|
|
|
สถานที่ประดิษฐาน ตำหนักสมเด็จพระสังฆราช (แพ ติสสเทวมหาเถร) คณะ ๖ วัดสุทัศนเทพวราราม ราชวรมหาวิหาร เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร |
|
พุทธลักษณะ ศิลปะรัตนโกสินทร์ ปางสมาธิ ขนาด หน้าตักกว้าง ๖ นิ้ว สูงจากฐานจรดยอดพระเกศ ๑๓.๕ นิ้ว วัสดุ สำริด กะไหล่ทอง |
|
พุทธศักราช ๒๔๖๘ เป็นปีที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จดำรงในสิริราชสมบัติเท่ากับ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย พระองค์มีพระราชประสงค์จะบำเพ็ญพระราชกุศลถวายพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้าฯ และสมโภชสิริราชสมบัติใน พระองค์ด้วยจึงโปรดให้หล่อพระพุทธรูปขึ้นจำนวน ๑๖ องค์ ถวายนามว่า พระนิรโรคันตราย เป็นพระพุทธรูปกะไหล่ทองปางสมาธิมีรูปนาคแปลงเป็นมนุษย์เชิญฉัตรกั้นข้างหนึ่ง เชิญพัดโบกข้างหนึ่ง มีพระราชดำริจะพระราชทานไปยังพระอารามหลวงฝ่ายมหานิกาย ๑๕ องค์ อีกองค์หนึ่งสำหรับพระองค์เองพร้อมกันนี้โปรดให้สร้างเชิงเทียนกะไหล่ทอง สำหรับพระราชทานด้วยกัน แต่เมื่อสร้างสำเร็จทั้งพระพุทธรูปและเชิงเทียนแล้วยังไม่ทัน ได้ประกอบพิธีบำเพ็ญพระราชกุศลก็สิ้นรัชกาลเสียก่อน ครั้นในรัชกาลที่ ๗ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้ประกอบพิธี บำเพ็ญพระราชกุศลถวายพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าฯ เนื่องในวันคล้ายวันพระราชสมภพ ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๔๗๔ แล้วโปรดให้เชิญพระนิรโรคันตรายไป พระราชทานยังพระอารามและสถานที่ที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าฯ ทรงกำหนดเพื่อให้เป็นไปตามพระราชประสงค์ วัดสุทัศนเทพวรารามเป็นวัดสำคัญแห่งหนึ่งของกรุงรัตนโกสินทร์กทั้งเป็นวัดฝ่ายมหานิกาย จึงเป็นวัดหนึ่งที่ได้รับพระราชทานพระพุทธรูปพระนิรโรคันตรายและเชิงเทียนดังกล่าว การสร้างพระพุทธรูปในกรณีคล้ายคลึงกับพระนิรโรคันตรายนี้เคยมีปรากฏมาก่อนครั้งหนึ่งในรัชกาลที่ ๔ เมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้สร้างพระนิรันตรายขึ้น ๑๘ องค์ในคราวที่ดำรงสิริราชสมบัติมาได้ ๑๘ พรรษา โดยมีพระราชดำริว่าสำหรับพระราชทานไปยังพระอารามฝ่ายธรรมยุติกนิกาย เป็นที่น่าสังเกตุว่าการสร้างพระพุทธรูปทั้งพระนิรันตรายในรัชกาลที่ ๔ และพระนิรโรคันตรายในรัชกาลที่ ๖ มีเหตุมาแต่การฉลองสิริราชสมบัติ แต่เมื่อสร้างแล้วก็กลับเป็นปีสุดท้ายแห่งรัชกาล ทำให้การมาสำเร็จตามพระราชประสงค์ในรัชกาลใหม่ทั้งสองคราว |
