|
|
|
สถานที่ประดิษฐาน วัดโพธิ์ชัย อำเภอเมือง จังหวัดหนองคาย |
|
พุทธลักษณะ ศิลปะล้านช้าง ปางมารวิชัย ขัดสมาธิราบ ขนาด หน้าตัก ๒ คืบ ๘นิ้ว วัสดุสำริด |
|
แผ่นดินอีสานนั้นเป็นแหล่ง " พระดี " ดังที่เราทราบกันอยู่ พระวิปัสสนาจารย์องค์สำคัญ ๆ มักถือกำเนิดและเข้าสู่ร่มกาสาวพัสตร์ปฏิบัติเจริญภาวนาจนแก่กล้าในญาณจนเป็นที่เคารพเลื่อมใสข องพุทธศาสนิกชนทั่วไป ณ ดินแดนอีสานแห่งนี้ มีพระอาจารย์มั่น ภูริทตฺโต พระอาจารย์ฝั้น อาจาโร หลวงปู่ขาว อนาลโย เป็นอาทิ นอกจากมี " พระดี " แล้ว อีสานยังมีปูชนียวัตถุสถานสำคัญทางพุทธศาสนาเป็นอันมากแสดงให้เห็นถึงศรัทธาปสาทะ ที่ชาวอีสานมีต่อพุทธศาสนาได้เป็นอย่างดี และหากจะกล่าวถึงภาคอีสานทางตอนเหนือก็จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องกล่าวถึงพระพุทธรูปอันเป็นที่เคารพสักการะ ของชาวอีสานอย่างยิ่งยวดองค์หนึ่ง นั่นคือหลวงพ่อพระใส หลวงพ่อพระใสเป็นพระพุทธรูปที่สร้างขึ้นในล้านช้าง มีตำนานเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาที่เล่าสืบต่อกันมาว่าพระธิดาสามพี่น้องของกษัตริย์ล้านช้างองค์หนึ่ง ร่วมกันสร้างพระพุทธรูประจำพระองค์ขึ้นสามองค์ แล้วขนานพระพุทธรูปตามพระนามว่า พระเสริม พระสุก และพระใส ตามลำดับ ประดิษฐานไว้ ณ เมืองเวียงจันทน์ เมืองหลวงของล้านช้างอยู่มาก ด้วยปรากฏว่า พระพุทธรูปทั้งสามองค์ คงเป็นที่เคารพบูชาของชาวล้านช้างอยู่มาก ด้วยปรากฏว่าครั้งใดบ้านเมืองมีคึกสงครามมาประชิดเมือง ชาวเวียงจันทร์จะเชิญพระพุทธรูปทั้งสามองค์ไปรักษา ไว้ยังที่ที่ปลอดภัย และจะนำกลับมาต่อเมื่อการคึกสงบเรียบร้อยแล้ว ดังเช่นเมื่อเมื่อกองทับไทยไปตีเวียงจันทร์ในสมัยกรุงธนบุรี พระเจ้าธรรมเทววงศ์ได้เชิญไปไว้ ณ เมืองเชียงคำชั่วคราว และในรัชกาลที่ ๓ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เมื่อกองทับไทยไปตีเมืองเวียงจันทร์อีกครั้ง ชาวเมืองก็ได้เชิญพระทั้งสามไปซ่อนไว้ยังสถานที่ที่เรียกว่าภูเขาควาย แต่ครั้งนี้กองทับไทยพบเข้าและได้เชิญข้ามฝั่งโขงมาฝั่งไทยระหว่างล่องแพพระสุกพลัดตกจมน้ำไป คงเหลือแต่พระเสริมและพระใสที่มาจนถึงหนองคายนั้นเอง โดยพระเสริมอยู่ที่วัดโพธิ์ชัย และพระใสอยู่ที่วัดหอก่อง(วัดประดิษฐธรรมคุณ) มาในรัชกาลที่ ๔ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรด ฯ ให้เชิญพระเสริมและพระใสลงกรุงเทพ ฯ เพื่อประดิษฐาน ยังวัดประทุมวนาราม ก็ปรากฏเหตุอัศจรรย์ว่าเกวียนที่เชิญ พระใสนั้นหักลงตรงหน้าวัดโพธิ์ชัยครั้งแล้วครั้งเล่า ชาวเมืองจึงพร้อมใจกันอันเชิญพระใสขึ้นประดิษฐาน ณ วัดโพธิ์ชัยแทนพระเสริมซึ่งอัญเชิญลงไปกรุงเทพ ฯ หลวงพ่อพระใสจึง ประดิษฐานเป็นพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองหนองคายเป็นที่เคารพสักการะ ของทั้งหนองคายและชาวอีสานทั้งมวลมาจนทุกวันนี้ |
