalog ve bariscil yollardan cozulmesi icin
buyuk caba gosteren Turkiye'nin, Irak'in toprak butunlugunun korunmasi ve
Irak'ta yasayan tum halklarin ozgurluk ve esitlik temelinde tum haklarini
guvence alan demokratik bir yapinin olusturulmasindan yana oldugu vurgulanirken,
Turk Silahli Kuvvetleri'nin mevcudiyetinin, bolge icin bir guven ve istikrar
unsuru olduguna dikkat cekilerek, koalisyon guclerine de "Kuzey Cephesi'ne
dikkat!" uyarisinda bulunuluyor;
"ABD ve İngiltere'nin, Irak'ta beklediklerinden daha sert bir direnisle
karsilastiklari soylenebilir. Savasin ilk gunlerinde Irak ordusuyla
karsilasmadan ilerleyen ABD ve Ingiliz gucleri, Irak'in iclerine girdikce
direncle karsilasmaya basladilar.
Anlasiliyor ki, Saddam Huseyin, savunma hatlarini Irak'in iclerine, yerlesim
yerlerinin etrafina kurmus. ABD ve Ingiliz askerleri bu yerlere yaklastikca
karsilik goruyorlar. ABD'nin ilerleyisinde bariz bir yavaslama goruluyor. Hatta,
bazi yerlerde ilerlemenin durdugu haberleri geliyor. Bu arada da, ABD ve İngiliz
kayiplari artiyor. Esir alinan ABD askerleri dunya televizyonlarinda
gosteriliyor.
Bu direnc savasin sonucunu ne kadar etkiler bilinmez, ancak ABD'nin guneyden
baslattigi harekatin, planlandigi gibi kayipsiz, rahat, kolay ve kisa bir surede
sonuca ulasmasinin zor oldugu acik. Irak'in askeri direnisinin yani sira,
ABD'nin beklemedigi bir olay da, Saddam'a karsi oldugu bilinen guneyde Irak
halkinin, ABD ve Ingiliz askerlerini alkislamayip, direnis gösterdigi.
Uzmanlara gore, ABD ve Ingiltere'nin guneyden baslattigi savas cok rahat
gelismeyince, Kuzey'de cok ciddi bir bosluk olustu. Kontrolu saglamak da
zorlasti. Son iki gundur Saddam'a bagli birliklerin Kuzey'de Kurt gruplara
yonelik top atislarinin yogunlasmasi, bolgede ciddi bir guvenlik sorunu olarak
goruluyor. Irak'in kuzeyinde guvenligi saglayacak ABD guclerinin olmamasi, Urdun
uzerinden yapilacak havadan indirme harekatini da buyuk bir riske sokuyor.
Washington'u kara kara dusunduren bu tablo, ABD'yi yeni arayislara yoneltmis
olmali ki, cozumu Turkiye'de bulmayi umduklarina yonelik ciddi isaretler var.
Turkiye'nin Kuzey Irak'a girisiyle ilgili temaslarin dun baslamasini, bu
baglamda degerlendirmek gerekiyor. Bush'un Irak danismani Halilzad'in da
katilimiyla, Ankara'da bugun gorusmelere devam edilecek.
Bu gelismeler, Turk-ABD arasindaki anlasmazliklari giderecek sonuclar
dogurabilir. Turk Hukumeti, yurt disina asker gonderme yetkisi aldi. Turk
Silahli Kuvvetleri de, bu yetki cercevesinde her turlu planlama ve hazirligini
yaptigini ve bekledigini acikladi.
Kuzey Cephesi yeni gelismelere ve surprizlere acik gorunuyor. Onumuzdeki
gunlerde Kuzey'e dikkat etmekte fayda var."
Gazeteci-yazar Toktamis Ates de, 22 Mart 2003 tarihinde Cumhuriyet Gazetesi'nde
yayinlanan kose yazisinda; "Kuzey'de cephe acilmadan, ABD'nin Irak'ta basarili
olmasi mumkun degil. Bu konuda Pesmergelerin yetersiz kalacagi da ortada"
diyerek, "Kuzey Cephesi" baglaminda, Turkiye'nin bolgedeki jeopolitik ve
jeostratejik oneminin altini ciziyor.
Irak'ta savasin baslamasindan sonra Turkiye'nin konumu ile ilgili
degerlendirmelerde bulunan ABD'nin eski Ankara Buyukelcisi Morton Abramowitz
ise; "Irak savasinda Turkiye'nin stratejik bakimdan onemli bir ulke olarak
kalacagina" dikkat cekiyor. Amerikan basinina yansiyan degerlendirmede Buyukelci
Abramowitz; "Turkiye, stratejik olarak onemli bir bolgede bulunuyor. İrak
savasinda ABD ile isbirliginin derecesi ne olursa olsun, Turkiye halen onemli
bir ulke. Bulundugu siyasi ve cografi konum, hem Ortadogu, hem de Orta Asya icin
cok onemli" diyerek, ABD yetkililerinin "Turkiye'nin vazgecilmesi zor bir
muttefik oldugu" konusunda dikkatini cekiyor.