พระอัฏฐารส วัดเจดีย์หลวง
|
|
|
สถานที่ประดิษฐาน พระวิหาร วัดเจดีย์หลวง วรวิหาร ตำบลพระสิงห์ อำเภอเมือง จังหวัดเีชียงใหม่ |
|
พุทธลักษณะ แบบล้านนาได้รับอิทธิพลสุโขทัย ปางห้ามญาติ ขนาด สูง ๑๘ ศอก วัสดุ โลหะปิดทอง |
|
กลางเมืองนพบุรีศรีนครพิงค์ เชียงใหม่มีพระอารามสำคัญที่เก่าแก่ นามว่า วัดเจดีย์หลวง ภายในวัดมีสิ่งก่อสร้างสูงใหญ่ สะดุดตา คือ พระเจดีย์ขนาดใหญ่ ซึ่งแม้จะหักสลายลงเหลือเพียงระดับฐานและเรือนธาตุก็ยังเห็นความใหญ่โตมโหฬาร ประวัติของวัดก็มีความสำคัญไม่น้อย วัดนี้เป็นวัดที่สร้างขึ้นโดยพระภิกษุชาวพม่าที่จาริกมาจากต่างแดน แต่ต่อมาได้รับการอุปถัมภ์ดูแลจากเจ้าผู้ครองเมืองเชียงใหม่หลายองค์ต่อเนื่องกันมาโดยตลอด ส่วนองค์พระเจดีย์ใหญ่นั้นสร้างโดยพระเจ้าแสนเมืองมาเพื่ออุทิศพระราชกุศลถวายพระราชบิดา ต่อมาเจ้าผู้ครองเมืององค์อื่นก็สร้างต่อเติมอีกหลายครั้งจนกระทั่งพุทธศักราช ๒๐๘๘ เกิดแผ่นดินไหวอย่างหนักประกอบกับพายุใหญ่ ่เป็นเหตุให้เจดีย์ส่วนบนหักพังลงมาเหลือเพียงซีกเดียวดังที่เ็ห็นอยู่ในปัจจุบัน ภายในพระวิหารของวัดเจดีย์หลวง เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปหลายองค์แต่ที่ปรากฏอยู่โดดเด่นที่สุด คือ พระประธานซึ่งเป็นพระพุทธรูปยืนอยู่ระหว่างพระสาวกยืนอีกสององค์ พระพุทธรูปองค์นี้มีนามว่า พระอัฏฐารส ซึ่งมีประวัติว่า พระราชมารดาของพระเจ้าติโลกราชโปรดฯ ให้สร้างพระวิหาร และหล่อพระอัฏฐารสองค์นี้หลังจากพระเจดีย์หลวงสร้างเสร็จคือประมาณ พ.ศ. ๑๙๘๑ ในสมัยต่อมามีการสร้างและเปลี่ยนแปลงพระวิหารใหม่อีกหลายครั้ง แต่พระอัฏฐารสคงไม่ได้รับการเปลี่ยนแปลงใด ๆ มากนัก นักประวัติศาสตร์ศิลปะมีความเห็นว่า ลักษณะของพระพุทธรูปเป็นแบบศิลปะล้านนาในพุทธศตวรรษที่ ๒๐ และมีอิทธิพลศิลปะสุโขทัยผสมผสานอยู่ ร่องรอยวัฒนธรรมของสุโขทัยที่ปรากฏอยู่อย่างชัดเจนก็คือนามพระอัฏฐารส ซึ่งเป็นคตินิยมการสร้างพระพุทธรูปยืนขนาดใหญ่ (๑๘ ศอก) ซึ่งเป็นที่แพร่หลายในอาณาจักรสุโขทัยพุทธศตวรรษที่ ๒๐ นั่นเอง |