พระเจ้าใหญ่อินทร์แปลง

 

สถานที่ประดิษฐาน    วิหาร  วัดมหาวนาราม

                                ตำบลในเมือง  อำเภอเมือง  จังหวัดอุบลราชธานี

พุทธลักษณะ             ศิลปะล้านช้าง  ปางมารวิชัย  ขัดสมาธิราบ

                                ขนาด  หน้าตักกว้าง ๓ เมตร  วัสดุ  ก่ออิฐถือปูนลงรักปิดทอง

        อุบลราชธานีกล่าวได้ว่าเป็นเมืองที่ยิ่งใหญ่เมืองหนึ่งของภาคอีสาน  ทั้งในแง่ของความเป็นเมืองที่มีอาณาเขตกว้างใหญ่ครอบคลุมลุ่มแม่น้ำสำคัญของอีสานทั้งสามสายคือ  แม่น้ำโขง  แม่น้ำชี  แม่น้ำมูล  ทั้งในแง่ของความเป็นเมืองอันอุดมด้วยศิลปวัฒนธรรมประเพณี

        เมืองอุบลราชธานีที่เรารู้จักกันในปัจจุบันได้รับการยกฐานะขึ้นเป็นเมืองเมื่อปี ๒๓๓๕  ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกฯ  มีนามว่าเมืองอุบลราชธานีศรีวนาไล  มีฐานะเป็นเมืองประเทศราช  มีพระประทุมวรราชสุริยวงศ์เป็นเจ้าเมืองคนแรก  และมีการแต่งตั้งสืบมาอีกรวมทั้งสิ้น ๔  คนก่อนที่จะมีการปฏิรูปการปกครองโดยผนวกหัวเมืองทั้งหลายเข้ากับส่วนกลางในราวกลางสมัยรัชกาลที่ ๕

        ภายในเขตจังหวัดอุบลราชธานีอันกว้างขวางนั้นมีสถานที่น่าสนใจที่ควรแก่การเที่ยวชมมากมายหลายแห่ง  แต่เมื่อมาจนถึงแล้วสิ่งหนึ่งที่ควรจะได้กระทำโดยเฉพาะผู้ที่เป็นพุทธศาสนิกชนคือการไป  นมัสการพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองเพื่อความเป็นสิริมงคลแก่ตัว

        พระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองอุบลราชธานีประดิษฐานอยู่ ณ วัดมหาวนาราม  หรือที่ชาวเมืองมักเรียกกันว่า  วัดป่าใหญ่  ตามความหมายของชื่อ

        วัดนี้เป็นวัดเก่าแก่สร้างมาตั้งแต่ปี  ๒๓๒๒  หรือในสมัยปลายกรุงธนบุรี  แรกทีเดียวเป็นสำนักสงฆ์ฝ่ายวิปัสสนาก่อน  ต่อมาในสมัยพระพรหมวรราชสุริยวงศ์  เจ้าเมืองอุบลราชธานีคนที่ ๒  (ปกครองระหว่างปี ๒๓๓๘ - ๒๓๘๘) ได้สร้างและยกฐานะสำนักสงฆ์นี้ขึ้นเป็นวัด  ให้ชื่อว่าวัดป่าหลวงมณีโชติซึ่งต่อมาใน  ปี ๒๔๘๕  สมเด็จพระมหาวีรวงศ์  (อ้วน  ติสโส)  ได้ขนานนามวัดใหม่เป็นวัดมหาวนาราม  โดยคงความหมายเดิมไว้

        เมื่อพระพรหมวรราชสุริยวงศ์สร้าวัดป่าหลวงมณีโชติขึ้นแ้ล้ว  พระครูศรีสัทธรรมวงศาเจ้าอาวาสรูปแรกของวัดก็ได้นำชาวบ้าน  ร่วมกันสร้างพระพุทธรูปก่ออิฐถือปูนขนาดใหญ่ประดิษฐานเป็นที่สักการะบูชาไว้ ณ วัดแห่งนี้  เรียกขานกันว่าพระเจ้าใหญ่อินทร์แปลงหรือตามสำเนียงพื้นเมืองว่า  "อินแปง"  ดังจารึกอยู่ที่ด้านหลังองค์พระว่าวัดป่าหลวงมณีโชติสร้างขึ้นเมื่อปี ๒๓๕๐

        พระเจ้าใหญ่อินทร์แปลงนับเป็นพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองอุบลราชธานี  มาตั้งแต่ต้นสมัยรัตนโกสินทร์เป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวเมืองเคารพนับถือกันอย่างยิ่ง  ในเทศกาลสงกรานต์ชาวเมืองจะพากันสรงพระพุทธรูปด้วยเครื่องหอม  และในเทศกาลเข้าพรรษาก็จะมีการแห่ต้นเทียนมาถวายกันอย่างใหญ่โต


1