Deprem Işıkları: Tarihçe veTeoriler-2
Sefer Murat AKSOY
Bağımsız UFO Araştırmacısı
Teoriler
Deprem ışıklarını açıklamaya çalışan çok sayıda teori ileri sürülmüştür. Öyle ki bunların sayısı 11'i bulmuştur ve gelecekte daha da fazlasının geliştirilmesi kaçınılmaz gibi görünmektedir. Biz, burada sadece belli başlı birkaç tanesine değinmek istiyoruz.
01. Piezo-Elektrik Teorisi (Tectonic Strain Theory): Yeraltında meydana gelen sismik hareketler quartz içeren granit kayaların üzerindeki basıncın artmasına neden olur. Bu tektonik basınç sonucunda, quartz kristallerini barındıran kayalar piezo-elektrik adı verilen bir mekanizma yardımıyla elektrik üretmeye başlar. En sonunda, bu elektriksel alanlar da bulundukları yeri iyonize ederek havanın ışımasına yol açar ve böylece, tanık bir UFO görmüş olur (Sachs, 1981; Devereux, 1982). Bu teorinin en büyük eksikliği, quartz içermeyen "bazaltik yapılı kayalarda" laboratuvar şartlarında oluşturulan deprem ışıklarını tatmin edici biçimde açıklayamamasıdır (Kurtuluş, 1999).
02. Buharlaşma Teorisi (Vaporization Theory): Tektonik gerilim ya da stres kayaların ısınmasına, ve dolayısıyla da bu kayaların içindeki suyun buharlaşmasına yol açmaktadır. Sıkışan bazı maddeler anında elektrik üretir ve bu elektrik, buharlaşan su ile birlikte yeryüzüne çıkar, böylelikle deprem ışığı ya da dünya ışığı olarak algılanır.
03. Yanan gazlar Teorisi (Burning Gases Theory): Sismik aktiviteler nedeniyle yeraltından yeryüzüne çıkan gazların yanması sonucu bazı ışıklı fenomenler oluşabilir; öyle ki, benzeri gaz ışımaları denizaltındaki toprak tabanın arasından geçerek su yüzeyine çıkarlar ve böylece, deprem sırasında, denize giren veya denizden göğe doğru yükselen birtakım ışıklı cisimlerin görülmesine yol açarlar.
04. Atmosferik Teori (Atmospherical Theory): Deprem sırasında, atmosfere karışan gaz ve toz zerreciklerinin havanın elektriksel potansiyelini etkileyerek birtakım ışıklı fenomenlere yol açtığı tahmin edilmektedir.
05. Elektrokinetik Teori (Electrokinetic Theory): Sismik hareketler ya da deprem sarsıntıları sonucu yer altı sularında ya da deniz diplerinde bir tür elektriklenmenin olması ve bunun sonucunda da birtakım ateş toplarının veya ışıklı cisimlerin ortaya çıkması olayıdır. Bu durum, bazı laboratuvar deneyleri ile de desteklenmiştir.
06. Sonoilüminesans Teorisi (Sonoiluminecance Theory): Sonoilüminesans, güçlü ultrasonik titreşimlerle uyarılmalar sonucunda suyun ışık saçmasına verilen addır (Kurtuluş, 1999). Saf suyun yaydığı ışıma, suyun tipik tayfındaki mavi ya da mavimsi beyaz rengi verirken, çözülmüş başka maddelerin varlığı, parlak sarı ya da kırmızı renkli ışıkların üretilmesine de olanak tanımaktadır. Laboratuvarda elde edilen verilerin, depremde oluşan P-dalgalarıyla karşılaştırılması sonucunda, kaydedilen deprem ışıkları adeta bu olguyu desteklemektedir. Bu olayın gerçekleşmesi için ortamda, tatlı ya da tuzlu suyun bulunması ya da suyun toprağa doymuş olması yeterli olacaktır.
07. Sürtünme Enerjisi Teorisi (Tribo-electricity and Piro-electricity Theory): Deprem sırasında, tektonik kaya katmanlarının birbirine sürtünmesi sonucunda ortaya bir ısı çıkar; daha sonra bu ısı, kayalarda bulunan bazı kristallerin elektrik üretmesine neden olur ve bunun sonunda da deprem ışığının oluşmasına yol açar.
08. IFO Teorisi (Identified Flying Objects Theory): Deprem ya da sismik ışıkları açıklamaya çalışan ve sayısı onu geçen teorik modellerin yanına bir de IFO teorisini ekleyebiliriz pekala. IFO Teorisinin ana amacı, insanlar tarafından deprem ışığı olarak rapor edilmelerine rağmen, aslında normal yollardan açıklanabilecek seçenekleri ortaya koymaktır. Bazı doğal fenomenlerin ya da insan yapısı teknolojik araçların yanlış anlaşılmaları sonucu oluşan yanlış raporları veya düzmece bildirimleri kapsar. Genel olarak aşağıdaki gibi alt kategorilere de ayrılmaktadır;
a. Deprem sırasında veya sonrasında yaşanan psikolojik şokun etkisiyle bazı insanlar ışık topu ya da benzeri cisimler gördüğünü iddia edebilir.
b. Bazı deprem ışıkları hakkındaki raporlar, düzmece ya da şaka yollu yapılmış olabilir; bu
yüzden, her rapor ve de tanık sıkı bir analizden geçirilmelidir.
c. Deprem sırasında zarar gören elektrik tellerinin birbirine temas etmesi, doğal gaz
borularının patlayıp alev alması yanıltıcı biçimde deprem ışığı raporlarına yol açabilir.
d. Ayrıca, rapor edilen her ışık gözleminin kökenine inilmelidir; yoksa yanlış anlaşılmalara
(false alarm) yol açabilir. Yani, deprem ışığı olarak kabul edilen bir gözleminin aslında,
bir uçak, bir helikopter ya da balon olabileceği gerçeği kesinlikle göz ardı edilmemelidir.
e. Bunun yanı sıra, bazı fırtınaların dahi aynen deprem ışıklarına çok benzeyen bir fenomen olan "top yıldırımları / ışık topları / alev topları / ateş topları veya şimşekler" yarattığına tanık olunduğu için bu tür raporları göz önüne alırken, o yerin meteorolojik koşulları da mutlaka düşünülmelidir. Yani, gözlemlenen alev toplarının sismik aktivitelerden mi
yoksa, salt fırtınalı atmosferik koşullardan mı kaynaklandığı belirlenmelidir.
f. Deprem sırasında veya sonrasında, genellikle elektrikler kesildiği için geceleyin gökyüzünün daha berrak görünmesi ve o sırada atmosfere giren meteoritlerin yanlış olarak deprem ışığı ya da UFO olarak yorumlanması mümkündür.
g. Depremde açığa çıkan gazların, yayılan sıcaklığın ya da elektro-manyetik dalgaların göğe doğru yükselerek gece görüşünü çarpıtıp, gökyüzünün kırılma indisini değiştirmesi olasıdır.
h. Belki, gerçekten de dünyadışı canlıların araçları olarak düşünülen "Uçandairelerin" tam da deprem sırasında gelmesi mümkündür. O nedenle, sismik ışıkların belirleyici özellikleri ile bunun tam aksini ifade eden karşı-özelliklerin iyi tasnif edilip, tanımlayıcı (betimleyici) bir hale getirilmesi çok önemlidir.
Yaralanılan Kaynaklar:
Berlitz, Charles. (1981). İz Bırakmadan. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
Berlitz, Charles. (1982). Bermuda Şeytan Üçgeni. İstanbul: Karacan Yayınları.
Berlitz, Charles. (1990). Japon Ejder Üçgeni. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
Bord, Janet, and Bord, Colin. (1989). Unexplained Mysteries of the 20th Century. Chicago, Illinois: Contemporary Books.
Corliss, William R. (1982). Lightning, Auroras, Nocturnal Lights and Related Luminous Phenomena: A Catalog of Geophysical Anomalies. Glen Arm: The Sourcebook Project.
Corliss, William R. (1986). Handbook of Unusual Natural Phenomena: Eyewitness Accounts of Nature's Greatest Mysteries. New York: Arlington House.
Çeşitli Gazete Haberleri.
Çeşitli İnternet Makaleleri.
Çeşitli Özel Notlar.
Derr, John S., ve Persinger, Michael A. (1999). Tuhaf Işık Olayları ve Depremler. Bilim ve Teknik Dergisi, 32(383), 42-43.
Devereux, Paul. (1982). Earth Lights: Towards An Understanding of the UFO Enigma. Wellingborough, Northamptonshire: Turnstone Press Limited.
Good, Timothy. (1998). Alien Base: The Evidence for Extraterrestrial Colonization of Earth. London: Arrow Books Limited.
Hough, Peter, ve Randles, Jenny. (1995). UFO'lar. İstanbul: Say Yayınları.
Kurtuluş, Özgür. (1999). Fayların Çevresindeki Tuhaf Gök olayları: Deprem Işıkları. Bilim ve Teknik Dergisi, 32(383), 40-43.
Leslie, Desmond and Adamski, George. (1978). Flying Saucers Have Landed (revised edition). Aylesbury, Bucks: Futura Publications.
Moore, Steve. (1995). Fortean Studies, Volume 2 (edited). London: John Brown Publishing.
Randles, Jenny. (1995). Uzaylılar: Gerçek Öyküler. İstanbul: Say Yayınları.
Rutkowski, Chris A. (1984). The Tectonic Strain Theory of Geophysical Luminosities, Unpublished Paper. Winnipeg, Manitoba.
Sachs, Margaret. ( 1981). The UFO Encyclopedia. London: Corgi Books.
Sagan, Carl. (1998). Karanlık Bir Dünyada Bilimin Mum Işığı. İstanbul: Tübitak Popüler Bilim Yayınları.
Sarıkaya, Haluk Egemen. (1982). Türkiye Gizemleri. İstanbul: Bilim Araştırma Merkezi.
Sarıkaya, Haluk Egemen. (1985). Türkiye UFO Raporu. İstanbul: Bilim Araştırma Merkezi.
Spencer, John and Evans, Hillary. (1988). Phenomenon: From Flying Saucers to UFOs - Forty Years of Facts and Research (edited). London: Futura Publications.
Spencer, John. (1991). The UFO Encyclopedia (edited). Glasgow: Headline Book Publishing.
Yurdözü, Farah. (1993). UFOlar Geliyor. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
Birinci Bölüme Git
Bana Yazın
Tüm Hakkı Mahfuzdur © Copyright 1999, Sefer Murat AKSOY.
Geriye Dön