| ......มีอาทีนวญาณเป็นมูลเหตุ
สมุทัย คือเป็น มูลเหตุให้เกิดขึ้น, อาทีนวญาณ แปลว่า ญาณเห็นโทษ ญาณ เห็นทุกข์
ญาณเห็นอันตราย ญาณ เห็นความเลวทรามต่ำช้า เรียกว่า อาทีนวญาณ ด้วยมองเห็นโทษหรือความเลวทรามต่ำช้า
แล้วมันก็ จะทำให้เกิดความต้องการที่จะสลัดออกไป, ถ้ามีอาทีนวญาณเท่าไร
ก็ง่ายแก่การที่จะมีอตัมมยตาเท่านั้นแหละ จึงเรียกว่ามีอาทีนวญาณเป็นปัจจัยก็ได้
อตัมมยตามีอาทีนวญาณ คือญาณเห็นทุกข์เห็นโทษเห็นภัย เป็นปัจจัยหรือสมุทัย--เครื่องทำให้เกิด
อย่างนี้ก็ได้ ถ้ามองไม่เห็นทุกข์โทษใดๆ แล้ว มันก็ไม่มี ไม่มีทางที่จะอยากจะพ้นไป,
มันอยากจะอยู่ในกองทุกข์ เพราะมันไม่เห็นโทษแห่งความทุกข์ มันต้องเห็นโทษแห่งความทุกข์,
เห็นโทษแห่งความเป็นอย่างนี้ จึงต้องการจะเป็นอย่างอื่น, เห็นว่าความเป็นอย่างนี้มันประกอบอยู่ด้วยทุกข์และโทษ
นั่นแหละมันจึงจะอยากเป็นอย่างอื่น ความเห็นว่าประกอบอยู่ด้วยทุกข์นี้
เรียกว่า อาทีนวญาณ, เห็นความเป็นโทษ ทุกอย่างเลยมีความเป็นโทษซ่อนเร้นอยู่เสมอ,
ถ้ามันเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดทุกข์แล้ว มันมีทุกข์โทษซ่อนเร้นอยู่เสมอ เห็นมันเถอะ
ก็เรียกว่า อาทีนวญาณ |
