มุกดาหาร

เมืองชายโขงงาม มะขามหวานเลิศ ถิ่นกำเนิดลำพญา ภูผาเทิบพิศดาร กลองโบราณล้ำค่า วัฒนธรรมไทยแปดเผ่า เขามโนรมย์เพลินตา

อุทยานแห่งชาติมุกดาหาร อุทยานแห่งชาติภูสระดอกบัว

มุกดาหาร เดิมเป็นอำเภอขึ้นอยู่กับจังหวัดนครพนม แยกตัวเป็นจังหวัดตามข้อเสนอของสภาผู้แทนฯ ด้วยเหตุผลเรื่องการรักษาความปลอดภัยในปี พ.ศ. 2523 จังหวัดมุกดาหารเป็นจังหวัดที่มีชายแดน ติดกับสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว โดยมีแม่น้ำโขงเป็นเส้นกั้นพรมแดน มีเนื้อที่ 4,339.8 ตารางกิโลเมตร แบ่งการปกครองออกเป็น 7 อำเภอ คือ อำเภอเมืองมุกดาหาร อำเภอนิคมคำสร้อย อำเภอดอนตาล อำเภอคำชะอี อำเภอดงหลวง อำเภอหว้านใหญ่ และอำเภอหนองสูง จังหวัดมุกดาหารอยู่ห่างจากกรุงเทพฯ 642 กิโลเมตร อยู่บนทางหลวงสาย 212 (ทางหลวงสายอุบลราชธานี-นครพนม) ห่างจากตัวเมืองนครพนม 103 กิโลเมตร

ศาลเจ้าพ่อฟ้ามุงเมือง ตั้งอยู่บนถนนสองนางสถิตย์ในเขตเทศบาลเมืองมุกดาหาร ชาวเมืองถือว่าเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ปกปักรักษาเมืองมุกดาหาร ในบริเวณศาล มีหลักเมืองประดิษฐานอยู่ด้วย

ศาลเจ้าแม่สองนางพี่น้อง ถนนสำราญชายโขง ริมแม่น้ำติดกับท่าด่านตรวจคนเข้าเมืองจังหวัดมุกดาหาร ชาวจังหวัดมุกดาหารถือว่าศาลเจ้าแม่สองนางพี่น้องเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์คู่กับศาลเจ้าพ่อเจ้าฟ้ามุงเมืองแล้ว จะเลยไปเคารพสักการะศาลเจ้าแม่สองนางพี่น้องด้วยเสมอ และในวันแรม 1 ค่ำ เดือน 6 ของทุกปี ชาวจังหวัดมุกดาหาร จะจัดให้มีพิธีบวงสรวงเจ้าพ่อฟ้ามุงเมืองและเจ้าแม่สองนางพี่น้องพร้อมกันไป

พระเจ้าองค์หลวง เป็นพระพุทธรูปก่ออิฐถือปูน ประดิษฐานอยู่ที่วัดศรีมงคลใต้ใกล้กับท่าด่านตรวจคนเข้าเมือง จังหวัดมุกดาหารเป็นพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองสร้างขึ้นก่อนตั้งเมืองมุกดาหาร

พระพุทธสิงห์สอง เป็นพระพุทธรูปทองสัมฤทธิ์ ประดิษฐานอยู่ ณ วัดศรีบุญเรือง ถนนสำราญชายโขง ในเขตเทศบาลเมืองมุกดาหาร มีประวัติว่าเจ้าเมืองมุกดาหารองค์แรกได้อัญเชิญมาจากนครเวียงจันทร์ มาประดิษฐานไว้ที่วัดศรีมงคลใต้ และต่อมาได้ย้ายมาที่วัดศรีบุญเรืองจนถึงปัจจุบัน ในวันสงกรานต์ชาวเมืองมุกดาหาร จะอัญเชิญพระพุทธสิงห์สองแห่รอบเมืองเพื่อให้ประชาชนได้สรงน้ำเป็นประจำทุกปี

อุทยานแห่งชาติมุกดาหาร อยู่บนเส้นทางมุกดาหาร-ดอนตาล แยกขวาตรงหลักกิโลเมตร 14-15 รวมระยะทาง 17 กิโลเมตร ตั้งขึ้นเมื่อเดือนธันวาคม 2527 มีเนื้อที่ทั้งหมด 31,725 ไร่ ครอบคลุมพื้นที่ตั้งแต่ภูมโนรมย์ ภูจอมนาง ภูจอมสี ภูหมากยาง ภูรัง ภูป่ง ภูคำหมากมี่ ภูถ้ำพระ ภูผาเทิบ ภูนางหงส์ และภูหลักเส สภาพป่าส่วนใหญ่เป็นป่าเต็งรัง และป่าเบญจพรรณ สัตว์ป่าที่ยังมีในเขตอุทยาน ได้แก่ เก้ง ไก่ป่า หมูป่า กระจง สุนัขจิ้งจอก อีเห็น และนกยูง เป็นต้น มีสถานที่น่าสนใจคือ

ภูมโนรมย์ อยู่ห่างจากตัวเมืองมุกดาหารประมาณ 5 กิโลเมตร ไปตามเส้นทางมุกดาหาร-ดอนตาล ทางหลวงหมายเลข 2034 ประมาณ 2 กิโลเมตร แล้วมีแยกขวามือเป็นทางลุกรังอีกประมาณ 3 กิโลเมตร นำรถไปจอดที่เชิงเขาและเดินขึ้นไปบนยอดเขา ซึ่งมีศาลาที่พักและรอยพระพุทธบาทจำลองลึก 1 เมตร เมื่ออยู่บนยอดเขาจะมองเห็นทิวทัศน์ของเมืองมุกดาหาร แม่น้ำโขง และแขวงสะหวันเขตของประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว

ภูนางหงษ์ อยู่บนเส้นทางที่จะเข้าไปภูผาเทิบ โดยใช้เส้นทางหมายเลข 2034 จากตัวเมืองมุกดาหารไปประมาณ 14-15 กิโลเมตร มีทางแยกขวามือเข้าที่ทำการอุทยานแห่งชาติมุกดาหารและภูผาเทิบอีก 2 กิโลเมตร ทางเข้าไปสะดวกเข้าไปได้ทุกฤดูกาล ก่อนถึงที่ทำการอุทยานประมาณ 500 เมตร จะมีทางลูกรังแยกซ้ายมือเข้าไปภูนางหงษ์ ลักษณะทั่วไปเป็นลานหินสลับป่าแคระ และที่เรียกว่า ภูนางหงษ์ก็เพราะมีหินรูปร่างคล้ายหงษ์ ขนาดใหญ่ ตั้งอยู่กลางลานหินกว้าง

ภูผาเทิบ อยู่ในเขตตำบลสีนวน ห่างจากตัวเมืองประมาณ 17 กิโลเมตร บนเส้นทางสายมุกดาหาร-ดานตาล มีเนื้อที่ทั้งสิ้น 52 ตารางกิโลเมตร ลักษณะทั่วไปเป็นกลุ่มหินรูปทรงหลายแบบ วางซ้อนกันคล้ายเพิงผาที่กัดแดดกันลมได้ บางอันมีรูปร่างคล้ายร่ม หรือเห็ดขนาดใหญ่คล้ายไอพ่น สันนิษฐานว่าบริเวณกลุ่มหินนี้แต่ก่อนคงปกคลุมด้วยดิน ต่อมาถูกฝนลมกัดเซาะพังทลายลงเรื่อย ๆ จึงมองเห็นโผล่ขึ้นมาเป็นกลุ่มก้อน

ถ้ำฝ่ามือแดง อยู่บนภูผาเทิบ ตำบลนาสีนวน อำเภอเมือง ภายในถ้ำมีรูปมือสีแดงประทับอยู่ 10 มือ สันนิษฐานว่ามีอายุไม่ต่ำกว่า 5,000 ปี

ภูถ้ำพระ อยู่ในเทือกเขาภูมโนรมย์ในเขตอำเภอเมือง พื้นที่เป็นลานหินขนาดและสีสันต่าง ๆ เรียงรายกันเป็นรูปต่าง ๆ สวยงามมาก อยู่ในพื้นที่ประมาณ 50 ไร่ มีหน้าผาทางด้านทิศใต้ ใต้หน้าผามีถ้ำประดิษฐานพระพุทธรูปโบราณ ชาวบ้านเคยขุดพบพระเครื่องพระทองคำ และแก้วแหวนเงินทองเป็นจำนวนมาก

หอยสมัยหิน อยู่กลางลานมุจสินบนภูผาเทิบ มีลักษณะคล้ายหอยสังข์ ฝังอยู่ในดินลึกประมาณ 40 ฟุต พบที่โครกดินแดง บ้านนายอ ต.เหล่าหมี อ.ดอนตาล จากการวิจัยของกรมทรัพยากรธรณีโดยนำหอยไปวัดความหนาแน่นแล้วทำให้ทราบว่า เปลือกโลกบริเวณนี้มีอายุประมาณ 27 ล้านปี หอยเป็นหินนี้ขุดพบเป็นแห่งที่ 3 ของโลก บริเวณที่พบเปลือกหอยนี้ปรากฏว่าเป็นชั้นหินปูน หนาประมาณ 1 ฟุต สำหรับผู้ที่สนใจทางด้านธรณีวิทยา การเดินทางใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 2034 เลี้ยวซ้ายตรงหลักกิโลเมตรที่ 17-18 ปากทางเข้าบ้านนาโพธิ์ ซึ่งเป็นทางลูกรังตลอด

กลองมโหระทึก เป็นกลองสัมฤทธิ์หน้าเดียว เส้นผ่านศูนย์กลาง 86 เซนติเมตร ตัวกลองยาว 90 เซนติเมตร หน้ากลองเป็นรูปตะวันนูนมีแฉก 14 แฉก มีรูปกบติดขอบกลองจำนวน 4 ตัว กลองดังกล่าวเชื่อว่าอายุไม่ต่ำกว่า 3,000 ปี และเป็นกลองที่พวกข่าและขอมโบราณชอบเก็บสะสมไว้ ค้นพบเมื่อปี 2481 ที่บริเวณริมตลิ่งแม่น้ำโขงที่น้ำเซาะพัง ตรงบ้านนาทาม สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว โดยตอนแรกเก็บไว้ที่วัดเวินไชยมงคล บ้านดอนตาล อำเภอดอนตาล แต่ปัจจุบันได้เก็บรักษาไว้ที่วัดมัชฌิมาวาส (วัดกลาง) อยู่ไม่ไกลจากที่ว่าการอำเภอดอนตาล โดยสร้างเป็นหอกลางเก็บรักษาไว้อย่างมั่นคง

หลวงพ่อใหญ่ วัดภูดานแต้ เป็นพระพุทธรูปปางปฐมเทศนา ประดิษฐานอยู่บนยอดเนินเขาสูงในอาณาบริเวณของวัดภูดานแต้ (วัดพุทโธธัมมะธโร) การเดินทางจากตัวเมือง ผ่านเขตอำเภอนิคมคำสร้อย (ทางหลวงสาย 212) 33 กิโลเมตร จะมองเห็นหลวงพ่อใหญ่ประดิษฐานอยู่บนยอดเนินเขาด้านขวามือ

วนอุทยานภูหมู ภูหมูเป็นเนินเขาเตี้ย ๆ ในเขตพื้นที่อำเภอนิคมคำสร้อย เดินทางตามทางหลวงหมายเลข 212 แล้วเลี้ยวเข้าตรงหลักกิโลเมตร 128-129 แยกซ้ายเข้าไป 12 กิโลเมตร อยู่ห่างจากระดับน้ำทะเล 353 เมตร บนยอดเนินเป็นที่ราบกว้างขวางมีเนื้อที่ประมาณ 4 ตารางกิโลเมตร ได้รับการจัดตั้งเป็นเขตวนอุทยานเมื่อปี พ.ศ. 2523 เดิมบนภูหมูนี้เป็นป่าที่หมูป่าอาศัยอยู่มาก จากยอดเนินภูหมูมองลงมาจะแลเห็นทิวทัศน์ของเมืองมุกดาหารได้เป็นอย่างดี

อุทยานแห่งชาติภูสระดอกบัว เป็นอุทยานแห่งชาติที่มีพื้นที่อยู่บนแนวรอยต่อ 3 จังหวัดคือ มุกดาหาร ยโสธร และอำนาจเจริญ มีเนื้อที่ประมาณ 252 ตารางกิโลเมตร ภูมิประเทศประกอบด้วยป่าอันอุดมสมบูรณ์ ส่วนใหญ่เป็นป่าเบญจพรรณและป่าดิบแล้ง มีสัตว์ป่าอาศัยอยู่หลายชนิด มีเอกลักษณ์น่าสนใจคือทิวทัศน์สวยงาม และมีร่องรอยของการต่อสู้อันเกิดจากความขัดแย้งทางการเมือง การเดินทางจากมุกดาหาร ตามทางหลวงหมายเลข 212 อำเภอเลิงนกทา ระยะทางประมาณ 40 กิโลเมตร เลี้ยวซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข 2277 (เลิงนกทา-ดอนตาล) ถึงหลักกิโลเมตรที่ 24-25 เลี้ยวเข้าไปอีกประมาณ 1 กิโลเมตร ที่ทำการอุทยานฯ ตั้งอยู่บริเวณอ่างเก็บน้ำห้วยหินข้อ เขตอำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร ในอุทยานฯ มีแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจ คือ

ภูผาแต้ม เป็นหน้าผาซึ่งมีรูปรอยผ่ามือและภาพเขียนสียุคก่อนประวัติศาสตร์ สันนิษฐานว่าเป็นยุคเดียวกับที่ภูผาเทิบ จังหวัดมุกดาหาร และที่ผาแต้ม จังหวัดอุบลราชธานี

ผามะเกลือ เป็นจุดชมวิวที่อยู่ใกล้บริเวณภูผาแต้ม

ลานหินบนภูวัด เป็นแหล่งท่องเที่ยวของชาวท้องถิ่น ในช่วงวันสงกรานต์และวันสำคัญทางศาสนา ชาวบ้านจะมาชุมนุมกันเพื่อประกอบพิธีทางศาสนา

ภูผาหอม เป็นจุดชมวิวที่สวยงาม สามารถมองเห็นทิวทัศน์ได้ในระยะไกล

ภูสระดอกบัว เป็นเขาสูงประมาณ 423 เมตร บนรอยต่อของ 3 จังหวัด ที่ยอดเขามีแอ่งหินซึ่งมีน้ำขังตลอดปี มีบัวพันธุ์เล็กขึ้นอยู่เต็มสระ บริเวณใกล้เคียงมีถ้ำขนาดใหญ่ซึ่งเคยเป็นที่อยู่อาศัยของ ผกค.

ภูผาแตก หรือชื่อทางยุทธการสงครามว่า "เนิน 420" เป็นจุดชมวิวที่สวยงาม

ลานหินและป่าเต็งรังแคระ ลักษณะเป็นลานหินกว้าง สลับกับป่าเต็งรังแคระ บางแห่งสลับกับป่าหญ้าเพ็ก พบอยู่หลายแห่ง เช่น หลังภูผาหอม ภูผาด่าง ภูสระดอกบัว ฯลฯ

น้ำตกตาดโตน อยู่ในอำเภอคำชะอี ห่างจากอำเภอไปตามเส้นทางคำชะอี-กุฉินารายณ์ 18 กิโลเมตร บริเวณร่มรื่น ทิวทัศน์สวยงามเหมาะแก่การพักผ่อนหย่อนใจ

แก่งกะเบา แก่งกะเบาเป็นแก่งหินยาวเหยียดตามลำน้ำโขง บนฝั่งก็ยังมีลานหินกว้างใหญ่เป็นที่พักผ่อนได้อย่างดี ในฤดูแล้งน้ำลดจนเห็นแท่งหินและหาดทรายสวยกว่าฤดูอื่น ๆ การเดินทาง ใช้เส้นทางมุกดาหาร-ธาตุพนม (ทางหลวงหมายเลข 212) ถึงอำเภอหว้านใหญ่ ระยะทางประมาณ 31 กิโลเมตร แล้วเลี้ยวขวาเข้าที่ว่าการอำเภอ จากอำเภอไปถึงแม่น้ำโขงและแก่งกะเบาอีก 8 กิโลเมตร

ประเพณีการแข่งเรือ การแข่งเรือของจังหวัดมุกดาหารเป็นประเพณีสืบทอดกันมาแต่โบราณ โดยจัดขึ้นในลำน้ำโขงในวันออกพรรษาของทุกปี การแข่งเรือนี้จัดแบ่งเป็น 2 ประเภท คือ การแข่งเรือเร็ว เป็นเรือขุดท้องกลม แบ่งเป็นรุ่นเล็ก กลาง และใหญ่ อีกประเภทหนึ่งคือการแข่งประเภทสวยงาม จะมีเรือเข้าแข่งขันเป็นจำนวนมาก และได้รับความสนใจจากชาวเมืองมุกดาหารและจังหวัดใกล้เคียงเป็นอย่างมาก

งานรวมเผ่าไทยมุกดาหาร มะขามหวานชายโขง จังหวัดมุกดาหารเป็นเมืองเก่าแก่ มีชาวไทยเผ่าต่าง ๆ อาศัยอยู่หลายเผ่า เช่น ผู้ไท โซ่ ย้อ ข่า กะเลิง กุลา ซึ่งแต่ละเผ่ามีเอกลักษณ์และศิลปวัฒนธรรมที่น่าสนใจ นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งกำเนิดมะขามหวานพันธุ์ดีที่มีชื่อเสียงโด่งดังมานาน ดังนั้นเพื่อเป็นการประชาสัมพันธ์ของดีของท้องถิ่น และส่งเสริมการท่องเที่ยว จังหวัดมุกดาหารจึงจัดงานรวมเผ่าไทย มุกดาหาร มะขามหวานชายโขงขึ้นเป็นประจำทุกปีระหว่างวันที่ 9-15 มกราคม กิจกรรมในงานมีขบวนแห่ผู้ฟ้อนรำ แต่งกายชุดประจำเผ่า การประกวดธิดาเผ่าไทยมุกดาหารและการประกวดมะขามหวาน ฯลฯ

ชื่นขวัญอินน์ 74 ถนนผ่องใส โทร. 611754, 611930 จำนวน 80 ห้อง ราคา 550-800 บาท

พลอยพาเลซ 40 ถนนพิทักษ์พนมเขต โทร. 612190, 611329, 612215, 611075 โทรสาร 612574 จำนวน 154 ห้อง ราคา 1,200-10,000 บาท

มโนรมย์ รีสอร์ท 22 ถนนมุกดาหาร - ดอนตาล แยกขวาเข้าทางภูมโนรมย์ โทร. 612717, 612718 จำนวน 15 ห้อง ราคา 350-1,500 บาท

มุกดาสวรรค์ รีสอร์ท 69 ถนนชยางกูร (มุกดาหาร-ธาตุพนม) โทร. (01) 414-0191 จำนวน 12 ห้อง ราคา 400-800 บาท

มุกดาหาร 8/8 หมู่ 3 ถนนสมุทรศักดารักษ์ โทร. 611619, 611629 จำนวน 60 ห้อง ราคา 150-600 บาท

มุกดาหารแกรนด์โฮเต็ล 78 ถนนสองนางสถิตย์ โทร. 612020 โทรสาร 612021 จำนวน 203 ห้อง ราคา 1,800-15,000 บาท

อินโด-ไชน่า 56/1 ถนนมุกดาหาร-ดอนตาล โทร. 611983 จำนวน 135 ห้อง ราคา 1,200-15,000 บาท

จังหวัดมุกดาหารอยู่ห่างจากกรุงเทพฯ 642 กิโลเมตร บนทางหลวงสาย 212 หรือ ทางหลวงสายอุบลราชธานี-นครพนม ห่างจากตัวเมืองนครพนม 103 กิโลเมตร (ใช้ทางหลวงหมายเลข 1 ถนนพหลโยธิน ถึงจังหวัดสระบุรีบริเวณกิโลเมตรที่ 107 แยกขวาเข้าทางหลวงหมายเลข 2 (ถนนมิตรภาพ) ผ่านจังหวัดนครราชสีมา ถึงอำเภอบ้านไผ่ จังหวัดขอนแก่น แล้ว แยกขวาเข้าทางหลวงหมายเลข 23 ผ่านเข้าสู่จังหวัดมหาสารคาม จากนั้นใช้ทางหลวงหมายเลข 213 ไปจังหวัดกาฬสินธุ์ ถึงสกลนครใช้ทางหลวงหมายเลข 22 ตรงเข้าจังหวัดนครพนม)