İskoçya'nın Roslin Enstitüsünden
IAN WILMUT ile Röportaj

- Yüzlerce hücre çekirdeğini çıkararak döllenmemiş ve çekirdeği çıkarılmış yumurtaya aşıladınız, niçin sadece birkaç tane kuzu meydana gelebildi ?
- Bunun sebepleri hakkında hiç bir şey bilmiyorum. Bunu ilk defa yapıyoruz. Bunun bile büyük bir başarı olduğu kanaatindeyim.

- Bu araştırmanın biyolojik önemi nedir ?
- Hücre kültüründe uzun süre kalan ve farklılaşmaya başlayan hücrelerin hala canlı meydana getirebilme kabiliyetini koruması, hücre farklılaşmasında önemli bir gerçeği ispatlamıştır. Böylece hücre farklılaşırken genetik programın bazı kısımlarının silinmediği, sadece genetik programın okunuş deseninin ve sıklığının farklılaştığı ve bunun uygun şartlar altında tekrar ilk başa alınabileceğini gösterdi.

- Bu yeni tekniğin pratik faydalarından söz edermisiniz ?
- Verici hücreler üzerinde, çekirdekleri alınmadan önce genetik değişiklikler ve hususi bazı genlerin transferi yapılabilir. Bu hususi geni taşıyan çekirdek kullanılarak belirli bir özelliği taşıyan klon canlılar üretilebilir. Böylece belli bir ürünü sentezleyen ve belli özelliklere sahip standart çiftlik hayvanları üretilebilir, dolayısıyla verimlilik ve kalite artırılabilir.

- Bu teknolojinin kullanıldığı biyoteknolojik uygulamalar var mı ?
- Evet, şu anda keçiler üzerindeki çalışmalarla insan hastalıklarının tedavisinde kullanılabilecek insan proteinlerinin keçi sütü içerisinde yaptırılmasına çalışılmaktadır.Kopyalanmış koyun sütündeki insan proteinlerinin ilk uygulaması cystic fibrosis hastalarının tedavisinde kullanılacaktır. Aynı şekilde transgenik(birbirine gen aktarılmış) koyunları kopyalamak mümkün olursa, kandaki bazı pıhtılaşma faktörlerinin eksikliğine bağlı olarak ortaya çıkan hemofili hastalarının tedavisinde kullanılmak üzere pıhtılaşma faktörlerini bu kopyalanmış hayvanlara bol miktarda sentezlettirmek mümkün olacaktır. Koyunlarda uygulanan bu teknik daha çok süt veren sığırlara uygun hale getirilebilir. Ayrıva şu anda inek sütlerinin yağ muhtevalarında bazı değiiklikleryapılarak, sütteki doymuş yağ oranı azaltıldı. Bu ineklerin kopyalanarak çoğaltılması halinde belli bir ürünün kalitesini düşürmeden bol miktarda elde edilmesi mümkün olabilir. Ancak gnetik programın işleyişinde ve düzenlenişinde türler arasında farklılıklar görülmesi, bu çekirdek transfer tekniğinin her türde uygulanmasını zorlaştırmaktadır.

- Bu tekniğin riskleri ve dezanvantajları nelerdir ?
- En önemli dezavantaj bu hayvanların tek tip olması ve genetik çeşitliliğin azalması, hastalıklar ve enfeksiyonlara maruz kalırlarsa dayanıklı ve sağlıklı hayvanın ortaya çıkma ihtimalinin sıfıra inmiş olmasıdır. Bu teknikte mayoz bölünmedeki crossing-over olayı ortadan kalktığı için genetik çeşitliliğin azalması ileride büyük felaketlere yol açabilir.

- Aynı teknikle insanların kopyalanmasına nasıl bakıyorsunuz ?
- Buna niçin gerek olduğu konusunda hiçbir mantıklı gerekçe göremiyorum. Biz bu çalışmaları insan sağlığına ve hayatına faydalı olması için yapıyoruz. Bu tekniklerin insan kopyalanmasında kullanılması ahlaki açıdan doğru değildir. Böyle birşey gerçek olsa bile, ben böyle bir projede yer almak istemem. Bunu ahlaki açıdan yanlış bulurum. İnsan embriyolarıyla böyle çalışmaların yapılması yasaklanmalıdır.