พระเจ้าล้านทอง

 

สถานที่ประดิษฐาน    พระวิหารหลวง  วัดพระธาตุลำปางหลวง

                                ตำบลลำปางหลวง  อำเภอเกาะคา  จังหวัดลำปาง

พุทธลักษณะ             ศิลปะล้านนา

                                ปางมารวิชัย

                                ขนาด  หน้าตักกว้าง  ๓ ศอก ๒ คืบ

                                วัสดุ สำริดลงรักปิดทอง

        วัดพระธาตุลำปางหลวงเป็นสถานที่สำคัญยิ่งแห่งหนึ่งของเมืองลำปาง  นอกจากจะเป็นที่รวมปูชนียวัตถุสถานคู่บ้านคู่เมืองลำปางไว้หลายสิ่งแล้ว  ยังมีความเกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์ท้องถิ่นของลำปางและของล้านนาสมัยรัตนโกสินทร์อย่างสำคัญ  ด้วยเป็นสถานที่ที่  "หนานทิพย์ช้าง"  ประกอบวีรกรรมสังหารท้าวมหายศและนำชาวลำปางขับไล่ทัพลำพูน ที่มารุกรานยึดครองเมืองได้ก่อนที่จะได้รับสถาปนาเป็น  (พญา) สุละวะฤาไชยสงคราม  ครองนคร  ลำปางและเป็นต้นวงศ์  "เจ้าเจ็ดตน"  ที่ปกครองล้านนาสืบต่อมา

        ในบรรดาปูชนียวัตถุสถาน  นอกจากองค์พระบรมธาตุเจดีย์  และพระแก้วมรกต  (พระแก้วดอนเต้า)  แล้วยังมีพระพุทธรูปสำคัญอีกองค์หนึ่งคือพระเจ้าล้านทองประดิษฐานอยู่  ในพระวิหารหลวง

        วิหารดังกล่าวตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกขององค์พระธาตุ  ตัวอาคารก่อด้วยศิลาแลง  มีขนาดกว้าง ๘ วา  ๒ ศอก  ยาว ๑๘ วา  ประกอบด้วยเสาถึง ๔๖ ต้น  เจ้าหมื่นคำเป๊ก  (คำเพชร)  ซึ่งว่ากันว่าเป็นชาวเมืองใต้แต่มาสวามิภักดิ์ต่อพระเจ้าติโลกราช  จนกระทั่งโปรดให้มาครองนครลำปางเป็นผู้สร้างขึ้นเมื่อปี  ๒๐๓๙  เป็นวิหารที่ทั้งใหญ่โตงดงามด้วยสัดส่วนและการประดับประดาตกแต่งภายใน

        ภายในพระวิหารหลวงมีซุ้มปราสาทอันงดงาม  ประดิษฐานพระเจ้าล้านทองพระพุทธรูปองค์นี้กล่าวกันว่าเป็นพระพุทธรูปสำริดที่งดงามที่สุดของนครลำปาง สร้างขึ้นโดยเจ้าหาญศรีธัตถะมหาสุรมนตรี  ผู้ครองนครลำปางในช่วงปีประมาณ  พ.ศ.๒๐๓๙  และในซุ้มปราสาทเดียวกันนี้ทางด้านหลังยังได้ประดิษฐานพระเจ้าทันใจ  พระพุทธรูปสำริดซึ่งเคยเป็นพระประธานในพระวิหารมาแต่เดิม  และนับถือกันว่าเป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์อีกองค์หนึ่งด้วย


1