Ðại Học Máu

Ðúng 12 giờ trưa ngày thứ mười kể từ khi chui vào rọ, tại L4T1 vang lên một tiếng nổ. Cả trại tù hơn ngàn người náo loạn cả lên. Bọn vệ binh từ khung (*) vác súng chạy vào vị trí chiến đấu, nhưng tuyệt nhiên không đứa nào dám mò vào bên trong trại tù.

Trời tháng sáu Tây Ninh nắng thật rùng rợn. Da người như bốc khói. Một tiếng nổ bất chợt làm những trái tim mệt mỏi đập mạnh trở lại. Thời khí trút lửa, tim nhá lửa đã biến đám tù thành những động cơ cuồng chạy. Họ phát ngôn rất là linh tinh nói theo kiểu cộng sản.

"Ở đâu ở đâu?"

"Anh em ta về hả?"

"Có cánh nào bắt tay được chưa?"

"Biệt động hay nhảy dù?"

"Trung đội? Ðại đội? Tiểu đoàn? Quân số bao nhiêu biết không?"

"Hướng nào hướng nào?"

"Hướng nhà tắm kia kìa mấy bố. Có thằng tự tử bằng lưu đạn chứ không có đếch gì đâu."

Một giọng nói uể oải cất lên khiến đám đông tiu nghỉu như mèo bị cắt tai.

"Thế mà ông lại cứ tưởng. . ."

Một tay lên tiếng nửa vu vơ nửa thất vọng rồi rảo bước về phía khu nhà tắm.

Lúc ấy Vĩnh đang ngồi ăn cơm với tổ bên cánh trái khối 10, ngay chỗ nằm của tổ trưởng Quách Tứ và gần với cái hầm của vua thuốc lào Nguyễn Thành Ðính. Vĩnh buông bát chạy bổ về phía có tiếng nổ trước khối 11.

Từ bên trong gian nhà tắm mới được dựng lên bằng thùng gỗ thông chất đè lên nhau, khói và mùi khét ngùn ngụt bốc ra. Khu nhà tắm hiện đã đầy người. Ai cũng biết bên trong có người tự tử, nhưng chưa ai dám chui vào cấp cứu. Mùi khói và các đốm lửa lập loè cho người ta biết đó là lựu đạn lân tinh. Bỗng có người cầm khúc cây nhảy vào nhưng tích tắc đã nhảy ra, đập cây phành phạch vào gấu quần. Vĩnh nhận ra người đó là Bùi Công Kiện, hải quân trung uý. Kiện ở khối 11, tính nhảy vào cứu người tự tử nhưng lân tinh đốt cháy gấu quần lại phải nhảy ra.

"Sao?" một người lên tiếng hỏi Kiện. "Ông thấy sao?"

"Nó còn dẫy nhưng lân tinh cháy lung tung. Không cách gì đụng vào người nó được. Với lại khói kinh quá."

"Nhưng cũng phải tìm cách cứu chứ, để mặc sao được."

Sau cùng người tự tử cũng được đưa ra ngoài. Bọn cán binh tiểu đoàn đã lấy lại được máu mặt bủa vào như bầy kiến.

Có tiếng thầm thì của một vài anh bạn tù khối 11.

"Nó có để lại tuyệt mệnh thư."

"Ðâu rồi?"

"Mấy thằng cùng tổ giấu mất rồi."

". . . ?"

"Nhỡ nó chửi bậy bạ mang hoạ cho cả tổ."

Người tự tử là một thiếu uý còn rất trẻ. Ðánh trận cuối ở một mặt trận miền đông, khi đơn vị giải thể theo lệnh Dương văn Minh, anh trở về Sài Gòn để biết rằng cả gia đình từ cha mẹ đến các em không còn ai sống trên cõi đời này. Nước mất nhà tan, cộng nỗi ân hận đem thân trao cho giặc, từng đó lý do đủ để không còn ai cầm chân được anh phải sống mà hưởng cái thiên đàng cộng sản này nữa.

Ðây là cuộc tự tử mở màn, do đó, nó được hưởng đầy đủ nhất sự phê phán ở cả hai phía bạn và thù. Kẻ thù thì khỏi phải nói. Với cái tài thứ hai là nâng quan điểm (**) sau cái tài thứ nhất là nói phét, người tự tử dù đã chết hay bại liệt hoàn toàn vẫn lần lượt bị đem đi dí tận mũi hàng ngàn ông công tố bất đắc dĩ -- những tù cải tạo khác -- với tội danh sau cùng được nhất trí luôn luôn là: Chống đối đảng, chống đối cách mạng, chống đối nhà nước, chống đối nhân dân một cách tiêu cực. Và bản án cho những người đã hoặc sẽ chết này cũng luôn luôn là: Chôn không hòm, thông báo địa phương để tiếp tục giáo dục gia đình kẻ phản động.

Dù sao người tự tử tiên phong của L4T1 chưa chết, điều ấy có nghĩa anh ta còn khốn khổ trăm bề hơn là chôn không hòm. Anh được đem ra đặt nằm trên một nền xi măng lởm chởm trước khối 10. Hai ông bác sĩ Ðỉnh và Tuyên lúng túng chưa biết làm cách nào cứu nạn nhân, vì lân tinh vẫn còn âm ỉ bốc khói trên tấm thân co quắp và đen như than của anh ta.

"Các anh còn kem đánh răng xin đem hết ra đây."

Ðỉnh quay nói với đám đông. Một số người chạy trở về phòng. Tuyên đề nghị với mấy người còn tò mò đứng lại:

"Anh nào làm ơn lấy tấm poncho căng che nắng hộ."

Lát sau, một số lo căng bạt, số khác tiếp tay hai ông bác sĩ bóp kem thoa trét khắp mình mẩy nạn nhân.

Ðôi mắt nạn nhân đã bị cháy. Mái tóc giờ trông tựa những sợi cao su quăn queo đang tìm cách rút sâu vào lớp xương sọ nám đen. Hiện thân nạn nhân co quắp bầm dập, giống thân phận một con sâu đã bị nướng giờ còn bị một đám trẻ nghịch ngợm vầy vọc.

"Chỉ làm được thế này thôi. Phải báo cáo xin cho đi viện ngay chứ không còn cách nào khác."

Bác sĩ Ðỉnh người ngợm đầy mồ hôi, nói xong đứng xuôi hai tay nhìn cái tác phẩm bi thương mà anh vừa được nhiều người tiếp tay cấu thành bằng kem răng trên một xác người. Anh ngao ngán xoè bàn tay như muốn phân trần với đám đông nhiều hơn nữa nhưng không rõ mình phải phân trần cái gì.

Ngay lúc đó tên quân y tiểu đoàn ghé đến. Bộ mặt lúc nó đứng nhìn người tự tử trông còn dữ dằn hơn cả thằng mật thám. Thốt nhiên nó quay nhìn đám đông, trợn mắt quát, "Ði sốt cả. Ai về khối nấy."

Tù hiếu kỳ tản ra.

Tên quân y nói tiếp, giong vu vơ:

"Ai đã chữa người này đây?"

Tuyên đáp:

"Tôi."

"Anh là gì?"

"Dạ cải tạo."

"Ai chả biết là cải tạo. Tôi muốn hỏi anh là gì mà dám chữa người ta."

Bác sĩ Tuyên ú ớ không biết trả lời ra sao. Nói mình là bác sĩ? Lấy gì làm bằng. Mà nếu không nhận là bác sĩ lỡ nạn nhân tịch có khi mang hoạ. May vừa lúc ấy quản giáo Cư bước tới. Hắn xác nhạân, "Gì đấy đồng chí Hoạch. Anh Tuyên là bác sĩ nguỵ quân người khối tôi đấy."

Nhờ quản giáo xác nhận Tuyên chỉ còn phải nhận một cái nhìn ác cảm của tên quân y chứ không bị hạch sách gì thêm.

Quan sát người tự tử một lát, nó quay hỏi Tuyên:

"Anh chữa thuốc gì vậy?"

Tuyên trả lời:

"Bị lân tinh cháy mà ở đây không có phương tiện cấp cứu, chúng tôi buộc phải lấy kem đánh răng bôi lên nạn nhân để cách ly với không khí."

"Lân tinh với không khí liên hệ gì với nhau?"

"Dạ lân tinh gặp không khí thì cháy."

"Lạ nhỉ, mà nguỵ các anh chữa cũng phức tạp nhỉ. Các chiến sĩ cách mạng chẳng may bị lựu đạn lân tinh của Mỹ nguỵ cứ lấy bùn non trét lên là dứt điểm ngay."

Quan sát người tự tử thêm một lát, tên quân y quay sang quản giáo Cư xin cho Tuyên đi theo lên tiểu đoàn. Phải mười lăm phút sau Tuyên mới trở về với cái võng. Khối 11 cử ba người cùng với Tuyên cáng người tự tử lên bệnh xá trung đoàn.

Lệnh cho nghỉ lao động chiều. Tù tập trung về phòng chờ lệnh. Không bảo nhau nhưng hồ như ai cũng tự sửa soạn lỗ tai để nghe quản giao phun châu nhả ngọc, mà theo dự đoán, đề tài nhất định phải là kẻ chán đời.

Vĩnh về phòng ngồi đợi như mọi người. Tiếng kẻng 2 giờ trưa khua vang. Vĩnh ngồi nhìn ra sân nắng. Thốt nhiên có người la lên, "Ô thằng Ðiểu được thả về kìa!" Ðiểu đang khập khễnh từ cổng đi về khối. Dáng dấp gầy còm nhỏ bé, Ðiểu bước qua cửa với nụ cười khinh bạc cố hữu trên môi.

"Sao mày," một người hỏi. "Có mềm xương không?"

"Ðâu có đánh."

". . . ?"

"Nó chỉ đá vào háng tôi thôi. Nhưng ăn thua gì. Ớn là ớn muỗi kìa. Muỗi trong conex khủng khiếp lắm."

"Giờ sao?"

"Có sao đâu. Chỉ đổi đi khối khác."

"Khối nào?"

"Chưa biết, tôi chỉ được lệnh thu đồ lên tiểu đoàn ngồi đợi."

Nghe Ðiểu nói ai cũng lo giùm nhưng thái độ nó vẫn lạnh lùng như không có gì xảy ra. Ðiểu lặng lẽ thu đồ vào bao, xong đứng lên chào chung bạn bè một tiếng và ra đi.

Vừa lúc ấy quản giáo Cư bước vào phòng. Chiếc nón cối sùm sụp trên đầu. Và luôn luôn như thế. Hắn nhìn quanh một vòng. "Thôi được," hắn ra lệnh. "Các anh ngồi xuống đi."

Cư lại nhìn vào những đống chăn chiếu đã được cuốn ngay ngắn trên đầu chỗ nằm của từng người. Trong mắt hắn người ta đọc được sự không vừa ý. Nhưng chủ đề hôm nay không phải vấn đề vệ sinh ăn ở, mà là, "Chiều nay trên cho các anh nghỉ lao động," hắn nói. "Các anh sẽ ở nhà làm bản tự khai lý lịch."

Nghe Cư nói ai nấy mừng trong bụng. Phải thế chứ! Ðã mười ngày qua ai cũng mong ngóng chuyện này. Sự mong ngóng cũng hợp lý, vì nếu không khai báo lý lịch làm sao có sổ sách, có tên tuổi, có đủ dữ kiện cá nhân cho việc thiết lập hồ sơ hành chánh, làm căn bản cho sự huấn luyện trước khi được. . . thả về! Ðúng thế, với mọi người, việc làm bản kê khai lý lịch hôm nay chính là một trong những chìa khoá cần thiết để mở được ổ khoá cánh cổng trại cải tạo đã khép kín mười ngày qua.

Vĩnh nhớ lại mấy tin đồn và thấy phấn khởi. Quả tin đồn nhiều khi không phải không đúng. Vĩnh còn nghe đồn rằng trước hết làm bản tự khai lý lịch kèm tí tự thú những tội ác đã phạm với cách mạng, sau đó học tập ít bài chính trị cần thiết về xã hội mới, cuối cùng sẽ trải qua một đêm "phản tỉnh" để đấm ngực ăn năn thống hối. Ai cũng phải làm một tờ cam kết sau đó, đại khái kiểu cách mạng đặt đâu con xin ngồi đó. Một buổi sáng đẹp trời, mở mắt ra, các quan quản giáo sẽ xuất hiện trước các khối với những bộ mặt tươi cười cởi mở chứ không như ngày thường. Chuyện gì sẽ xảy ra sau đó? A, mọi người sẽ hớn hở nhận lấy bằng tốt nghiệp "đại học tổng hợp" và tự do trở về nhà. Mẹ sẽ có con, con sẽ có cha, vợ sẽ có chồng. . . Khổng tử tiến vi quan thoái vi sư, mình tiến vi quan thoái vi dân âu cũng là may mắn lắm rồi.

Tên Cư nói tiếp, "Chiều hôm nay tôi sẽ hướng dẫn các anh cách khai cho đúng, cho đạt yêu cầu. Tuyệt đối cấm mọi tẩy xoá. Trên mẫu khai chút nữa đây sẽ phát cho các anh, giá như anh nào lịch sử quá dài, nô lệ từ thời Tây Nhật, thì phải viết thêm ra những tờ phụ trong vở học sinh các anh đem theo. Các anh có đem theo bút đủ cả không? Chút nữa đây anh Trai sẽ dẫn tổ trực lên khung. Hậu cần sẽ phát đủ mẫu giấy khai. Nhớ là mỗi khối còn được phát thêm hai lọ mực và mười ngòi bút nữa đấy. Ðừng quên không thiệt thòi quyền lợi của tập thể khối."

"Gớm, câu nói mới là nhân nghĩa!" Ý ngồi cạnh, thầm thì. "Ông nghĩ sao vụ này?"

Vĩnh có nhiều ý kiến nhưng không tiện nói. Anh chỉ khẽ thở dài:

"Khôn sống mống chết."

Ý hiểu. Hắn thầm thì tiếp:

"Nó trao dây thừng để mình tự xiết cổ."

Vĩnh biết điều đó, biết rất rõ. Sự biết của anh không do khôn ngoan mà do thừa hưởng những lời dặn từ trước của cha, anh. Những ngày qua, Vĩnh đã sửa soạn và học thuộc lòng một tiểu sử được lược bỏ rất nhiều râu ria. Tuy rằng anh có người bạn thân làm ở Trung tâm An bài Ðiện tử đã cho biết về tình trạng bất khiển dụng của hệ thống điện toán sau khi "thầy Mẫu" đuổi Mỹ khỏi miền Nam, nhưng anh vẫn hồi hộp về việc cố tình khai man của mình.

Thông qua xong vài điểm quan trọng, quản giáo Cư cho khối trưởng Trai dẫn tổ trực lên tiểu đoàn. Trong lúc ngồi chờ, Cư cho phép tù hút thuốc thoải mái và sửa soạn giấy bút.

Tổ trực trở về với những sấp giấy. Trừ Ðiểu đã rời khối và bác sĩ Tuyên trên bệnh xá trung đoàn chưa về, 118 tờ đôi mẫu khai lý lịch được phân phối cho 118 người còn lại. Quản giáo Cư ra ngồi hóng gió ngoài hiên. Trong nhà tù bò lê trên nền xi măng làm bản tự khai.

Với lối hành văn và in ấn kiểu Việt cộng, nhiều câu hỏi đâm khó hiểu, gây cho bọn tù những thắc mắc như nhau, và trả lời sai như nhau. Chẳng hạn ở phần giữa của bản tự khai có cái tiểu tựa đề "Liên Hệ Ban Thân." Ban là gì? Ai cũng đoán có lẽ mẫu in thiếu dấu nặng. Và câu ấy phải là "Liên Hệ Bạn Thân." Chà, mình chơi mình chịu, ai lại khai thêm bạn bè vào đây làm gì cho khổ lây cả đám. Ðồng ý nghĩ đó, mọi người đều mạnh dạn hạ một chữ "Không." Không đây có nghĩa là không bạn bè thân thiết với ai cả.

Nửa giờ sau tên quản giáo quay vào. Hắn cầm lên bản tự khai của khối trưởng đọc thử. Ðọc một lát hắn nhăn mặt. Hắn đi một vòng, cầm lên xem thêm dăm bản nữa, và vẫn nhăn mặt. Sau cùng, như đã tìm ra mục tiêu, hắn bắt cả phòng ngừng tay để khởi sự bắn phá. Tất cả ngồi lại ngay ngắn, giấy bút trên đùi. Hắn bắt đầu, "Tôi đã xem qua một số bản. Nhận xét chung tất cả các anh đều ngoan cố khai man. Tôi nhấn mạnh với các anh về sớm hay muộn đều hoàn toàn tuỳ thuộc vào bản tự khai này. Các anh phải nhớ cách mạng đã biết hết. Các trung tâm lưu trữ hồ sơ cá nhân các anh cách mạng đã nắm hết. Có bắt khai là để đo bụng các anh thôi. Ai thành khẩn khai báo, ai ngoan cố khai man nó sẽ lòi ra liền. Ðừng tưởng xanh vỏ đỏ lòng mà được với cách mạng. Ðây này," hắn cầm lên bản tự khai của Trai, nói lớn, "đây này, nội cái phần Liên Hệ Bản Thân, có nghĩa là tự xét mình xem trong quá trình hoạt động chống phá cách mạng, chống phá nhân dân, mình đã giết bao nhiêu chiến sĩ cách mạng, đã hãm hiếp bao nhiêu đàn bà con gái, đã đốt phá bao nhiêu làng mạc của nhân dân. Anh nào anh nấy chỉ phê mỗi chữ không."

Hắn ngừng lại và đôi mắt tự dưng đỏ rực lên. Hắn quăng tờ giấy xuống đất. "Các anh tính đùa với cách mạng đấy phỏng?" hắn nói, rồi nghĩ sao lại cúi nhặt tờ giấy lên. "Còn đây nữa. Ở cái tiết mục ông bà cha mẹ, các anh chỉ hạ mỗi chữ chết. Mục kế hỏi chết thế nào, trong tình trạng ra sao, chết ở đâu, các anh chỉ ỡm ờ phê một chữ không biết. Tôi bảo thật với các anh, bản tự khai sẽ không được coi là đạt yêu cầu trừ khi các anh bốc mả ông bà cha mẹ các anh lên để hỏi cho rõ đã chết như thế nào, chết vì bơ thừa sữa cặn, chết vì ăn chơi truỵ lạc, hay chết vì bị nhân dân đòi nợ máu, vì bị bạo lực cách mạng trừng trị."

Bọn tù lạnh toát người vì câu nói thú vật không ngờ của thằng Việt cộng.

Tên quản giáo ngó đồng hồ tay rồi ngó ra ngoài cửa. Nắng chiều đang nhạt dần bên ngoài. Gần nửa ngày ngồi ngó bọn tù khai lý lịch mà không đứa nào đạt yêu cầu khiến hắn vừa bực vừa chán. Dù thế nào hắn vẫn phải nhận lãnh trách nhiệm với cấp trên. Vinh quang chưa thấy đâu, chỉ thấy nhất cử nhất động của bọn tù đều có thể ảnh hưởng đến tiền đồ của hắn. Nội cái thằng tự tử trưa nay đã là một phiền toái không nhỏ cho cả khung. Bản thân hắn và các đồng chí tối nay chưa biết sẽ phải ngồi thảo luận tới mấy giờ sáng. Hắn quay lại nhìn bọn tù nói giọng mệt mỏi, "Ðã gần 5 giờ. Tôi cho các anh nghỉ sửa soạn cơm chiều. Tối nay các tổ phải đốt đèn thảo luận về bản tự khai, phải tìm cho ra các điểm yếu và vạch phương hướng hạ quyết tâm khắc phục các điểm yếu ấy trong buổi tự khai sáng mai. Các anh phải nhớ rằng đây là đợt đầu khai lý lịch. . ." Ðang nói, không hiểu nghĩ sao hắn im bặt. Một lát hắn tiếp, "Có thể ngày kia các khối sẽ họp để thông qua các bản tự khai. Chính các anh phải đọc nó trước tập thể. Và nhiệm vụ từng cá nhân là phải đóng góp phần ý kiến để bổ sung và hoàn chỉnh bản tự khai cho mọi người. Tôi cũng cần nhấn mạnh ở điểm này. Trước đây thế nào cũng có những anh quen biết nhau, có thể từng là bạn học chung quân trường, từng ở chung đơn vị. . . Ðã biết nhau từ trước lại càng phải có nhiệm vụ giúp đỡ nhau học tập cải tạo tiến bộ. Mà giúp đỡ cụ thể trước mắt là phải công khai sửa cho nhau những sai lầm thiếu sót trong bản tự khai của nhau. Một điểm chót, các anh đừng quên rằng cách mạng đã biết hết. Sự thành khẩn khai báo chính là ưu điểm nổi bật trong bước đầu học tập. Nó sẽ là tiêu chuẩn cực kỳ quan trọng để cách mạng cứu xét cho các anh về đoàn tụ gia đình."

Sau khi địch vận một hồi, hắn ngoắc khối trưởng Trai lại bảo cho anh em nghỉ, rồi lớn giọng hỏi:

"Anh Tô đâu?"

"Có tôi."

Từ cuối phòng Nguyễn văn Tô đứng bật dậy với vẻ hớn hở cách thô bỉ ra mặt.

Cư dặn:

"Chốc nữa anh lên tiểu đoàn làm việc."

"Dạ."

Tiếng dạ ngoan của Ba Tô cũng là lời tiễn tên quản giáo ra khỏi cửa.
___
(*) khung: bộ chỉ huy của một đơn vị cộng sản.

(**) nâng quan điểm: từ ngữ CSVN dùng trong đấu tranh phê bình kiểm thảo. Tóm gọn, nó là lối chụp mũ người bị cáo buộc cách tối đa để đương sự phải tởn đến già. Thí dụ một đồng chí bị bắt quả tang ăn vụng một quả trứng, anh hay chị ta sẽ được đem ra kiểm thảo. Sau một quá trình mổ xẻ, phân tích theo cái kiểu cấp số nhân của "cô Bê-Rét," đồng chí ăn vụng sẽ được nâng quan điểm, theo đó anh phải nhất trí với tập thể rằng anh đã can tội phá hoại sản xuất, có nghĩa anh đã nuốt trửng của nhà nước xã hội chủ nghĩa nhiều triệu con bò béo tốt, tính theo mức lợi một quả trứng có thể sinh sôi ở một tương lai trăm năm sau.