ขนาด หน้าตักกว้าง ๒ ศอก คืบ ๖ นิ้ว  วัสดุ  สำริดลงรักปิดทอง

        จังหวัดพิจิตรอาจเป็นเมืองที่หลายคนไม่เคยเดินทางไปถึงหรือไม่เคยคิดที่จะไปเที่ยวเลยด้วยซ้ำ ผู้ที่รู้จักพิจิตรอยู่บ้างอาจจะด้วยเคยอ่านเคยเรียนวรรณคดีไทยเรื่องไกรทองมาก่อนหรือ อาจเป็นผู้ที่เกี่ยวข้องทำธุรกิจการค้า  เพราะพิจิตรได้ชื่อว่าเป็นเมืองแห่งโรงสี  แต่ใครก็ตามที่มีโอกาสไปเยือนพิจิตรควรหาโอกาสไปนมัสการหลวงพ่อเพชรพระพุทธรูปสำคัญ คู่บ้านคู่เมืองที่ชาวพิจิตรเคยต้อหลั่งน้ำตามาแล้วเมื่อหลวงพ่อเกือบจะต้องพลัดพรากจากเมืองพิจิตรไป

        ตำนานความเป็นมาของพระพุทธรูปองค์นี้ถูกนำไปผูกกับวรรณกรรมพื้นบ้านภาคกลางที่เรารู้จักกันดีคือ ขุนช้าง-ขุนแผน  เล่ากันว่าเมื่อพระไวยฯอาสาสู้ศึกเมืองเชียงทองโดยมีพ่อคือ ขุนแผนร่วมมาในทัพด้วย  หลังจากได้ชัยชนะยกทัพกลับลงมาจากเชียงใหม่ได้เชิญพระพุทธรูปที่มีลักษณะงามองค์หนึ่ง จากเมืองเหนือมาให้เจ้าเมืองพิจิตรตามคำขอร้อง ซึ่งก็คือหลวงพ่อเพชรองค์นี้เอง

        ตำนานดังกล่าวมีเค้ามูลอยู่ตรงที่หลวงพ่อเพชรนั้นเป็นพระพุทธรูปแบบ  "เมืองเหนือ"  คือเชียงแสนจริงและเป็นพระคู่บ้านคู่เมืองของพิจิตรมาเป็นเวลาช้านาน  โดยประดิษฐานอยู่ที่วัดนครชุม  ตำบลเมืองเก่า  อำเภอเมือง  จังหวัดพิจิตร

        จนกระทั่งถึงปี  ๒๔๔๒  ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเมื่อมีการสืบเสาะหาพระพุทธรูปลักษณะงาม มาประดิษฐานยังพระระเบียงวัดเบญจมบพิตรฯ  หลวงพ่อเพชรเป็นพระพุทธรูปองค์หนึ่งซึ่งมีคุณลักษณะต้องตามเกณฑ์  ได้มีการอัญเชิญหลวงพ่อล่องลงมาทางน้ำจนถึงเมืองพิษณุโลก  แต่เมื่อสมุหเทศาภิบาลสมณฑลพิษณุโลกขณะนั้นทราบว่าชาวพิจิตรเศร้าโศกเสียขวัญกันอย่างยิ่ง ที่ต้องเสียพระคู่บ้านคู่เมืองไป  จึงมีบัญชาให้เชิญหลวงพ่อเพชรกลับคืนเมืองพิจิตร

        ระหว่างอัญเชิญหลวงพ่อเพชรกลับเมืองเก่าพิจิตร  ได้แวะพักที่วัดท่าหลวงในตัวเมืองใหม่ ชาวบ้านที่นั่นทราบข่าวก็ตื่นเต้นยินดีพากันมาสักการะเนืองแน่น  และเมื่อชาวเมืองเก่าจัดขบวนมาอัญเชิญหลวงพ่อกลับปรากฏว่าชาวเมืองใหม่ไม่ยินยอม  อ้างว่าเมืองย้ายมาอยู่ที่ใหม่แล้วหลวงพ่อก็ควรย้ายมาด้วย  ก็เกิดวิวาทกันขึ้นจนกระทั่งหลวงพ่อเอี่ยมพระสงฆ์ซึ่งเป็นที่นับถือของชาวเมืองต้องเข้ามาไกล่เกลี่ย ในที่สุดตกลงกันได้ว่าให้หลวงพ่อเพชรประดิษฐานอยู่  ณ เมืองใหม่  และให้จำลองหลวงพ่อขึ้นนำไปประดิษฐานยังวัดนครชุมแทน

        มีงานปิดทองไหว้พระและแข่งเรือเป็นประจำทุกปีในฤดูน้ำหลาก