|
|
|
สถานที่ประดิษฐาน วัดอินทร์วิหาร บางขุนพรหม กรุงเทพมหานคร |
|
พุทธลักษณะ ศิลปะรัตนโกสินทร์ ปางอุ้มบาตร ขนาดสูง ๑๖ วา วัสดุ ก่ออิฐถือปูน ติดกระเบื้องสีทอง |
|
ใน "สี่แผ่นดิน" ของ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช แม่พลอยตัวละครเอกของเรื่องมีชีวิตยืนยาว ผ่านทุกข์สุขมาเป็นเวลานานถึงสี่แผ่นดินนับตั่งแต่รัชการที่ ๕ จนสิ้นรัชการที่ ๘ หากจะถือเอาเวลาสี่แผ่นดินเป็นเกณฑ์บอกความหมายยาวนานของกาลเวลา หลวงพ่อโตวัดอินทร์ก็นับเป็นพระพุทธรูปที่ใช้เวลาสร้างยาวนานอย่างยิ่ง คือ เป็นเวลาถึงสี่แผ่นดินเช่นกัน หลวงพ่อโตองค์นี้เป็นพระพุทธรูปยืนที่สูงที่สุดในประเทศไทย ความสูงขององค์พระ ๑๖ วานั้นอาจเทียบได้คร่าวๆกับตึก ๑๐ชั้น การสร้างตึกสิบชั้นด้วยเทคโนโลยีการก่อสร้างปัจจุบันไม่ใช่เรื่องน่าตื่นเต้นแต่อย่างใด แต่พระพุทธรูปนี้สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๔ หรือเมื่อกว่าหนึ่งร้อยสามสิบปีมาแล้วและยังคงแข็งแรงมาตราบทุกวันนี้ ผู้ริเริมสร้างพระยืนองค์นี้คือสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) แห่งวัดระฆังโฆสิตาราม ซึ่งเคยเป็นศิษย์ในสำนักวิปัสสนาธุระของพระเถระรูปหนึ่งที่วัดอินทร์วิหาร ว่ากันว่า " สมเด็จโต" ลงมือควบคุมการก่อสร้างด้วยตัวท่านเอง มีการใช่ไม้ซุงขนาดใหญ่ฝังเป็นคานรับน้ำหนัก องค์พระนั้นใช่เป็นไม่ตระเคียน ๗ ต้น เป็นแกนกลาง ถมรากฐานด้วยไหและตุ่มจนมั่นคงแล้ว จึงก่ออิฐเรียงแน่นต่อขึ้นเป็นองค์สูงขึ้นเป็นลำดับ แต่สร้างได้เพียงพระนาภีสมเด็จพระพุฒาจารย์ก็มรณภาพ เจ้าอาวาสวัดอินทร์วิหารเข้ารับช่วงอีกถึงสองรูปพระพุทธรูปจึงเสร็จสมบูรณ์ รวมเวลาในการสร้าง ๖๐ ปี หรือ "สี่แผ่นดิน" คือรัชกาลที่ ๔ จนถึงรัชกาลที่ ๗ สมเด็จพระพุฒาจารย์ หรือ "สมเด็จโต" เป็นพระสงฆ์ที่เป็นที่ศรัทธานับถือของบุคลทั่วไปอันมาก แม้เมื่อมรณภาพไปแล้วงานสร้างพระพุทธรูปที่ท่านเริ่มค้างไว้ก็มีผู้รวมกันสานต่อจนสำเร็จแม้จะใช่เวลานานนับสิบปี พระพุทธรูปที่ท่านสร้างขึ้นได้ชื่อตามท่านว่า "หลวงพ่อโต" ก็เป็นที่เคารพกราบไหว้แทนท่านตลอดมา กระทรวงมหาดไทยจัดให้มีเทศกาลนมัสการหลวงพ่อโตระหว่างวันที่ ๑ - ๑๐ เดือนมีนาคม เป็นประจำทุกปีตั่งแต่ปี ๒๔๗๒ เป็นต้นมา |
