แม่ฮ่องสอน

แม่ฮ่องสอนเป็นจังหวัดชายแดน มีอาณาเขตติดต่อกับสหภาพพม่า ตั้งอยู่ทางด้านตะวันตกสุดของภาคเหนือ โดยอยู่ห่างจากกรุงเทพฯ 924 กิโลเมตร มีเนื้อที่รวมทั้งสิ้นประมาณ 12,681 ตารางกิโลเมตร ปัจจุบันแบ่งการปกครองออกเป็น 6 อำเภอกับ 1 กิ่งอำเภอ คือ อำเภอเมือง อำเภอแม่สะเรียง อำเภอขุมยวม อำเภอปาย อำเภอแม่ลาน้อย อำเภอสบเมย และกิ่งอำเภอปางมะผ้า

แม่ฮ่องสอนได้ชื่อว่า "เมืองสามหมอก" เนื่องจากเป็นเมืองในหุบเขาล้อมรอบด้วยภูเขา สลับซับซ้อนทอดขนานไปกับทิวเขาถนนธงชัย และทิวเขาแดนลาว ดังนั้น จึงถูกปกคลุมด้วยหมอกตลอดทั้งปี มีทิวทัศน์อันสวยงามตามธรรมชาติ ของเทือกเขาสลับซับซ้อนและป่าไม้นานาพันธุ์ จนนักท่องเที่ยวเล่าขานกันอยู่เสมอว่าเปรียบเสมือนกับเป็นสวิตเซอร์แลนด์ของเมืองไทย

วัดพระธาตุดอยกองมู หรือวัดปลายตอน อยู่ทางตอนใต้ของตัวเมือง พระธาตุองค์ใหญ่นั้น จองตองสู่นางเหล็ก สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2403 เพื่อบรรจุพระธาตุของพระโมคคัลลานะ ส่วนพระธาตุองค์เล็ก พญาสิงหนาทราชา สร้างเมื่อ พ.ศ.2417 เพื่อบรรจุพระธาตุของพระสารีบุตร เจดีย์ทั้ง 2 องค์ เป็นศิลปะแบบพม่า ปัจจุบันมีทางรถยนต์ขึ้นถึงวัดที่เชิงดอยกองมู ยังมีวัดเก่าแก่ เช่น วัดม่วนต่อ วัดพระนอน และวัดพม่า ซึ่งเป็นวัดลัทธิของพม่า

บ่อน้ำร้อนผาบ่อง เป็นบ่อน้ำร้อนเจือปนแร่กำมะถัน มีบริเวณพื้นที่ 8 ไร่ ได้จัดสถานที่ไว้อย่างสวยงาม และมีห้องอาบน้ำไว้บริการ ตั้งอยู่หมู่ที่ 1 ตำบลผาบ่อง เส้นทางหลวงหมายเลข 108 บริเวณหลักกิโลเมตรที่ 256 อยู่ห่างจากตัวเมือง 11 กิโลเมตร

วนอุทยานถ้ำปลา ถ้ำปลาตั้งอยู่บริเวณเชิงเขามีลักษณะเป็นแอ่งน้ำขนาดใหญ่ กว้างประมาณ 2 เมตร ลึก 1.50 เมตร บริเวณโดยรอบเป็นลำธารและป่าเขา ภายในแอ่งน้ำมีน้ำไหลออกจากถ้ำใต้ภูเขาอยู่ตลอดเวลา และมีปลาตัวโต ๆ อาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก เรียกชื่อว่า ปลามุง หรือปลาคัง หรือปลาพวง เป็นปลามีเกล็ดขนาดใหญ่ในวงศ์เดียว กับปลาคาร์พ วนอุทยานถ้ำปลาตั้งอยู่ที่บ้านห้วยผา ตำบลห้วยผา ห่างจากตัวเมืองประมาณ 17 กิโลเมตร ใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 1095 เส้นทางราดยางเรียบร้อยสามารถเดินทางไปชมได้ทุกฤดูกาล

พระตำหนักปางตอง ตัวเรือนประทับแรมตั้งอยู่บนยอดเขาสูง ที่บ้านปางตอง ในโครงการพัฒนาพื้นที่สูงปางตองในโครงการพัฒนาพื้นที่สูงปางตอง มีทิวทัศน์บริเวณสองข้างทางที่สวยงาม ทางรถยนต์เข้าถึงและสามารถเดินทางไปสู่หมู่บ้านแม้วนาป่าแปก ซึ่งเป็นหมู่บ้านชาวเขาเผ่าแม้วที่สุขสงบและน่ารักมาก พระตำหนักปางตองนี้จะอยู่ในเขตตำบลหมอกจำแป่ สามารถเดินทางไปโดยใช้เส้นทางเดียวกับทางเข้าวนอุทยานผาเสื่อ และต้องเดินทางต่อไปอีกประมาณ 5 กิโลเมตร

น้ำตกซู่ซ่า เป็นน้ำตกที่ทะลุจากซอกเขาเป็นทางยาวประมาณ 100 เมตร ขนานไปกับลำน้ำ อยู่ในเขตบ้านแม่สุยะ ตำบลห้วยผา

บ้านยอดดอย เป็นหมู่บ้านชาวเขาเผ่าม้งที่อาศัยอยู่บนดอยสูงกว่าระดับน้ำทะเล 1,000 เมตร ความเป็นอยู่อย่างเรียบง่ายและการรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีอย่างเคร่งครัดของพวกเขา

พระธาตุจอมมอญ เป็นปูชนียสถานที่เก่าแก่ มีลักษณะเป็นเจดีย์เก่แก่เชื่อกันว่าเป็นพระธาตุศักดิ์สิทธิ์ พระธาตุจอมมอญ ตั้งอยู่ที่หมู่ 9 ตำบลบ้านกาด

บ้านกระเหรี่ยงพะมะลอ เป็นหมู่บ้านของชาวเขาเผ่ากระเหรี่ยงที่ตั้งเรียงรายกันอยู่ในเขตตำบลบ้านกาด ห่างจากตลาดแม่สะเรียงไปประมาณ 3 กิโลเมตร โดยชาวเขาเผ่ากระเหรี่ยงนี้จะทอผ้าและประดิษฐ์สิ่งของประจำเผ่าไว้ เพื่อจำหน่ายแก่นักท่องเที่ยวที่ไปเที่ยวชมหรือที่ผ่านไปมา

ทุ่งบัวตองดอยแม่เหาะ มีภูมิประเทศที่งดงามของภูเขาและทุ่งดอกบัวตองที่ตระการตา และเบ่งบานสะพรั่งทั่วทุ่ง และจะสวยงามมากในเดือนตุลาคมถึงเดือนธันวาคม ทุ่งบัวตองนี้จะอยู่ห่างจากอำเภอแม่สะเรียงประมาณ 16 กิโลเมตร อยู่ริมทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108 ตรงหลักกิโลเมตรที่ 84

สถานศึกษาธรรมชาติและสัตว์ป่าถ้ำน้ำลอด เป็นแหล่งโบราณคดีที่สำคัญที่หนึ่งมีสถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจ ถือ ถ้ำลอด ซึ่งจะมีลำห้วยน้ำลางไหลลอดภูเขาไปทะลักออกอีกด้านหนึ่ง ทำให้เกิดเป็นถ้ำที่มีหินงอกหินย้อยสวยงามเป็นถ้ำเก่าแก ่จากการพบเครื่องมือเครื่องใช้โบราณในถ้ำ สันนิษฐานได้ว่ามีอายุประมาณ 2,000 ปีมาแล้ว ภายในถ้ำยาวประมาณ 1 กิโลเมตร ประกอบด้วยห้องโถงใหญ่ 3 ห้อง ถือ ถ้ำเสาหินหลวง เป็นถ้ำกว้างใหญ่ที่มีหินงอกหินย้อยสวยงามมากมาย

ต่อมาก็ถ้ำตุ๊กตา เป็นถ้ำที่มีหินงอกเป็นปุ่มปมเล็ก ๆ คล้ายตุ๊กตาตั้งเรียงรายอยู่มากมาย และด้านหนึ่งของผนังถ้ำยังปรากฏภาพเขียนสมัยก่อนประวัติศาสตร์ ถ้ำนี้เป็นถ้ำที่กว้างและยาวที่สุดในถ้ำลอด ถ้ำสุดท้ายอยู่ด้านทางออกคือ ถ้ำผีแมน เป็นถ้ำที่พบเศษภาชนะดินเผา มีซีกฟัน และกระดูกของมนุษย์ เมล็ดพืช เครื่องมือหิน รวมทั้งโลงผีแมนอีกด้วย โลงผีแมนนี้มีลักษณะเป็นท่อนไม้ที่ถูกขุดตรงส่วนกลางออกเป็นร่องคล้ายเรือ หรือรางไม้ใส่อาหารให้สัตว์เลี้ยง มีทั้งขนาดเล็กและใหญ่โยงโลงขนาดใหญ่จะถูกวางอยู่บนคาน โดยใช้ต้นเสา 4-6 ต้นตั้งกับพื้นถ้ำ และเสาแต่ละคู่จะถูกเจาะเป็นช่อง เพื่อสอดใส่คานไว้วางพาดโลงผีแมน สถานศึกษาธรรมชาติและสัตว์ป่าถ้ำน้ำลอดนี้ จะตั้งอยู่ที่ตำบลถ้ำลอดห่างจากตัวเมืองแม่ฮ่องสอนเป็นระยะทางประมาณ 77 กิโลเมตร ตามเส้นทางหลวงหมายเลข 1095 ประมาณหลักกิโลเมตรที่ 138-139 มีทางแยกซ้ายจากกิ่งอำเภอปางมะผ้าเข้าไปตามทางบ้านถ้ำลอดอีกประมาณ 9 กิโลเมตร

วัดน้ำฮู เป็นที่ประดิษฐานของเจ้าพ่ออุ่นเมือง ซึ่งเป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ทำด้วยโลหะทองสัมฤทธิ์ หน้าตักกว้าง 28 นิ้ว สูง 30 นิ้ว พระพุทธรูปองค์นี้พระเศียรกลวง ส่วนบนเปิดปิดได้และมีน้ำขังอยู่ เป็นพระพุทธรูปสิงห์สาม อายุประมาณ 500 ปี วัดน้ำฮู้อยู่ที่หมู่ 5 ตำบลเวียงใต้ ห่างจากตัวอำเภอไปทางทิศตะวันตกประมาณ 3 กิโลเมตร

เจดีย์พระธาตุแม่เย็น เป็นเจดีย์ที่สร้างสมัยใหม่ ปรากฏหลักฐานตั้งอยู่บนเนินสูง เมื่อขึ้นไปนมัสการองค์พระธาตุแม่เย็นจะมองเห็นทิวทัศน์ของอำเภอปายโดยทั่วถึง เป็นจุดสังเกตของผู้โดยสารเครื่องบินว่าเข้าเขตอำเภอปายแล้ว เจดีย์พระธาตุแม่เย็นนี้อยู่ที่บ้านแม่เย็น ตำบลแม่ฮี้ ตามเส้นทางสายแม่ฮ่องสอน-ปาย

กองแลน จะมีลักษณะเป็นผืนดินที่ถูกกัดเซาะเป็นร่องลึกคล้ายหน้าผาติดต่อกันเป็นบริเวณกว้างประมาณ 5 ไร่เศษ ซึ่งคล้ายกับแพะเมืองผีของจังหวัดแพร่ กองแลนอยู่ในเขตบ้านร่องเหย่ง ห่างจากอำเภอประมาณ 7 กิโลเมตร สามารถเดินทางโดยทางหลวงหมายเลข 1095 บริเวณหลักกิโลเมตรที่ 88 อยู่ทางด้านขวามือ และต้องเดินเท้าเข้าไปอีกประมาณ 200 เมตร

น้ำตกแม่เย็น เป็นน้ำตกที่มีขนาดสูง 3 ชั้น และสวยงามที่สุดของอำเภอจะอยู่ที่บ้านแม่เย็น ตำบลแม่ฮี้ ห่างจากตัวอำเภอไปประมาณ 7 กิโลเมตร การเดินทางจะเดินเท้าเข้าไปซึ่งจะใช้เวลาประมาณ 3-5 ชั่วโมง

น้ำตกห้วยน้ำดัง เป็นน้ำตกที่เกิดจากลำห้วยน้ำดัง เป็นน้ำตกที่สวยงามมาก มีประมาณ 3-4 ชั้น มีโขดหินมากมายมีความสูงประมาณ 50 เมตร กว้าง 10 เมตร

น้ำพุร้อนเมืองแปง เป็นบ่อน้ำพุร้อนขนาดใหญ่ อุณหภูมิร้อนถึง 95 องศา และพุ่งขึ้นเป็นระยะ ๆ จะอยู่บริเวณบ้านเมืองแปง ตำบลเมืองแปง ห่างจากตัวอำเภอประมาณ 29 กิโลเมตร

โป่งน้ำร้อนท่าปาย เป็นบ่อน้ำร้อนไหลเรื่อย ๆ ทั่วบริเวณกว้าง มีบ่อใหญ่สองบ่อ นอกนั้นมีลักษณะเป็นน้ำผุด บางจุดความร้อนประมาณ 80 องศา และรอบ ๆ โป่งน้ำร้อนเป็นไม้สักที่สมบูรณ์มาก ภายในบริเวณอนุญาตให้ตั้งเต็นท์ พักแรมได้ แต่ไม่มีสิ่งอำนวยความสะดวกใด ๆ ทั้งสิ้น โป่งน้ำร้อนนี้จะอยู่ในป่าแม่ปายฝั่งซ้ายตอนบนท้องที่ตำบลแม่ฮี้ โดยใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 1095 ข้ามสะพานแม่น้ำปายถึงบริเวณหลักกิโลเมตรที่ 87-88 แยกซ้ายเข้าไปอีกประมาณ 2 กิโลเมตร ตามทางเข้าบ้านท่าปายจะเป็นทางราดยางตลอดทั้งสาย

แม่สามแลบ เป็นชื่อของหมู่บ้านซึ่งตั้งอยู่ริมแม่น้ำสาละวินหรือที่ชาวบ้านเรียกว่า แม่น้ำคง อยู่ในเขตตำบลสบเมย ห่างจากตัวอำเภอประมาณ 62 กิโลเมตร ตามเส้นทางหลวงหมายเลข 1194 เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่นักท่องเที่ยวนิยมไปล่องเรือตามลำน้ำสาละวิน ซึ่งมีลักษณะเป็นหุบเขาสูงชัน ฝั่งตรงข้ามเป็นเขตสหภาพพม่า บางช่วงจะมีหาดทรายขาวสะอาดสวยงามมาก ซึ่งช่วงที่นิยมล่องเรือคือช่วงแม่สามแลบถึงสบเมย ซึ่งเป็นจุดที่มีแม่น้ำเมยไหลมาบรรจบกับแม่น้ำสาละวิน และช่วงแม่สามแลบ ถึงอำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก

ล่องแก่งแม่เงา อยู่ที่บ้านแม่เงา ตำบลแม่สวด เป็นเส้นทางคมนาคมทางน้ำมี่เหมาะสำหรับการล่องแพเพื่อผจญภัย อย่างแท้จริง สภาพสองฝั่งยังคงเป็นธรรมชาติที่คงสภาพดีเยี่ยม นอกจากนี้ยังเหมาะแก่นักท่องเที่ยวที่ชอบกีฬาตกปลา อีกด้วย ระยะทางจากตัวอำเภอถึงบ้านสบเมย-อุมโล๊ะประมาณ 35 กิโลเมตร

บ้านกะเหรี่ยงห้วยห้อม เป็นหมู่บ้านที่ตั้งศูนย์พัฒนาชาวเขา ราษฎรเคร่งศาสนาและสุภาพอ่อนโยน ราษฎรจึงได้รับการพัฒนาให้สามารถทำผ้าจากขนแกะ การปลูกไม้ผลเมืองหนาวและอื่น ๆ จึงเป็นหมู่บ้านตัวอย่างของชาวเขาทั่วไปได้เป็นอย่างดี จะอยู่ห่างจากบ้านละอูบประมาณ 4 กิโลเมตร

บ้านกะเหรี่ยงแม่สะกั๊วะ จะอยู่ในเขตตำบลท่อผ้าปุ้ม ห่างจากอำเภอประมาณ 13 กิโลเมตร ใช้เส้นทาง 1266 เป็นทางขึ้นเขา บ้านเรือนแถบเชิงเขาดูแปลกตา ในฤดูแล้งจะมองเห็นภาพดอกไม้ป่า ใบไม้ เป็นสีส้มสวยงามมาก มีแหล่งน้ำตกใกล้หมู่บ้าน

น้ำตกดาวดึงส์ เป็นน้ำตกที่สวยงามแห่งหนึ่ง อยู่ในเขตบ้านทุ่งรวงทอง ตำบลแม่ลาน้อย ห่างจากตัวอำเภอไปประมาณ 6 กิโลเมตร

ถ้ำแม่ฮุ ถ้ำนี้มีความลึกประมาณ 15 เมตร ภายในถ้ำจะมีหินงอกหินย้อยที่สวยงามมาก อยู่ในเขตบ้านป่าหมาก ตำบลแม่ลาน้อย ห่างจากอำเภอไปทางทิศตะวันออกประมาณ 7 กิโลเมตร โดยมีทางแยกจากทางหลวงหมายเลข 108 ไปตามทางเข้าเหมืองขุดแร่

งานประเพณีปอยส่างลอง หรืองานบวชลูกแก้ว เป็นประเพณีบวชสามเณรตามธรรมเนียมของชาวไทยใหญ่ งานนี้จัดให้มีขึ้นในช่วงเดือนมีนาคม-เมษายน ช่วงปิดเทอมฤดูร้อน

งานประเพณีจองพารา คือประเพณีส่วนหนึ่งในงานเทศกาลออกพรรษา (งานปอยเหลินสิบเอ็ด) คำว่า "จองพารา" เป็นภาษาไทยใหญ่แปลว่า "ปราสาทพระ" การบูชาจองพารา คือการสร้างปราสาทเพื่อคอยรับเสด็จพระพุทธเจ้าที่จะเสด็จลงมาจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ เทศกาลนี้จัดขึ้นระหว่างวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 ถึงวันแรม 8 ค่ำเดือน 11

งานเทศกาลชิมชาบ้านรักไท จัดขึ้นในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ บริเวณหมู่บ้านรักไท หมู่ 6 ตำบลหมอกจำแป่ อำเภอเมือง ราษฎรมีอาชีพปลูกชาเป็นหลักภายในงานมีการขี่ม้ารอบหมู่บ้านเที่ยวชมธรรมชาติ ชิมชาชั้นดี ชมการแสดงจากชาวจีนยูนาน และการละเล่นพื้นบ้าน

งานเทศกาลดอกบัวตอง จะจัดขึ้นประมาณเดือนพฤศจิกายน ของทุกปี "ดอกบัวตอง" เป็นดอกไม้ป่าสีเหลืองคล้ายดอกทานตะวัน แต่ขนาดเล็กกว่ามักขึ้นอยู่ตามป่าเขาสูงตอนเหนือของประเทศไทย

ใบหยกชาเล่ต์ 90 ถ.ขุนลุมประพาส โทร. 611486, 611862 โทรสาร 611533 จำนวน 40 ห้อง ราคา 850-1,500 บาท

โรงแรมพานอ รามา 51 ถ.ขุนลุมประพาส โทร. 611757-62, 620506, 620510 โทรสาร 611790 จำนวน 44 ห้อง ราคา 300-800 บาท

โรงแรมแม่ฮ่องสอนเม้าท์เท่นอินน์ 122 ถ.ขุมลุมประพาส โทร. 612283, 612285 จำนวน 75 ห้อง ราคา 400-800 บาท

โรงแรมแม่ฮ่องสอนริเวอร์ไซด์ 165 หมู่ 3 ต.ผาบ่อง โทร. 611504, 01-2243510 โทรสาร 01-510-0373 จำนวน 40 ห้อง ราคา 1,150-1,300 บาท

โรงแรมอิมพีเรียลธาราแม่ฮ่องสอน 149 หมู่ 8 ต.ปางหมู โทร. 611021-4 โทรสาร 611252 จำนวน 104 ห้อง ราคา 1,677-2,236 บาท

โรงแรมฮอลิเดย์อินน์ 114/5-7 ถ.ขุนลุมประพาส โทร. 612108, 612212, 612401-4, 612324-9 จำนวน 114 ห้อง ราคา 1,929-2,589 บาท

โกลเด้นท์ปาย รีสอร์ท & โกลเด้นท์ปาย สวีท 285 หมู่ 1 ต.ปางหมู โทร. 612265-6, 273198 โทรสาร 612265 จำนวน 60 ห้อง ราคา 1,200 บาท

เฟิร์นริมธาร รีสอร์ท 87 ถ.ขุนลุมประพาส โทร. 611374 โทรสาร 611374 จำนวน 21 หลัง ราคา 760 บาท

แม่ฮ่องสอนรีสอร์ท 24 หมู่ 3 ต.ผาบ่อง โทร. 611504 จำนวน 40 ห้อง ราคา 750 บาท

ริมน้ำกลางดอยรีสอร์ท 108 หมู่ 3 ต.ผาบ่อง โทร. 612142 โทรสาร 612086 จำนวน 39 ห้อง ราคา 400-750 บาท

รุคส์รีสอร์ท 114/5-7 ถ.ขุนลุมประพาส โทร. 612212, 612108, 612401-4, 612324-9 โทรสาร 611524 จำนวน 35 หลัง (70 ห้อง) ราคา 1,412-1,648 บาท

สามหมอกวิลล่า 28/1 ต.ท่าโป่งแดง โทร. 611478 โทรสาร 611478 จำนวน 50 ห้อง ราคา 500-1,000 บาท

ปิยะเกสท์เฮ้าส์ 1/1 ถ.ขุนลุมประพาส ซอย 3 ต.จองคำ โทร. 611260 โทรสาร 611308 จำนวน 20 ห้อง ราคา 250-600 บาท

หมอกวิลล่า 28/1-2 บ้านท่าโป่งแดง ต.ผาบ่อง โทร. 611478 จำนวน 40 ห้อง ราคา 500-1,000 บาท

กมลสรโฮเต็ล 283 ถ.แม่สะเรียง ต.แม่สะเรียง โทร. 681623, 681524 จำนวน 24 ห้อง ราคา 450-600 บาท

มิตรอารีย์เกสท์เฮ้าส์ 34 ถ.เวียงใหม่ ต.แม่สะเรียง โทร. 681109, 681280 โทรสาร 681280 จำนวน 105 ห้อง ราคา 120-1,200 บาท

เรืองธาราเกสท์เฮ้าส์ 147 หมู่ 12 ต.บ้านกาศ โทร. 681107, 681509, 681633 จำนวน 12 ห้อง ราคา 200-600 บาท

บัวตองวิชั่นเฮ้าส์ 92 หมู่ 2 ต.ขุนยวม โทร. 622037 จำนวน 13 ห้อง ราคา 300-600 บาท

สวนแม่อู่คอ หมู่ 1 ต.แม่อู่คอหลวง โทร. 691026, 691044, 622095 จำนวน 10 ห้อง ราคา 500-4,000 บาท

เมืองปายรีสอร์ท 94 หมู่บ้านหมอแปง ต.แม่นาเติง โทร. 270906 โทรสาร 272895 จำนวน 20 ห้อง ราคา 550-600 บาท

ริมปายคอทเทจ 17 หมู่ 3 ต.เวียงใต้ โทร. 699133 โทรสาร 699234 จำนวน 22 ห้อง ราคา 400-600 บาท

โรงแรมวิวปาย 143 ต.เวียงใต้ โทร. 699174 จำนวน 30 ห้อง ราคา 250-300 บาท

การเดินทางโดยรถยนต์ แม่ฮ่องสอนในอดีตเคยเป็นเมืองที่เร้นลับ และแสนทุรกันดารในสายตาของนักท่องเที่ยวและประชาชนทั่วไป เนื่องจากเดิมนั้นการเดินทางเข้าสู่จังหวัดแม่ฮ่องสอนมีถนนเพียงสายเดียว คือ

ทางหลวงหมายเลข 108 ซึ่งตัดจากจังหวัดเชียงใหม่ผ่านอำเภอหางดง อำเภอสันป่าตอง อำเภอจอมทอง อำเภอฮอด อำเภอแม่สะเรียง อำเภอแม่ลาน้อย และอำเภอขุนยวม มาถึงอำเภอเมืองแม่ฮ่องสอน รวมระยะทางประมาณ 349 กิโลเมตร เส้นทางสายนี้เป็นทางตัดขึ้นเขาสูง มีความสวยงามและมีความคดโค้งนับได้มากถึง 1,864 โค้ง ในปัจจุบันมีถนนจากจังหวัดเชียงใหม่ถึงแม่ฮ่องสอนเพิ่มขึ้นอีกสายหนึ่ง คือ

ทางหลวงหมายเลข 1095 หรือที่เรียกโดยทั่วไปว่า เส้นทางสายแม่มาลัย-ปาย ตัดจากอำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ถึงอำเภอปายจังหวัดแม่ฮ่องสอนได้กว่าร้อยกิโลเมตร เหลือระยะทางเพียง 245 กิโลเมตร นอกจากนี้เส้นทางนี้ยังเป็นเส้นทางผ่านไปยังสถานที่ท่องเที่ยวอื่น ๆ ด้วย อาทิ ห้วยน้ำดัง และถ้ำต่าง ๆ ปัจจุบันเป็นถนนราดยางอย่างดีตลอดสาย

การเดินทางจากจังหวัดตากไปยังจังหวัดแม่ฮ่องสอน โดยไม่แวะเข้าจังหวัดเชียงใหม่ สามารถเดินทางได้ตามทางหลวงหมายเลข 105 ผ่านอำเภอแม่สอด-แม่ระมาด-ท่าสองยาง ถึงอำเภอแม่สะเรียง ระยะทางประมาณ 300 กิโลเมตร เป็นทางราดยาง

	จังหวัดแม่ฮ่องสอน หมอกสามฤดู กองมูเสียดฟ้า ป่าเขียวขจี ผู้คนดี ประเพณีงาม ลือนามถิ่นบัวตอง
สถานที่ท่องเที่ยว	งานประเพณี สถานที่พัก	การเดินทาง