KUZEY CEPHESI'NE DIKKAT!..


ABD'nin Irak'a operasyonu surerken, yasanan son gelismeler, bolgede demokrasinin yerlesmesi ve buna bagli olarak barisin gelismesi baglaminda Turkiye'nin en onemli unsur ve "muttefik" olma konumunu surdurdugunu ortaya koyuyor.

Milliyet Gazetesi'nin 24 Mart 2003 tarihli sayisinda Fikret Bila imzasiyla yayinlanan kose yazisinda, bolgedeki sorunlarin, BM kararlari cercevesinde uluslararasi hukuk cercevesinde, diyalog ve bariscil yollardan cozulmesi icin buyuk caba gosteren Turkiye'nin, Irak'in toprak butunlugunun korunmasi ve Irak'ta yasayan tum halklarin ozgurluk ve esitlik temelinde tum haklarini guvence alan demokratik bir yapinin olusturulmasindan yana oldugu vurgulanirken, Turk Silahli Kuvvetleri'nin mevcudiyetinin, bolge icin bir guven ve istikrar unsuru olduguna dikkat cekilerek, koalisyon guclerine de "Kuzey Cephesi'ne dikkat!" uyarisinda bulunuluyor;

"ABD ve İngiltere'nin, Irak'ta beklediklerinden daha sert bir direnisle karsilastiklari soylenebilir. Savasin ilk gunlerinde Irak ordusuyla karsilasmadan ilerleyen ABD ve Ingiliz gucleri, Irak'in iclerine girdikce direncle karsilasmaya basladilar.

Anlasiliyor ki, Saddam Huseyin, savunma hatlarini Irak'in iclerine, yerlesim yerlerinin etrafina kurmus. ABD ve Ingiliz askerleri bu yerlere yaklastikca karsilik goruyorlar. ABD'nin ilerleyisinde bariz bir yavaslama goruluyor. Hatta, bazi yerlerde ilerlemenin durdugu haberleri geliyor. Bu arada da, ABD ve İngiliz kayiplari artiyor. Esir alinan ABD askerleri dunya televizyonlarinda gosteriliyor.

Bu direnc savasin sonucunu ne kadar etkiler bilinmez, ancak ABD'nin guneyden baslattigi harekatin, planlandigi gibi kayipsiz, rahat, kolay ve kisa bir surede sonuca ulasmasinin zor oldugu acik. Irak'in askeri direnisinin yani sira, ABD'nin beklemedigi bir olay da, Saddam'a karsi oldugu bilinen guneyde Irak halkinin, ABD ve Ingiliz askerlerini alkislamayip, direnis gösterdigi.

Uzmanlara gore, ABD ve Ingiltere'nin guneyden baslattigi savas cok rahat gelismeyince, Kuzey'de cok ciddi bir bosluk olustu. Kontrolu saglamak da zorlasti. Son iki gundur Saddam'a bagli birliklerin Kuzey'de Kurt gruplara yonelik top atislarinin yogunlasmasi, bolgede ciddi bir guvenlik sorunu olarak goruluyor. Irak'in kuzeyinde guvenligi saglayacak ABD guclerinin olmamasi, Urdun uzerinden yapilacak havadan indirme harekatini da buyuk bir riske sokuyor.

Washington'u kara kara dusunduren bu tablo, ABD'yi yeni arayislara yoneltmis olmali ki, cozumu Turkiye'de bulmayi umduklarina yonelik ciddi isaretler var. Turkiye'nin Kuzey Irak'a girisiyle ilgili temaslarin dun baslamasini, bu baglamda degerlendirmek gerekiyor. Bush'un Irak danismani Halilzad'in da katilimiyla, Ankara'da bugun gorusmelere devam edilecek.

Bu gelismeler, Turk-ABD arasindaki anlasmazliklari giderecek sonuclar dogurabilir. Turk Hukumeti, yurt disina asker gonderme yetkisi aldi. Turk Silahli Kuvvetleri de, bu yetki cercevesinde her turlu planlama ve hazirligini yaptigini ve bekledigini acikladi.

Kuzey Cephesi yeni gelismelere ve surprizlere acik gorunuyor. Onumuzdeki gunlerde Kuzey'e dikkat etmekte fayda var."

Gazeteci-yazar Toktamis Ates de, 22 Mart 2003 tarihinde Cumhuriyet Gazetesi'nde yayinlanan kose yazisinda; "Kuzey'de cephe acilmadan, ABD'nin Irak'ta basarili olmasi mumkun degil. Bu konuda Pesmergelerin yetersiz kalacagi da ortada" diyerek, "Kuzey Cephesi" baglaminda, Turkiye'nin bolgedeki jeopolitik ve jeostratejik oneminin altini ciziyor.

Irak'ta savasin baslamasindan sonra Turkiye'nin konumu ile ilgili degerlendirmelerde bulunan ABD'nin eski Ankara Buyukelcisi Morton Abramowitz ise; "Irak savasinda Turkiye'nin stratejik bakimdan onemli bir ulke olarak kalacagina" dikkat cekiyor. Amerikan basinina yansiyan degerlendirmede Buyukelci Abramowitz; "Turkiye, stratejik olarak onemli bir bolgede bulunuyor. İrak savasinda ABD ile isbirliginin derecesi ne olursa olsun, Turkiye halen onemli bir ulke. Bulundugu siyasi ve cografi konum, hem Ortadogu, hem de Orta Asya icin cok onemli" diyerek, ABD yetkililerinin "Turkiye'nin vazgecilmesi zor bir muttefik oldugu" konusunda dikkatini cekiyor.

1