|
|
|
สถานที่ประดิษฐาน พระอุโบสถวัดอรุณราชวราราม ราชวรมหาวิหาร ฝั่งธนบุรี กรุงเทพมหานคร |
|
พุทธลักษณะ ศิลปะรัตนโกสินทร์ตอนต้น ปางมารวิชัย ขัดสมาธิราบ ขนาด หน้าตัก ๑.๗๕ เมตร วัสดุ โลหะผสมทอง |
|
พระพุทธรูปองค์นี้จัดเป็นศิลปวัตถุที่มีความพิเศษยิ่งชิ้นหนึ่งของชาติ เนื่องด้วยเป็นฝีพระหัตถ์ของพระมหากษัตริย์รัชกาลที่สองแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ซึ่งได้รับยกย่องว่าทรงเป็นเลิศทางศิลปะหลายแขนง พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ได้ทรงทำนุบำรุงวัดอรุณราชวรารามมาตั้งแต่เมื่อยังทรงเป็นพระเจ้าลูกยาเธอในรัชกาลที่ ๑ จากวัดแจ้งที่เป็นวัดในเขตพระราชฐานของพระราชวังเดิมกรุงธนบุรี ทรงบูรณะ ปฏิสังขรณ์ใหญ่ทั้งวัดซึ่งมาแล้วเสร็จในรัชกาลของพระองค์ เมื่อสร้างพระอุโบสถแล้วทรงปั้นหุ่นพระพักตร์พระพุทธรูปด้วยฝีพระหัตถ์แล้วโปรดฯ ให้หล่อขึ้นประดิษฐานเป็นพระประธานในพระอุโบสถ ในรัชกาลต่อมาพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงอัญเชิญ พระบรมธาตุจากพระบรมมหาราชวังมาบรรจุไว้ในพระเกตุพระพุทธรูป เมื่อถึงรัชกาลที่ ๔ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงอัญเชิญ พระบรมอัฐิพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยมาบรรจุไว้ ผ้าทิพย์ที่ฐานพระพุทธรูปจึงปรากฏตราครุฑอันเป็นพระราชลัญจกรในรัชกาลที่ ๒ และได้ถวายนามว่า พระพุทธธรรมิศราชโลกธาตุดิลก ในเดือนธันวาคม พุทธศักราช ๒๔๓๘ เกิดเพลิงไหม้พระอุโบสถวัดอรุณราชวรารามพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จฯ ทรงบัญชาการดับเพลิงด้วยพระองค์เองโปรดฯ ให้เชิญพระบรมอัฐิออกจากองค์พระได้ทันท่วงทีเมื่อปฏิสังขรณ์พระอุโบสถแล้วจึงอัญเชิญกลับมาบรรจุไว้อีกครั้ง เมื่อพุทธศักราช ๒๔๔๑ |
